آیا بیماری‌های روانی موروثی‌اند؟

فرادید | بحث موروثی بودن ژن‌ها در اعضای یک خانواده از نظر علمی تایید شده و در آن جای بحث وجود ندارد. اما سوال اینجاست که آیا بیماری‌های روانی هم از طریق ژنتیکی به افراد دیگر منتقل می‌شوند؟

به گزارش فرادید*، قرن‌ها است که بحثی سینه به سینه چرخیده و آن اینکه برخی از اختلالات روانی در برخی از خانواده‌ها ریشه دوانده و به اعضای جدید آن‌ها نیز راه پیدا می‌کند. به مثال زیر خوب توجه کنید:

اگر یکی از بستگان درجه یک شما (مادر، پدر، برادر، خواهر و فرزند شما) دست به خودکشی بزند، احتمال اینکه شما هم در آینده دست به چنین کاری بزنید، 4 تا 6 برابر بیشتر از وقتی است که بستگان درجه یکتان چنین اقدامی را مرتکب نشده باشند.

این حقیقت را نیز می‌دانیم که:

اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به اسکیزوفرنی باشد، احتمال ابتلای شما به این بیماری روانی نیز بسیار بیشتر است. اگر برادر یا خواهرتان مبتلا به اسکیزوفرنی باشد، احتمال ابتلای شما 8 برابر و اگر پدر و مادرتان به این بیماری مبتلا باشد، احتمال ابتلای شما به اسکیزوفرنی تا 13.8 درصد بیشتر می‌شود.

آیا این اتفاقات تحت شرایطی رخ می‌دهد؟ و یا اینکه کاملا ژنتیکی است؟
پاسخ سریع و کوتاه به این سوال این است که «کاملا هم از روی بدشانسی اتفاق نمی‌افتد.» اگر یکی از بستگان درجه یک شما به نوعی بیماری روانی مبتلا باشد، احتمال ابتلای شما به آن بیماری نیز افزایش می‌یابد. با این وجود، متخصصان بیماری‌های روانی بر این باورند که ژن بستگان خونی به عنوان یکی از عوامل ابتلای فرد به آن بیماری محسوب می‌شود، اما نقش واقعی آن‌ها هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

به عبارت بهتر، عوامل موروثی تنها عوامل تعیین‌کننده ابتلای فرد به بیماری‌های فرد نیستند. اگر ژن‌های خاصی را از والدین خود به ارث ببرید ممکن است به بیماری خاصی در آینده مبتلا شوید، اما مسئله مهمتری نیز وجود دارد. در معرض قرار گرفتن جنین به برخی ویروس‌ها، مشروبات الکلی، مواد مخدر و دیگر مواد سمی در رحم مادر، خود از عوامل تاثیر گذار است که نقش بسیار پررنگی در ابتلای فرد به بیماری‌های روانی دارد.

علاوه بر این موارد، بیولوژی فرد و شیمی مغز وی نیز از دیگر عوامل اثرگذار هستند. تجربه انواع تروما، تجارب منفی زندگی و زندگی در شرایط پرخطر هم به نوبه خود می‌توانند منتهی به بیماری‌های روانی در شخص شوند.

مسئله‌ای که در حال حاضر بر آن اجحاف داریم این است که «همیشه» یک، چند و یا تمام عوامل منتهی شونده به بیماری روانی، به آن بیماری ختم نمی‌شوند. به عبارت بهتر، این عوامل گاهی احتمال ابتلای شما را افزایش می‌دهند، اما به آن منتهی نمی‌شوند.

منبع: howstuffworks
ترجمه: وبسایت فرادید