کمی نگران باشیم

سیدحسن موسوی‌چلک* | وقتی شرایط خاصی در هر کشوری در هر حوزه‌ای ایجاد می‌شود، معمولا نگرانی ایجاد می‌کند. با توجه به تأثیرگذاری بحران‌ها بر زندگی مردم، طبیعتا نوع سیاست‌گذاری‌ها اجتماعی، اقتصادی و... به تناسب این شرایط می‌تواند متفاوت باشد.

بحران جهان‌شمولی شیوع ویروس کرونا که یک‌ساله هم شده است، بر بخش‌های مختلف زندگی مردم و حتی حالات و رفتار و اخلاق و... تأثیرگذار است که بدون شک پیامد‌های ناگوارتر از آنچه فکرش را بکنیم، خواهد داشت.

مسیر تهران به شمال را پنجشنبه با خودروی عمومی می‌رفتم و جمعه هم برگشتم. نه بوی کبابی و جگری بود، نه بخار روی شیشه رستوران‌ها و کافه‌ها که معمولا در این ایام زمستان همیشه شاهد آن‌ها بودیم. از افرادی که سر جاده می‌ایستادند و با صدای بلند و گاهی هم آهنگین و... دعوت به پذیرایی می‌کردند که با کلاه و دستکش‌هایی که داشتند و معمولا از فرط سرما خودشان را به شکلی گرم می‌کردند و جلوه ویژه‌ای هم داشتند.

قبول کنیم که کرونا دارد بوی خوش زندگی را از ما می‌گیرد (اگر نگویم گرفته است) که بخش عمده‌اش به دلیل شرایط بد اقتصادی مانده از قبل و همین‌طور تحت تأثیر شرایط خاص شیوع این ویروس است. تعطیلی مغازه‌ها و کافه‌ها، بی‌کاری کارگران و خاموش‌شدن بخاری و ندیدن دود بخاری‌های بزرگ داخل رستوران‌های بین‌راهی، حال آدم‌هایی را که این جاده را می‌شناسند و در رفت و آمد بوده‌اند می‌گیرد.

چون در بخشی از قسمت‌های این جاده همیشه (در سرما و گرما) بوی زندگی به مشام می‌رسید. شلوغ بود و همهمه و سروصدا‌ها حامل این پیام‌ها بودند که زندگی جریان دارد و باید زیست.

گرچه الان هم زندگی جاری است و این زندگی را فعلا پایانی نیست، ولی ادامه این شرایط آثار مخربی به دنبال خواهد داشت که مدیریت‌کردن شرایط اجتماعی و اقتصادی و حتی سلامت روانی مردم را با دشواری جدی مواجه می‌کند؛ بنابراین من می‌نویسم کمی باید نگران بود تا برای خودم هم نگرانی ایجاد نکنم، ولی باید نگرانی جدی داشته باشیم، ولی قبول کنیم که این شرایط برای طبقه متوسط و پایین بیش از آنچه فکر کنیم سخت شده است.

اینکه مسئولان با چه تدابیری می‌خواهند این نگرانی‌ها را کم کنند و امیدآفرینی کنند، من اطلاعی ندارم، ولی این را نیک می‌دانم که در این اوضاع و احوال کرونایی، امیدآفرینی کلامی مشکلی را حل نمی‌کند.

واقعا کرونا و اقتصاد ناموفق و... روی کوچک‌کردن سفره مردم تأثیر گذاشته است و نه‌تن‌ها بوی نفت بر سر سفره‌های ما نیامده که بوی حاصل از روشن‌بودن چراغ‌موشی‌ها (چراغ حلبی کوچکی دارای فتیله و جای نفت یا روغن. ظرف‌های کوچکی، چون استکان که در آن پیه یا روغن کرده، فتیله می‌نهادند) هم دارد از خانه‌هایمان می‌رود.

وقتی چنین شرایطی در جامعه ایجاد می‌شود، ما مددکاران اجتماعی که با مسائل اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی، خانواده و... سر و کار داریم و دیده‌بانی اجتماعی هم به دلیل انباشت اطلاعاتی که داریم، می‌توانیم به بهترین شکل ممکن انجام دهید نگرانیم.

نگران افزایش جرائم و آسیب‌های اجتماعی، افزایش خشونت‌های اجتماعی و خانگی، افزایش طلاق، بزرگ‌ترشدن زندان‌ها، افزایش اختلالات روانی و... کمترین اتفاق در این شرایط در هر جامعه‌ای از جمله ایران هم خواهد بود. خدا وکیلی کمی هم نگران‌تر باشیم و فکری تأثیرگذار و عاجل و اساسی برای این مردم همیشه در صحنه کنیم.

*رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران