شناسایی ۴ نوع متفاوت از آلزایمر

محققان "دانشگاه لوند" سوئد در مطالعه اخیرشان چهار الگوی متفاوت از یک پروتئین سمی که در مغز بیماران مبتلا به بیماری آلزایمر وجود دارد را پیدا کرده‌اند.

یافته‌ها نشان می‌دهد که این الگو‌ها با علائم خاصی مطابقت دارند و محققان فرض می‌کنند این چهار نوع الگوی متفاوت به درمان‌های مختلفی پاسخ می‌دهند.

محققان طی این مطالعه بر روی بررسی تجمع و گسترش آن پروتئین سمی در مغز به نام "تاو" تمرکز کردند. در کنار آمیلوئید بتا (پروتئین دیگری که در تخریب عصبی نقش دارد) گسترش تاو با کاهش شناختی (که این مورد نیز در بیماری آلزایمر دیده می‌شود) مرتبط است.

در ادامه مطالعه محققان از روش برش‌نگاری با گسیل پوزیترون (PET) برای نظارت بر سطح تاو و الگوی انتشار در مغز بیش از ۱۰۰۰ فرد مبتلا به آلزایمر استفاده کردند. گروهی از بیماران هنوز علائم کاهش شناختی را نداشتند و گروهی دیگر نیز علائم مراحل پیشرفته زوال عقل را داشتند.

"جاکوب وگل" (Jacob Vogel) نویسنده اصلی این مطالعه گفت: برخلاف آنچه تاکنون درباره گسترش تاو در مغز دریافته بودیم، این یافته‌ها نشان می‌دهد که آسیب شناسی تاو در مغز حداقل براساس چهار الگوی مشخص متفاوت است.

چهار نوع مختلف گسترش تاو به طور یکنواخت در تمامی افراد وجود داشت و این به آن معنا است که هر چهار نوع شایع بوده و به احتمال زیاد هیچ نوعی از آن‌ها نوع غالب بیماری آلزایمر نیست.

نوع یک شایع‌ترین نوع بود که در ۳۳ درصد موارد مشاهده شد. این الگوی گسترش تاو در درجه اول در لوب گیجگاهی قرار داشت و حافظه را تحت تأثیر قرار می‌داد. از طرف دیگر در نوع دو گسترش بیشتری در سایر قسمت‌های قشر مغز مشاهده شد و در حدود ۱۸ درصد موارد مشاهده شد و با مشکلات مربوط به عملکرد‌های اجرایی مانند خودسامانی (self-regulation) و تمرکز مرتبط بود.

نوع سه که دومین زیرگروه شایع بود در ۳۰ درصد موارد مشاهده شد. تجمع این نوع در قشر بینایی بود. علائم این نوع نیز شامل مشکلات تشخیص فاصله، اشکال، خطوط و جهت‌گیری عمومی بود.

نوع نهایی که در این مطالعه توصیف شد، گسترش نامتقارن تاو در نیمکره چپ مغز بود. این نوع نیز بیشتر روی مهارت‌های زبانی تأثیر می‌گذارد و در ۱۹ درصد موارد تشخیص داده شد.

یافته‌های این مطالعه در مجله Nature Medicine منتشر شده است.