شامگاه ۲۱ مرداد؛ اوج بارش شهابی بَرساوُشی

پژوهشگر خانه نجوم ادیب اصفهان گفت: امسال اوج بارش شهابی بَرساوُشی در کشورمان شامگاه ۲۱ مرداد است و علاقه‌مندان می‌توانند بدون نیاز به تجهیزات خاصی، این پدیده نجومی زیبا را به دور از آلودگی نوری شهر‌ها رصد کنند.

بارش شهابی در هنگام عبور سیارهٔ زمین از میان توده‌ای از سنگ‌ها در فضا رخ می‌دهد که در این مواقع تعداد زیادی شهاب در جو زمین می‌سوزد و در آسمان قابل مشاهده است؛ در هر سال چند پدیده بارش شهابی مانند برساوشی و جوزایی اتفاق می‌افتد.

علی عسگری افزود: بارش شهابی برساوشی هر ساله از اواخر تیر آغاز می‌شود و تا اوائل شهریور ادامه دارد که در اواسط مرداد افزایش می‌یابد و از غروب ۲۱ مرداد تا بامداد ۲۲ مرداد به اوج خود می‌رسد.

وی با بیان اینکه این فاصله زمانی بهترین فرصت برای رصد و مشاهده پدیده جذاب بارش شهابی است، اظهار داشت: علاقه‌مندان به تماشای بارش شهابی برساوشی باید از فضای شهر‌ها و آلودگی نوری دور شوند و در فضایی باز و آسمانی صاف در جهت شمال و ستاره قطبی، ۴۵ درجه به سمت راست و سپس ۴۵ درجه به سمت بالا می‌توانند این پدیده را به خوبی مشاهده کنند.

این کارشناس نجوم ادامه داد: به عنوان مثال ساکنان اصفهان باید حدود ۷۰ کیلومتر از این شهر دور شوند و در مناطقی مانند جرقویه یا در آسمان کویری به رصد و تماشای این پدیده بنشینند.

وی با تاکید بر اینکه رصد این پدیده نجومی نیاز به صبر و حوصله دارد، تصریح کرد: برخی از شهاب‌ها بسیار کوچک هستند و به دلیل سرعت بالا، نور کمتری دارند، اما در مجموع در شامگاه ۲۱ مرداد در صورت استقرار در مکان مناسب می‌توان حدود ۷۰ درصد شهاب‌ها را مشاهده کرد.

عسگری به آهنگ بارش شهابی نیز اشاره و اضافه کرد: این شاخص به معنی تعداد شهاب‌هایی است که در یک ساعت از آسمان عبور می‌کند که آهنگ بارش شهابی برساوشی بین ۵۰ تا ۱۰۰ شهاب در ساعت است.

وی با بیان اینکه در آذر امسال نیز بارش شهابی جوزایی اتفاق می‌افتد، خاطرنشان کرد: بارش شهابی برساوشی همواره یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین پدیده نجومی سال برای مردم کشورمان است و علاقه‌مندان زیادی در صدد برنامه ریزی برای رصد آن هستند.

این پژوهشگر نجوم درباره چگونگی تشکیل بارش شهابی توضیح داد: دنباله دار‌ها در منظومه شمسی وقتی به خورشید می‌رسند و دور آن می‌چرخند به محض نزدیک شدن به آن به دلیل حرارت بالا، می‌سوزند، ذوب می‌شوند و به صورت سنگ‌هایی در فضا معلق می‌مانند، زمانیکه زمین در حرکت به دور خورشید وارد این مسیر می‌شود در آن بازه زمانی، بارش شهابی اتفاق می‌افتد.

وی با بیان اینکه در بارش شهابی برساوشی، کانون تشکیل مسیر شهاب‌ها در صورت فلکی برساوشی است، خاطرنشان کرد: برای تصویربرداری از این پدیده نجومی نیاز به دوربین حرفه‌ای با لنز‌های "چشم ماهی" (fish eye) است.

بارش شهابی برساوشی حاصل برخورد سنگ‌های به جا مانده از دنباله‌دار سوییفت تاتل با جو زمین است، ذراتی که اغلب‌شان به اندازه یک سر سوزن کوچک هستند و برای رصدشان به هیچ چیز جز دو چشم مشتاق نیاز نداریم.

در این پدیده نجومی تعداد شهاب‌ها در طول شب به شدت افزایش می‌یابد و می‌توان ده‌ها شهاب را در هر ساعت مشاهده کرد.