گزارشی از فساد گسترده فوتبال ایران

پرونده‌ای که تقریبا ٢‌سال قبل با درخواست اهالی فوتبال در کمیسیون اصل ٩٠ مجلس شورای اسلامی باز شد، به نظر می‌رسد تعداد زیادی از اهالی فوتبال را درگیر خود خواهد کرد.

به گزارش شهروند، نتایج این پرونده که با تحقیقات گسترده و دعوت تعداد زیادی از افراد مطلع به مجلس توسط اعضای کمیسیون اصل ٩٠ به سرانجام رسید، دیروز روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت.

با نگاهی سطحی به نتایج و بندهای مختلف این گزارش می‌توان دریافت که فساد سراسر فوتبال را فرا گرفته و با ارسال نتایج آن به دستگاه قضائی قطعا باید شاهد اتفاقات ناگواری برای برخی از دست‌اندرکاران فوتبال باشیم.

در سرفصل‌های این گزارش به مواردی همچون تبانی، رشاء و ارتشاء، دوپینگ، شرط‌بندی غیرمجاز، جعل و استفاده از سند مجعول،‌ تصدیق نامه‌های خلاف واقع، فرار مالیاتی، مصرف الکل و روابط نامشروع، مصرف موادمخدر،‌ رواج خرافه‌گرایی ازجمله سحر و جادو، ‌تحصیل مال از طریق نامشروع، نقض آشکار قوانین و مقررات و قراردادهای غیرواقعی در ١٣ بند اشاره شده که البته به برخی از آنها ازجمله مصرف الکل و موادمخدر به صورت تشریحی پرداخته نشده است.

انتخاب کفاشیان زیر سوال رفت!
در ابتدا به چارچوب‌های قانونی فدراسیون فوتبال اشاره شده است. کمیسیون اصل ٩٠ اساسنامه فعلی را فاقد اعتبار قانونی خوانده و این‌که چطور اعضای مجمع انتخاباتی همگی زیردستان رئیس فدراسیون هستند را تخلفی آشکار دانسته است.

درهمین راستا اعلام شده انتخابات ١٥/١٢/٩٤ که کفاشیان توانست در آن برای ٤ساله دوم انتخاب شود، فاقد اعتبار قانونی است. مدیران کمیته انضباطی و این‌که چطور برخلاف قانون از قضات در این کمیته استفاده می‌شود، نیز از نکات دیگر است. به نظر می‌رسد برخی آرای این کمیته در سال‌های اخیر مشکوک بوده و باعث صعود و سقوط تیم‌ها شده است.

در این بخش به دبیرکل سابق فدراسیون نیز اشاره شده که بدون محدودیت زمانی و به صورت دلخواه احکام انضباطی را اعلام می‌کرده است. رئیس کمیته حقوقی و تدوین مقررات (نصیرزاده) نیز به دلیل تنظیم عجیب اساسنامه متهم شده و کمیسیون اصل ٩٠ او را به خاطر نداشتن هیچ‌گونه مدرک تحصیلی مرتبط فاقد صلاحیت دانسته است.

١٠‌هزار‌ میلیارد ارتزاق از بیت‌المال
در بخش دیگر به سابقه غیرفوتبالی مسئولان فوتبال اشاره شده و کفاشیان نیز به‌عنوان کسی که هیچ سابقه فوتبالی نداشته و ٨سالی است ریاست این فدراسیون را برعهده دارد، متهم شده است.

استفاده از چهره‌های سیاسی متعدد نیز از دیگر موارد مطرح شده است که درنهایت به قراردادهای میلیاردی و سوءاستفاده‌های مختلف منجر شده است. استفاده بی‌رویه باشگاه‌های دولتی از پول بیت‌المال نزدیک به ١٠‌هزار‌میلیارد ریال در ‌سال تخمین زده شده و از وضع نامشخص مالی استقلال و پرسپولیس نیز ایراد گرفته شده است.

ماجرای آقای فامیل!
هزینه‌های غیرشفاف در فدراسیون فوتبال و باشگاه‌ها در بخش دیگری از این گزارش آمده است. به‌عنوان مثال اعلام شده با این‌که اکثر باشگاه‌ها و فدراسیون حاضر به دادن اطلاعات صحیح به کمیسیون اصل ٩٠ نشدند، اما طبق بررسی‌های صورت گرفته مشخص شده از ‌سال ٨٥ تا ٩٣ رئیس و دبیرکل وقت ١٨٨ و ٢١٨ بار تردد خارجی داشته‌اند.

دریافت درآمدهای ارزی با مبالغ بالا از ارگان‌های مختلف توسط حساب شخصی افراد معرفی شده فدراسیون دیگر تخلف در این بخش است. از آقای «ط» که مدیریت مالی فدراسیون را برعهده دارد و از بستگان سببی رئیس فدراسیون است، نیز در هزینه‌کرد بودجه فدراسیون انتقاد شده است.

دلال‌ها و کارچاق‌کن‌ها
در بحث نقل‌وانتقالات فوتبال از دست‌هایی که پشت پرده هستند، نام برده شده است که قطعا دلال‌ها و کارچاق‌کن‌ها در صدر جدول قرار دارند که به اخذ پورسانت از مربیان و بازیکنان پرداخته‌اند. صدور پروانه فعالیت برای افرادی که دارای صلاحیت نیستند، توسط فدراسیون فوتبال و ارتباط این افراد با مدیران حلقه اول فدراسیون نیز از تخلفات صورت گرفته است. از مدیران باشگاه‌ها نیز به‌عنوان افرادی که با این دلا‌ل‌ها ارتباط دارند، نام برده شده است.

داستان آن برنامه پرمخاطب تلویزیونی
در این گزارش به واسطه‌گری خبرنگاران و تخلف برخی رسانه‌ها نیز اشاره شده که با دریافت مبالغی تا سقف ٥‌هزاردلار نیز پیش رفته است. درهمین رابطه عنوان شده سردبیر یکی از نشریات پرتیراژ فوتبالی در کمیسیون اصل ٩٠ اعتراف کرده که ٨‌سال قبل از بازیکنی ١٠‌میلیون تومان اخذ کرده تا یک هفته به صورت روزانه در صفحه اول پوشش داده شود.

در بخش رسانه‌ها به یکی از برنامه‌های تلویزیونی پرمخاطب با قدمت حدود ١٠ساله (احتمالا برنامه نود) اشاره شده که در افزایش ناهنجاری‌های فوتبال نقش داشته و برخی شائبه‌ها درباره نقش عوامل اصلی این برنامه برای اتصال مربیان و بازیکنان خارجی به باشگاه‌های داخلی وجود دارد. البته انتقادی هم از وزارت ارشاد صورت گرفته که با وجود تخلفات زیاد چطور در یک بازه ٤ماه از ٧٠ تذکر به مطبوعات فقط ٤ تذکر به مطبوعات ورزشی مربوط بوده است.

جادوگری و روابط ناسالم
در بخش دیگری از این گزارش به بحث فرهنگی فوتبالیست‌ها پرداخته شده و تعدادی از آنها به آلودگی‌های اخلاقی متهم شده‌اند. یکی از نمونه‌های بارز نیز بحث خرافه‌گرایی مربیان و بازیکنان است که به سحر و جادو اعتقاد دارند. در این بخش به مدارس فوتبال نیز اشاره شده که حوادث ناگوار فرهنگی و اخلاقی در آنها رخ داده است.

در فوتبال بانوان نیز گزارش‌های مستند و نگران‌کننده‌ای از وجود معضلات اخلاقی، روابط ناسالم و استفاده از بازیکنانی با ویژگی‌های بدنی خاص و ضعف شدید مدیریت و نظارت فدراسیون گزارش شده است. به فرار مالیاتی مدیران و باشگاه‌ها هم اشاره شده که مبالغ شگفت‌آوری از این بدهی‌ها موجود است. ١٣٠٠‌میلیارد ریال بدهی باشگاه‌ها، بازیکنان و کادرفنی به سازمان امور مالیاتی کشور است که بخشی از این مبالغ از‌ سال ٨٠ تاکنون پرداخت نشده است.

جعل مدارک پایان خدمت سربازی
ماجرای کارت‌های معافیت و پایان خدمت جعلی سربازی نیز بخشی از این گزارش را به خود اختصاص داده است. علاوه بر فوتبالیست‌هایی که نامشان در سال‌های اخیر اعلام شده و کارتشان باطل شده، ‌به نظر تعداد معدودی از خبرنگاران، مجریان و والیبالیست‌ها نیز درگیر این ماجرا هستند.

به گفته یکی از مربیان مطرح شاغل در لیگ برتر مدیر باشگاه فولاد با پرداخت ١٠‌میلیون تومان کارت معافیتی برای پسرش صادر کرده که البته باطل شده است. در این بخش از فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش به دلیل اصرارشان بر حضور ٢ ملی‌پوش متخلف در جام ملت‌های آسیا انتقاد شده چون یکی از این بازیکنان (مهرداد پولادی) برخلاف تعهدی که داده،‌ هنوز به کشور
بازنگشته است.

تبانی با داور و بازیکن
یکی از بخش‌های مهم این گزارش به بحث تبانی در فوتبال مربوط می‌شود. در یک نمونه عجیب اعلام شده برخی اوقات هنگام قرعه‌کشی به برگه گزینه مورد دلخواه خود چسب مایع می‌زنند و به شخص مورد نظر می‌گویند هر وقت دست شما به چسب خورد، قرعه را بردار همانند فینال جام حذفی چند‌سال پیش که رفت و برگشت بین دو تیم مطرح بود، به همین شکل عمل شد.

پرداخت رشوه به بازیکنان بابت کم‌کاری در زمین نیز با ذکر چند مثال عنوان شده است. همچنین در بخش داوری نیز این موضوع صدق می‌کند و حتی گفته شده در یکی از مسابقات حساس که تعیین‌کننده سرنوشت قهرمانی بوده، مبلغی طی یک فقره چک به داور پرداخت شده تا داور یک پنالتی برای تیم مورد نظر بگیرد و قهرمان را تعیین کند و این اتفاق هم رخ داده است.

شرط‌بندی و دوپینگ
سایت‌های شرط‌بندی که به نظر این روزها رونق زیادی پیدا کرده‌اند و تحت عنوان پیش‌گویی مسابقات فوتبال فعال هستند، مورد انتقاد کمیسیون اصل ٩٠ قرار گرفته‌اند و حتی از وزارت ارشاد برای اعطای مجوز به برخی از این سایت‌ها نیز انتقاداتی صورت گرفته است. به نظر می‌رسد برخی افراد از روی ناآگاهی مبالغ زیادی را به جیب افراد سودجو می‌ریزند. همچنین دوپینگ نیز یکی از دیگر تخلفات مطرح‌شده در این گزارش است.

تعیین تکلیف متخلفان در قوه قضائیه
در انتهای گزارش فساد در فوتبال آمده است: «با توجه به گستردگی موضوعات و گزارش‌های اخیرالوصول پرونده درخصوص صورت‌های مالی فدراسیون و سازمان لیگ، فوتبال و فوتسال بانوان، نحوه پرداخت درآمدها توسط سازمان لیگ به باشگاه‌ها، ادعای فساد مالی بعضی از مدیران فدراسیون، عملکرد رسانه ملی در بخش فوتبال، شرکت‌های افق سبز، صدرا، موسسه سازمان لیگ، قراردادهای فدراسیون و سازمان لیگ با اشخاص حقیقی و حقوقی، پرداخت رشوه، پرونده همچنان در این کمیسیون مفتوح و رسیدگی آن ادامه دارد.»

با این حال محمدعلی پورمختار، رئیس کمیسیون اصل ٩٠ مجلس درباره چگونگی رسیدگی به وضع متخلفان این پرونده می‌گوید: «در این گزارش فعلا اسمی نیاورده‌ایم اما اسامی متهمان به قوه‌قضائیه ارجاع شده است که اسامی افرادی همچون دلالان و رسانه‌ها مشاهده می‌شود، اما قوه‌قضائیه مسئول رسیدگی به آن است.»

باید دید در روزها یا ماه‌های آینده قوه‌قضائیه چه تصمیمی در قبال پرونده فساد در فوتبال خواهد گرفت، چون اگر قرار باشد براساس اتهامات داخل این گزارش تصمیم‌گیری کرد،‌ قطعا شاهد یک سونامی بزرگ در فوتبال ایران خواهیم بود؛‌ اتفاقی که اخیرا در فیفا رخ داده است.