حملات پاریس، روش تازه داعش؟

حملات چندگانه و تقریبا هم زمان پاریس که قریب به ۱۳۰ کشته به جای گذاشت یکی از بدترین حملات از این نوع در اروپا از زمان بمبگذاری‌های راه آهن مادرید در سال ۲۰۰۴ به شمار می‌آید.

این حملات پرسش های زیادی را درمورد توانایی دستگاه های امنیتی غرب به جلوگیری از کشتار شهروندان غربی در این گونه حملات مطرح کرده است.

فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه، حملات همزمان جمعه شب (۱۳ نوامبر) را "جنگ داعش" علیه کشورش خوانده است.

چرا پاریس هدف قرارگرفت؟
سالهاست که بعضی از محلات محروم در حومه پاریس و دیگر شهرهای عمده فرانسه زمینه مناسبی برای پرورش اسلام گرایان افراطی فراهم آورده است.

جوانان مسلمانی که به دلیل بیکاری و بی آیندگی دچار نومیدی و سرخوردگی شده اند به گروه های جهادی گرایش پیدا می کنند.

به گفته کارشناسان تاکنون بیش از ۵۰۰ تن از شهروندان مسلمان فرانسه برای جنگ در کنار گروه های جهادی به سوریه و عراق رفته اند که رقمی بالاتر از دیگر کشورهای غربی است.

انتخاب هدف ها در پاریس بیانگر چیست؟
مهاجمان، کشتار مردم عادی را انتخاب کردند که هدف آسانی است و قصدشان کشتن شمار زیادی از مردم بود.

استادیوم ملی فرانسه یکی از هدف هایی بود که آنها به همین منظور انتخاب کرده بودند.

اما حمله انتحاری به سه رستوران در نزدیکی آن غیرعادی بود.

هدف از حمله به سالن باتاکلان هم که بیش از ۸۰ کشته برجای گذاشت، کشتن شمار زیادی از جوان هایی بود که برای تفریح به این کنسرت رفته بودند.

بعضی از مفسران فرانسوی واقعه گروگان گیری تئاتر مسکو در سال ۲۰۰۲ را یاد آوری می کنند که شبه نظامیان چچن حین نمایش به سالن تئاتر هجوم بردند و در عملیات امنیتی روسیه برای آزادی گروگان ها ۱۳۰ گروگان و ۴۰ تن از گروگان گیرها کشته شدند.

آگنس پواریر، یک روزنامه نگار فرانسوی به بی بی سی گفت که حمله به اماکن توریستی پاریس روی نداده بلکه هدف این حملات اماکنی در محله طبقه کارگر و متوسط این شهر بوده است که افرادی از گروه های قومی و نژادی مختلف با هم زندگی می کنند.

داعش در بیانیه خود پس از به عهده گرفتن مسئولیت این حملات، پاریس را پایتخت "فساد و انحراف" و کسانی که به کنسرت می روند را "مشرک" خوانده است.

شاشک جوشی، کارشناس امنیتی در انستیتوی سلطنتی خدمات متحد می گوید که به وضوح در انتخاب هدف های تروریستی یک عامل "فرهنگی" هم دیده می شود.

به گفته او: "اعضای داعش عمدا مراکز تفریحی برای گذراندن اوقات خوش را هدف قرارداده اند و قصدشان کشتن شمار زیادی از مردمی بوده است که دولت اسلامی آن ها را منحرف می خواند".

به گفته این کارشناس تنها حمله مشابه، حملات مومبای (بمبئی) بود که در سال ۲۰۰۸ روی داد و افراطی‌های پاکستانی در چند نقطه شهر با انفجار بمب و شلیک گلوله دست به حمله زدند و خیابان های شهر را به کشتارگاه تبدیل کردند.

یهودیان یکی از هدف های حملات اسلام گرایان بوده اند، از جمله یک فروشگاه یهودیان اوایل سال جاری در پاریس مورد حمله قرار گرفت و هم چنین می توان از حمله به موزه یهودیان بروکسل در سال ۲۰۱۴ و مدرسه یهودیان در تولوز در سال ۲۰۱۲ نام برد که اغلب به دشمنی اعراب با اسرائیل ارتباط داده می شود.

اما در حملات مرگبار پاریس هیچ الویت یا مشخصه ای در انتخاب هدف ها به چشم نمی خورد.
به گفته پیتر ون استائین، کارشناس گروه های جهادی در بلژیک، گروه موسوم به داعش با این حملات می خواست نشان بدهد که "می تواند هر زمان و هر کجا که بخواهد دست به حمله بزند و ما نمی توانیم جلوی آن را بگیریم."

آیا دستگاه های اطلاعاتی فرانسه کوتاهی کرده اند؟
ون استائیون و شاشک جوشی، معتقدند که از جانب دستگاه های اطلاعاتی فرانسه کوتاهی صورت نگرفته است. به گفته شاشیک جوشی، جلوگیری از حمله به هدف های آسان برای دستگاه های امنیتی بسیار مشکل است اما بیشترین کاری که ماموران امنیتی می توانند در این موارد انجام دهند پاسخ سریع و ارتباط با دستگاه های مرتبط، رهبری محکم و کسب هرچه بیشتر اطلاعات است.

به اعتقاد ون استائیون فرانسه هر کاری که لازم بوده انجام داده است و برای قضاوت در مورد عملکرد دستگاه های امنیتی در جلوگیری از این حملات به وقت بیشتری نیاز است.

در حال حاضر مهمترین پرسش این است که آیا این حملات خارج از فرانسه یا از داخل و توسط مسلمانان فرانسوی با همکاری داعش سازماندهی شده بود.