راه حل بازگشت بورس به مسیر طبیعی چیست؟
کارشناسان بازار سرمایه معتقدند یکی از الگو‌های ثابتی که چه در دوره‌های صعودی و چه در زمان افت قیمت‌ها گریبانگیر بازار سهام می‌شود، رفتار گروهی سرمایه‌گذاران بدون توجه به مولفه‌های اثرگذار است. الگویی که البته در بیشتر بازار‌های نوظهور و در حال توسعه دیده می‌شود. این دسته از کارشناسان می‌گویند که این خطای رفتاری سبب فاصله‌گرفتن قیمت‌ها از ارزش بنیادی آن‌ها شده و بسته به شرایط بازار، تشکیل حباب یا فرارسرمایه را به دنبال دارد.
کد خبر :
۸۴۲۶۷
بازدید :
۶۴۵۱
فرادید | بازار سهام دوباره به روند ریزشی خود بازگشته است. در ادامه این روند شاخص کل امروز با افت چهل هزار واحدی دوباره کانال ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد را لمس کرد تا شاخص کل افت ۲۳ درصدی را بار دیگر تجربه کند. البته نکته قابل توجه، کاهش شدید ارزش معاملات در بازار امروز بود که به سختی از ۶ هزار میلیارد تومان عبور کرد. این در حالی است که ارزش معاملات در خرداد و تیرماه از مرز ۳۰ هزار میلیارد هم عبور کرده بود.
به گزارش فرادید، ریزش ۲ و نیم درصدی امروز بورس در حالی رقم خورد که دولتی‌ها و سیاستگذاران بورسی در جلسات روز‌های گذشته با حقوقی‌های بازار، وعده حمایت از تمامی نماد‌ها و بازگشت شاخص به روند صعودی را داده بودند.
با این وجود خرید‌های حقوقی‌ها در دو روز ابتدایی توانست شاخص کل بورس را با حمایت از نماد‌های شاخص ساز به سبز کم رنگ برگرداند. اما حالا بازار با ریزش سنگین مواجه شده است.
ارزش صف‌های فروش در معاملات امروز بازار سهام، بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان تخمین زده شد. همچنین از حدود ۵۷۰ نماد فعال در بازار، تقریبا ۴۹۰ سهم با افزایش عرضه صف فروش شدند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیشتر سهامداران در حال خروج از بازار هستند.
برخی از کارشناسان بازار سرمایه معتقدند که بی‌اعتمادی نسبت به بازار سهام باعث خروج پول از این بازار شده و حمایت‌ها کارساز نیست، با این رویداد‌ها آینده بازار سهام زیاد روشن نیست.
در این رابطه حمید اسدی، کارشناس بازار سرمایه گفته احتمال دارد شاخص کل بازار سهام تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد هم ریزش داشته باشد.
بررسی فراز و فرود‌های ۷ سال اخیر بورس نشان می‌دهد که از ابتدای سال ۹۲ تاکنون ۹ دوره صعود پرشتاب و ۹ دوره نزول پرمقدار ثبت شده که از میان تمام دوره ها، موج آخر که از ۱۹ مرداد ماه آغاز شده با ۲۳ درصد نزول بیشتر افت را در ۹ دوره نزولی پیشین به خود اختصاص داده است.
به گزارش فرادید، ریزش ۲ و نیم درصدی امروز بورس در حالی رقم خورد که دولتی‌ها و سیاستگذاران بورسی در جلسات روز‌های گذشته با حقوقی‌های بازار، وعده حمایت از تمامی نماد‌ها و بازگشت شاخص به روند صعودی را داده بودند.
با این وجود خرید‌های حقوقی‌ها در دو روز ابتدایی توانست شاخص کل بورس را با حمایت از نماد‌های شاخص ساز به سبز کم رنگ برگرداند. اما حالا بازار با ریزش سنگین مواجه شده است.
ارزش صف‌های فروش در معاملات امروز بازار سهام، بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان تخمین زده شد. همچنین از حدود ۵۷۰ نماد فعال در بازار، تقریبا ۴۹۰ سهم با افزایش عرضه صف فروش شدند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیشتر سهامداران در حال خروج از بازار هستند.
برخی از کارشناسان بازار سرمایه معتقدند که بی‌اعتمادی نسبت به بازار سهام باعث خروج پول از این بازار شده و حمایت‌ها کارساز نیست، با این رویداد‌ها آینده بازار سهام زیاد روشن نیست.
در این رابطه حمید اسدی، کارشناس بازار سرمایه گفته احتمال دارد شاخص کل بازار سهام تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد هم ریزش داشته باشد.
بررسی فراز و فرود‌های ۷ سال اخیر بورس نشان می‌دهد که از ابتدای سال ۹۲ تاکنون ۹ دوره صعود پرشتاب و ۹ دوره نزول پرمقدار ثبت شده که از میان تمام دوره ها، موج آخر که از ۱۹ مرداد ماه آغاز شده با ۲۳ درصد نزول بیشتر افت را در ۹ دوره نزولی پیشین به خود اختصاص داده است.
اصلاح رفتار‌های گروهی سرمایه گذاران مشکل را حل می‌کند؟
کارشناسان بازار سرمایه معتقدند یکی از الگو‌های ثابتی که چه در دوره‌های صعودی و چه در زمان افت قیمت‌ها گریبانگیر بازار سهام می‌شود، رفتار گروهی سرمایه‌گذاران بدون توجه به مولفه‌های اثرگذار است. الگویی که البته در بیشتر بازار‌های نوظهور و در حال توسعه دیده می‌شود.
این دسته از کارشناسان می‌گویند که این خطای رفتاری سبب فاصله‌گرفتن قیمت‌ها از ارزش بنیادی آن‌ها شده و بسته به شرایط بازار، تشکیل حباب یا فرارسرمایه را به دنبال دارد.
رفتار بورس‌بازان در هفت سال گذشته نشان می‌دهد در بازه‌هایی که شاخص کل بورس تهران رشد یا افت پرشتابی را تجربه کرده، شاهد رفتار توده‌ای معامله‌گران بوده‌ایم به‌طوری که در دوره‌های صعودی شاخص سهام، اکثر صنایع بورسی در مسیر رشد شاخص قرار گرفته و در دوره‌های کاهشی عکس این وضعیت را مشاهده می‌کنیم.
روند شاخص کل سهام از سال ۹۲ تاکنون نشان می‌دهد بورس تهران پس از هر رشد پرشتابی، شاهد دوره‌ای کاهشی بوده است. اما نکته قابل‌توجه، تایید رفتار گروهی سهامداران در هر دو دوره صعود و سقوط شاخص سهام بوده است. این رفتار با رشد حداکثر سهام بورسی در دوره‌های صعودی و عکس این وضعیت در دوره‌های کاهشی بازار قابل‌اثبات است.
به شکل کلی از ابتدای سال ۹۲ تاکنون ۹ دوره صعود پرشتاب و ۹ دوره نزول پرمقدار ثبت شده که در تمام این دوره‌ها رفتار توده‌وار به وضوح قابل‌مشاهده است.
کم‌عمق بودن بازار سهام، سهام شناور پایین شرکت‌های سهامی، بی‌توجهی مقام ناظر به لزوم انجام عرضه‌های اولیه بزرگ و جذاب، قوانین دست و پاگیر خودساخته‌ای همچون دامنه نوسان و حجم مبنا، کمبود سواد مالی میان صاحبان نقدینگی حاضر در گردونه معاملات سهام، تلاش برای کسب سود حداکثری در کوتاه‌ترین زمان ممکن به سبب بالا بودن تب تورمی در کشور و غلبه ریسک‌های سیستماتیک بر عوامل غیرسیستماتیک همگی از دلایل خطای رفتاری سرمایه گذاران و ریزشی بزرگ این روز‌های بازار بورس هستند که کارشناسان بازار سرمایه به آن‌ها اشاره می‌کنند.
این دسته از کارشناسان می‌گویند که این خطای رفتاری سبب فاصله‌گرفتن قیمت‌ها از ارزش بنیادی آن‌ها شده و بسته به شرایط بازار، تشکیل حباب یا فرارسرمایه را به دنبال دارد.
رفتار بورس‌بازان در هفت سال گذشته نشان می‌دهد در بازه‌هایی که شاخص کل بورس تهران رشد یا افت پرشتابی را تجربه کرده، شاهد رفتار توده‌ای معامله‌گران بوده‌ایم به‌طوری که در دوره‌های صعودی شاخص سهام، اکثر صنایع بورسی در مسیر رشد شاخص قرار گرفته و در دوره‌های کاهشی عکس این وضعیت را مشاهده می‌کنیم.
روند شاخص کل سهام از سال ۹۲ تاکنون نشان می‌دهد بورس تهران پس از هر رشد پرشتابی، شاهد دوره‌ای کاهشی بوده است. اما نکته قابل‌توجه، تایید رفتار گروهی سهامداران در هر دو دوره صعود و سقوط شاخص سهام بوده است. این رفتار با رشد حداکثر سهام بورسی در دوره‌های صعودی و عکس این وضعیت در دوره‌های کاهشی بازار قابل‌اثبات است.
به شکل کلی از ابتدای سال ۹۲ تاکنون ۹ دوره صعود پرشتاب و ۹ دوره نزول پرمقدار ثبت شده که در تمام این دوره‌ها رفتار توده‌وار به وضوح قابل‌مشاهده است.
کم‌عمق بودن بازار سهام، سهام شناور پایین شرکت‌های سهامی، بی‌توجهی مقام ناظر به لزوم انجام عرضه‌های اولیه بزرگ و جذاب، قوانین دست و پاگیر خودساخته‌ای همچون دامنه نوسان و حجم مبنا، کمبود سواد مالی میان صاحبان نقدینگی حاضر در گردونه معاملات سهام، تلاش برای کسب سود حداکثری در کوتاه‌ترین زمان ممکن به سبب بالا بودن تب تورمی در کشور و غلبه ریسک‌های سیستماتیک بر عوامل غیرسیستماتیک همگی از دلایل خطای رفتاری سرمایه گذاران و ریزشی بزرگ این روز‌های بازار بورس هستند که کارشناسان بازار سرمایه به آن‌ها اشاره می‌کنند.
دراین رابطه سعید درخشانی، کارشناس بازار سرمایه در توئیترش نوشته است: "تو بورس هم سهام ارزنده داریم هم غیر‌ارزنده، دلیل نمیشه وقتی یه سهمی نمی‌ارزه و صف فروش میشه هر سهم دیگه‌ای هم که دارید بذارید صف فروش، دلیل نمیشه وقتی یه سهمی که می‌ارزد صف خرید میشه هر سهم دیگه‌ای هم بخرید. "
بازگشت شاخص‌های بورس نیازمند حمایت دولت از بازار است؟
بسیاری از فعالان بازار سرمایه راهکار بازگشت بورس به روند طبیعی خود را، حمایت تمام قد دولت از بازار سرمایه می‌دانند. آن‌ها معتقدند که حمایت اولیه موجب ورود نقدینگی و سرمایه گذاران خرد به بورس شده و حالا با کناره گیری دولت ریزش بزرگ امروز رخ داده است. فعالان بازار می‌گویند برای جلوگیری از خروج سرمایه از بازار باید دولت ورود پیدا کند.
اما برخی از تحلیلگران اقتصادی می‌گویند که حمایت از بورس باید باقاعده و قانون باشد. این تحلیلگران معتقدند که حمایت کنونی دولت غیر اصولی است.
دکتر علی سرزعیم، اقتصاددان و استاد دانشگاه در این رابطه در روزنامه دنیای اقتصاد نوشته است: "دولت دوباره در برابر یک آزمون اقتصاد سیاسی قرار گرفته است. بخش برخوردار جامعه که صدای بسیار بلندی دارند و هر وقت که منافع آن‌ها تهدید می‌شود، کسانی را مورد هجو و تهدید و تمسخر قرار می‌دهند و به دولت فشار می‌آورند تا منافعشان به هزینه بخش غیربرخوردار تضمین کند. آیا دولت به چنین غوغاسالاری تن خواهد داد و تسلیم خواهد شد؟ تاکنون که دولت نمره خوبی برای مقاومت در برابر این فشار کسب نکرده است. اگر واقعا دولت عزمی برای ایستادگی ندارد و می‌خواهد تسلیم شود لااقل از اطلاعات موجود در سازمان بورس استفاده کند و حمایت خود را به کسانی که با سپرده کم وارد شدند، محدود سازد. می‌توان برای این مقصود راه‌هایی یافت.
او در ادامه آورده: "توجیه دیگری که منتفعان از حمایت احتمالی دولت از بورس مطرح می‌کنند این است که اگر منابع از بورس خارج شود به سراغ بازار ارز می‌رود و شوک دیگری به اقتصاد وارد می‌شود. ابتدا خوب است ببینیم دقیقا چه چیزی رخ داده است و احتمالا رخ خواهد داد؟ احتمالا چیزی حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان پول جدید وارد بورس شده است یعنی از بخش‌های دیگر اقتصاد به این بازار منتقل شده است و، چون این بازار، بازار با حاصل جمع صفر است، کسانی با فروش سهام معادل آن از بورس خارج و به بازار‌های دیگر از جمله ارز وارد کردند که ثمره آن جهش ارز به بالای ۲۰ هزار تومان بود. حالا ارزش بازار تنزل کرده است و فرض کنید بدون حمایت دولت شاخص نصف شود. "
دکتر سرزعیم در پایان یادآور شده است: "در آن صورت در بدترین حالت که همه تازه‌واردان بخواهند از بورس خارج شوند- که تقریبا غیرممکن است- باید سهامشان را به کس یا کسانی بفروشند. یعنی باز معادل این ۵۰ هزار میلیارد تومان باید از بخش‌های دیگر وارد بورس شود تا این افراد بتوانند از بازار خارج شوند. حتی اگر این امر رخ دهد آیا واقعا متوجه بازار ارز خواهد شد؟ آیا تهدید بازار ارز از این محل بیشتر یک بلوف نیست؟ به باور من این تهدید بسیار بزرگنمایی شده تا دولت را به سطح حمایت غیراصولی از بورس بکشانند. "
اما برخی از تحلیلگران اقتصادی می‌گویند که حمایت از بورس باید باقاعده و قانون باشد. این تحلیلگران معتقدند که حمایت کنونی دولت غیر اصولی است.
دکتر علی سرزعیم، اقتصاددان و استاد دانشگاه در این رابطه در روزنامه دنیای اقتصاد نوشته است: "دولت دوباره در برابر یک آزمون اقتصاد سیاسی قرار گرفته است. بخش برخوردار جامعه که صدای بسیار بلندی دارند و هر وقت که منافع آن‌ها تهدید می‌شود، کسانی را مورد هجو و تهدید و تمسخر قرار می‌دهند و به دولت فشار می‌آورند تا منافعشان به هزینه بخش غیربرخوردار تضمین کند. آیا دولت به چنین غوغاسالاری تن خواهد داد و تسلیم خواهد شد؟ تاکنون که دولت نمره خوبی برای مقاومت در برابر این فشار کسب نکرده است. اگر واقعا دولت عزمی برای ایستادگی ندارد و می‌خواهد تسلیم شود لااقل از اطلاعات موجود در سازمان بورس استفاده کند و حمایت خود را به کسانی که با سپرده کم وارد شدند، محدود سازد. می‌توان برای این مقصود راه‌هایی یافت.
او در ادامه آورده: "توجیه دیگری که منتفعان از حمایت احتمالی دولت از بورس مطرح می‌کنند این است که اگر منابع از بورس خارج شود به سراغ بازار ارز می‌رود و شوک دیگری به اقتصاد وارد می‌شود. ابتدا خوب است ببینیم دقیقا چه چیزی رخ داده است و احتمالا رخ خواهد داد؟ احتمالا چیزی حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان پول جدید وارد بورس شده است یعنی از بخش‌های دیگر اقتصاد به این بازار منتقل شده است و، چون این بازار، بازار با حاصل جمع صفر است، کسانی با فروش سهام معادل آن از بورس خارج و به بازار‌های دیگر از جمله ارز وارد کردند که ثمره آن جهش ارز به بالای ۲۰ هزار تومان بود. حالا ارزش بازار تنزل کرده است و فرض کنید بدون حمایت دولت شاخص نصف شود. "
دکتر سرزعیم در پایان یادآور شده است: "در آن صورت در بدترین حالت که همه تازه‌واردان بخواهند از بورس خارج شوند- که تقریبا غیرممکن است- باید سهامشان را به کس یا کسانی بفروشند. یعنی باز معادل این ۵۰ هزار میلیارد تومان باید از بخش‌های دیگر وارد بورس شود تا این افراد بتوانند از بازار خارج شوند. حتی اگر این امر رخ دهد آیا واقعا متوجه بازار ارز خواهد شد؟ آیا تهدید بازار ارز از این محل بیشتر یک بلوف نیست؟ به باور من این تهدید بسیار بزرگنمایی شده تا دولت را به سطح حمایت غیراصولی از بورس بکشانند. "
۰
