50 درصد مردم این شهر سالک دارند؛ اهالی چه می گویند؟
«سیل که تمام می‌شود و آب فروکش می‌کند، مشکلات تکراری ما آغاز می‌شود.» این را اهالی روستاهای جنوب سیستان و بلوچستان می‌گویند که هرازچندگاهی با سیل و خسارت‌هایش دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
حالا که ۳ماه از سیل اسفند۱۴۰۲ می‌گذرد، سقفی بالای سرشان دارند و اجاق خانه‌شان روشن است؛ اما از مشکلاتی حرف می‌زنند که بی‌سروصداست؛ بیماری‌های پوستی که با آب آلوده دست‌به‌یکی کرده و جمعیتی را تحت‌تأثیر قرار داده‌اند. این بار هم خیران پا به میدان گذاشته‌اند و با خرید پماد و قرص، بیماری‌های پوستی گال و سالک را قدری کنترل کرده‌اند. مسئولان شبکه بهداشت هم فعالیت‌های ویژه‌ای را انجام داده‌اند.
در جست‌وجوی آب سالم و بهداشتی
«سالک برای ما بیماری جدیدی نیست؛ انگار همیشه اینجا بوده و هست. اما بعد از سیل آنقدر این بیماری واگیردار بیشتر می‌شود که امان پیر و جوان را می‌برد.» این را زینب باهک، از اهالی روستای نوبندیان چابهار، به همشهری می‌گوید و ادامه می‌دهد: «از شبکه بهداشت برای ما دارو آوردند و گفتند که باید لباس‌ها و ظروف را بجوشانیم. تا زمانی که پمادها را استفاده می‌کنیم خوبیم؛ اما چون از آب هوتک استفاده می‌کنیم، پمادها که تمام می‌شود ممکن است دوباره بیماری برگردد.»
بیماری پوستی گال هم که یک بیماری مسری است، کمابیش گریبانگیر اهالی روستاهای جنوب استان سیستان و بلوچستان شده است. مینا سیاهویی، از اهالی دشتیاری، به همشهری می‌گوید: «از شبکه بهداشت به ما می‌گویند بعد از استفاده از پمادهای پوستی باید لباس و تن‌مان را با آب تمیز و صابون بشوییم. کدام آب تمیز؟»
همکاری پزشکان
سرپرست مرکز جامع خدمات سلامت نگور در دشتیاری، یکی از خیرانی است که در روزهای سیل پابه‌پای امدادگران در میدان حضور داشته است. بعد از سیل، ستاری و همکاران پزشک او دست‌به‌کار شدند تا داروهای لازم را تامین کنند.
فاطمه ستاری می‌گوید: «افراد مبتلا به گال باید تمام لباس‌های خود و اعضای خانواده‌شان را با آب داغ بشویند. روستاییانی که از آب هوتک استفاده می‌کنند و سطح بهداشتی کمتری دارند، همچنان مجبور به استفاده از دارو هستند. حدود ۷۰میلیون تومان جمع‌آوری و برای تهیه دارو هزینه شده است.»
هوتک‌ها گودال‌هایی‌اند که آب باران را در خود جمع می‌کنند و علاوه بر کشاورزی و تامین آب آشامیدنی احشام، برای آشامیدن و سایر مصارف اهالی مناطق دشتیاری، پلان و برخی روستاهای چابهار استفاده می‌شوند.
خرید دارو از شیراز
فریبا رهبر، کارشناس شبکه بهداشت روستای نوبندیان، به همشهری می‌گوید: «روستاهای دشتیاری، چابهار، کنارک و زرآباد بیشترین آسیب را از سیل دیدند. بعد از رصد روستاهای باهوکلات در شهرستان دشتیاری متوجه شدیم که بیش از ۵۰درصد اهالی به بیماری پوستی گال مبتلا شده‌اند که واگیردار هم هست.» رهبر ادامه می‌دهد: «تعداد هزار پماد پوستی، چند بسته قرص و حدود ۴۰بسته لوسیون شست‌وشوی پوست برای کنترل بیماری سالک و گال را از شیراز خریدیم.»
دسترسی به آب پایدار، تا پایان سال
برخی از روستاهای جنوب سیستان و بلوچستان در دشتیاری و چابهار همچنان برای تامین آب مورد نیاز خود راهی هوتک‌ها می‌شوند و خبری از آب بهداشتی در این مناطق نیست. اما به‌گفته مسئولان استانی تا پایان سال با تکمیل طرح جهاد آبرسانی همه اهالی روستاها به شبکه آب سالم و بهداشتی دسترسی خواهند داشت.
«طرح جهاد آبرسانی به جنوب سیستان و بلوچستان به‌شدت کند و قطره‌چکانی پیش‌می‌رود و باید منتظر تامین اعتبار بمانیم.» فرماندار دشتیاری درباره وضعیت دسترسی روستاییان به شبکه آب پایدار اینطور به همشهری می‌گوید. محمدعلی رافت ادامه می‌دهد: «بسیاری از روستاها همچنان به‌صورت سیار آبرسانی می‌شوند و چشم‌انتظاریم تا به‌زودی در قالب جهاد آبرسانی به شبکه آب بهداشتی و پایدار وصل شوند.» رافت تأکید می‌کند که هنوز تصفیه‌خانه راه‌اندازی نشده است و می‌گوید: «در پایین دست سد پیشین تصفیه‌خانه احداث شده و منتظر افتتاح آن هستیم. ۴۴کیلومتر نیز لوله‌گذاری برای تامین آب ۱۶۸روستای دشتیاری در حال انجام است.»
نماینده مجری طرح جهاد آبرسانی وزارت نیرو در سیستان و بلوچستان اما به همشهری می‌گوید که در ۲سال اخیر جهاد آبرسانی در روستاهای سیستان و بلوچستان به‌ویژه روستاهای جنوب استان در حال انجام است. مصطفی سیاسر می‌گوید: «شبکه آبرسانی پایدار در نوبندیان، دشتیاری و نگور و تامین آب پایدار برای روستاهای جنوب استان از سد پیشین در حال تکمیل است.»
او می‌افزاید: «همه روستاهای فاقد شبکه آبرسانی به طرح پیوسته‌اند و بخشی از لوله‌گذاری در حال اجراست. از ۱۶۸روستای دشتیاری ۱۲۸روستا به شبکه آبرسانی دسترسی دارند. برای روستاهای فاقد طرح آبرسانی نیز خطوط انتقال و شبکه توزیع آب در حال احداث و تکمیل است. درمجموع تا سال آینده همه خطوط انتقال تکمیل می‌شود.»
سیاسر در توضیح شیوع بیماری‌های پوستی در روستاهای جنوب استان بعد از سیل اخیر می‌گوید: «ممکن است بیماری‌ها ناشی از آب سطحی باشد که در محدوده آسیب دیده از سیل، زیادشده. اهالی تنی به آب می‌زنند که باعث بروز بیماری می‌شود، زیرا آب بدون کلر داخل شبکه آبرسانی نمی‌رود. تصفیه خانه آب آشامیدنی در زیردان بهره‌برداری شده و تا ماه آینده وارد مدار می‌شود تا آب به‌صورت بهداشتی برای روستاهای دشتیاری توزیع شود. با این حال آبرسانی سیار برای همه روستاهای جنوب استان در حال انجام است. در منطقه پیرسهراب چابهار نیز که زیرمجموعه سد زیردان است، تصفیه‌خانه‌ای تا ۲ماه آینده وارد مدار می‌شود. در منطقه مرکزی چابهار شبکه انتقال آب بخشی از روستاها انجام شده و تا پایان امسال آب بهداشتی برای همه روستاها در دسترس است.»
به‌گفته او، آب ۳۳۰روستای جنوب استان زیرمجموعه سد زیردان و ۵۰روستا زیرمجموعه سد کهیر هستند.
منبع: همشهری
