این قطعه سنگ یک «بومرنگ فضایی» است!
شاید این نخستین شهاب‌سنگ شناخته‌شده‌ای باشد که در زمین شکل گرفته، به فضا پرتاب شده و سپس دوباره به زمین بازگشته است.
فرادید| شاید بتوان گفت دانشمندان سنگی واقعا عجیب پیدا کرده باشند. این سنگ ویژگی‌هایی کاملا شبیه شهاب‌سنگ دارد، اما ترکیب آن بسیار نزدیک به سنگ‌هایی است که در اعماق اقیانوس شکل می‌گیرند. به همین دلیل، دانشمندان توضیحی بنیادی برای آن ارائه کرده‌اند: این که این سنگ از زمین به فضا رفته، شاید هزاران سال در فضا پرواز کرده و سپس دوباره به زمین بازگشته است.
به گزارش فرادید، این شهاب‌سنگ در سال ۲۰۱۸ در کشور مراکش شناسایی شد. نام این شهاب سنگ، «شمال غربی آفریقا ۱۳۱۸۸» و جرم آن ۶۴۶ گرم است. ترکیب شیمیایی غالب آن دو ماده معدنی پلاژیوکلاز و پیروکسن است که حدود سه‌چهارم شهاب‌سنگ را شکل می‌دهند. علاوه بر این، گروه محققان به بررسی ترکیب ایزوتوپی سنگ، به ویژه اکسیژن پرداخت.
خواص شیمیایی عناصر با تعداد پروتون‌های هسته‌ی آن‌ها و در نتیجه تعداد الکترون‌هایی که دور هسته‌ی مذکور می‌چرخند تعریف می‌شود اما می‌تواند انواع سبک‌تر یا سنگین‌تری داشته باشد که این به تعداد نوترون‌هایی بستگی دارد که در هسته نیز وجود دارند.
اکسیژن نیز از این قاعده مستثنی نیست. تقریباً تمام اکسیژن O-16 است (که دارای هشت پروتون و هشت نوترون است)، اما درصد کمی از O-17 و O-18 در طبیعت وجود دارد. اجرام مختلف آسمانی دارای کسرهای متفاوتی از آن‌ها هستند، بنابراین دانشمندان می‌توانند از آن مانند اثرانگشت برای ردیابی یک جسم استفاده کنند. مواد معدنی و ترکیب ایزوتوپی نشان می‌دهد که این سنگ زمینی است.
اما این تصویر کامل نیست. این سنگ دارای یک پوسته گداختگی است که به خوبی گسترش یافته است. این ویژگی در شهاب‌سنگ‌ها به چشم می‌خورد و جعل آن اگرچه غیرممکن نیست اما بسیار دشوار است. اما چیزی که آن را واقعاً به شهاب‌سنگ نزدیک می‌کند، غلظت ایزوتوپ‌های بریلیم، هلیوم و نئون است که با سنگی که ۱۰۰۰۰ سال در معرض پرتوهای کیهانی قرار گرفته، سازگار است.
بنابراین، محققان NWA ۱۳۱۸۸ را شهاب‌سنگی می‌دانند که از زمین پرتاب شده و بعدها دوباره به سطح آن بازگشته است. این سناریو با آخرین تعریف از شهاب‌سنگ‌ها مطابقت دارد؛ ماده‌ای که از یک جرم آسمانی پرتاب می‌شود و به مدار مستقلی به دور خورشید یا برخی جرم‌های آسمانی دیگر می‌رسد و در نهایت توسط جسم اصلی دوباره جذب می‌شود را باید یک شهاب‌سنگ در نظر گرفت.
البته مشکل ثابت کردن قطعی این اتفاق است، اما به هر حال یک سنگ زمینی که در معرض پرتوهای کیهانی قرار گرفته و دارای پوسته گداختگی است را باید به عنوان یک شهاب‌سنگ زمینی احتمالی در نظر گرفت.
محققان اکنون در حال انجام تجزیه و تحلیل‌های ایزوتوپی بیشتر هستند تا بهتر بفهمند چه اتفاقی برای این سنگ افتاده است و چگونه توانسته در وهله اول زمین را ترک کند.
این تحقیق در کنفرانس ۲۰۲۳ Goldschmidt در زمینه ژئوشیمی ارائه شد.
مترجم: زهرا ذوالقدر
