دریاچههای «صورتی» استرالیا چه نسبتی با «هویج» دارند؟

دریاچههای صورتی استرالیا از شگفتیهای طبیعی این کشور هستند که رنگ خاص خود را مدیون میکروبها و جلبکهای ریز موجود در آباند. این میکروبها همان رنگدانهای را تولید میکنند که در بسیاری از موجودات نارنجی و صورتی دیگر در طبیعت هم وجود دارد: بتاکاروتن.
فرادید| این دریاچهها که حدود ۱۰ برابر شورتر از آب دریا هستند، میزبان گونههایی مثل جلبک «دونالیلا سالینا» و باکتری قرمز «سالینیباکتر روبِر» هستند که با تولید رنگدانه «بتاکاروتن»، آب را به رنگ صورتی و گاهی شبیه آدامس درمیآورند. بتاکاروتن همان رنگدانهای است که به هویج، خرچنگ و فلامینگو هم رنگ نارنجی و صورتی میدهد و از این میکروبها در برابر اشعه خورشید محافظت میکند.
به گزارش فرادید؛ اکثر این دریاچههای صورتی در غرب استرالیا قرار دارند و بقایای رودخانههایی هستند که میلیونها سال پیش در این سرزمین جریان داشتند. با خشکشدن رودخانههای باستانی، حوضچههایی از آب باقی ماند که به مرور تبخیر شد و با افزایش شوری، محل مناسبی برای زندگی این میکروبهای شورپسند به وجود آمد. رنگ صورتی این دریاچهها به میزان نمک و شدت نور خورشید وابسته است و گاهی طیف آن از صورتی ملایم تا پررنگ تغییر میکند.
اما این اکوسیستمهای منحصربهفرد بسیار حساس هستند. بارندگی شدید یا کاهش شوری آب میتواند جمعیت میکروبهای تولیدکننده رنگدانه را از بین ببرد. برای مثال، در سال ۲۰۲۲ بارانهای شدید ناشی از تغییرات اقلیمی باعث شد «دریاچه هیلیر» که مشهورترین دریاچه صورتی استرالیاست به رنگ آبی-خاکستری دربیاید. دانشمندان امیدوارند اگر میزان نمک به حالت قبلی بازگردد، در یک دهه آینده رنگ صورتی این دریاچه نیز بازگردد. سرنوشت «دریاچه صورتی» نزدیک شهر اسپرانس نیز مشابه بوده است؛ استخراج نمک برای تولید نمک خوراکی و صنعتی در طول یک قرن باعث کاهش شدید شوری آن شد و از اوایل دهه ۲۰۰۰ رنگ صورتی آن به کلی از بین رفت.
این دریاچهها علاوه بر زیبایی، نقش مهمی در محیطزیست دارند. آنها زیستگاه پرندگان مهاجر و گونههایی مثل آرتمیا (میگوی آبشور) و حلزونهای نمکی هستند و محیطهای استثناییشان به دانشمندان کمک میکند تا احتمال وجود حیات در سیارههایی مانند مریخ را بهتر درک کنند. پژوهشگران میگویند با وجود تهدیدهای انسانی و تغییرات اقلیمی، هنوز هم این دریاچهها برخی از سختجانترین موجودات روی زمین را در خود پرورش میدهند.