حیرت‌انگیزترین اکتشافات باستانی سال ۲۰۲۳ (بخش دوم)؛ از دست‌های ترسناک تا نانوایی سه هزارساله

فرادید| هر سال که می‌گذرد، اکتشافات تازۀ باستانشناسی اطلاعات بیشتر و نگاه جامع‌تری نسبت به دنیای باستان به ما می‌بخشند؛ اکتشافاتی که گاهی به دنبال کاوش‌های پی‌گیرانۀ باستان‌شناسان و گاهی حتی در نتیجۀ خوش‌شانسی جویندگان آماتور اتفاق می‌افتند. البته بعضی وقت‌ها هم تغییرات اقلیمی و مسائلی مثل خشک شدن رودخانه‌ها و آب شدن یخ‌ها باعث آشکار شدن رازهای باستانی می‌شوند.

به گزارش فرادید؛ در اینجا نگاهی خواهیم داشت به تعدادی از کشفیات هیجان‌انگیز باستان‌شناسی که در سال 2023 اتفاق افتادند؛ از ابزارهای باستانی که معلوم شده میمون‌ها از آن‌ها استفاده کرده‌اند، تا یک نانوایی سه هزار ساله که هنوز بقایای آرد در آن به چشم می‌خورد.

1. ابزارهای سنگی میمون‌ها

باستان‌شناسان و دیرین‌شناسانی که در شمال شرقی برزیل مشغول تحقیق بودند، به این نتیجه رسیدند که ابزارهای سنگی یافت شده در سایت‌هایی مانند پدرا فورادا که پیش از این ساخت آن‌ها به انسان‌های عصر حجر نسبت داده می‌شد، در واقع توسط میمون‌های کاپوچین ساخته شده‌اند. از نظر این محققان، میمون‌های باستانی درست مانند میمون‌های امروزی از این سنگ‌ها برای شکستن دانه‌ها استفاده می‌کردند. شکستگی‌های روی این سنگ‌ها نیز به دلیل همین استفاده ایجاد شده است.

2. دست‌های بریدۀ مصری

مطالعۀ جدیدی که امسال انجام شد نشان داد که 12 دست قطع شدۀ باستانی که در محوطۀ معبد هیکسوس پیدا شده بودند و 3500 سال قدمت داشتند، در واقع نشانه‌هایی از یک آیین ترسناک و خونین بودند که در طی آن، سربازان و جنگجویان، دست راست قطع شدۀ دشمنانشان را به فرعون تقدیم می‌کردند. قبلا نوشته‌هایی دربارۀ این آیین در آثار به جا مانده از مصر باستان کشف شده بود اما این اولین بار بود که شواهدی فیزیکی از آن مشاهده می‌شد.

3. غول جدید جزیرۀ ایستر

جزیرۀ ایستر به خاطر مجسمه‌های رازآلود سنگی‌اش که در ساحل جزیره قرار گرفته‌اند معروف است؛ یکی از جالب‌ترین کشفیات باستان‌شناسی امسال شناسایی یک مجسمۀ سنگی دیگر در این جزیره بود که برای قرن‌ها در زیر دریاچه پنهان شده بود. امسال به خاطر تغییرات آب و هوایی و کاهش سطح آب دریاچه، این مجسمه از زیر آب بیرون آمد.

4. مجسمۀ بودا در معبد مصری

یافتن یک مجسمۀ باستانی بودا شاید به خودی خودش اتفاق چندان عجیبی نباشد اما اگر این مجسمه در یک معبد باستانی مصری متعلق به خدای ایسیس یافت شود کاملا جای شگفتی است. این اتفاق امسال در کاوش‌های معبد ایسیس در بندر باستانی برنیک افتاد. باستان‌شناسان مجسمه‌ای از بودا با ارتفاع بیش از نیم متر را در آنجا پیدا کردند که حدود دو هزار سال قبل ساخته شده بود. این یافته برای نخستین بار نشان می‌داد که مصر در زمانی که تحت تسلط امپراطوری روم بوده، ارتباطات تجاری قوی با هند داشته است.

5. شمشیرهای سالم باستانی

امسال در جریان کاوش‌ها در یک مقبرۀ باستانی واقع در شهر اژیون در غرب یونان، سه شمشیر در وضعیتی بسیار دست‌نخورده و سالم کشف شدند که قدمت آن‌ها حتی از تمدن باستانی یونان نیز بیشتر بود. این شمشیرها که توسط مردمان میسنی ساخته شده بودند بین 3700 تا 3100 سال قدمت داشتند. این شمشیرها آنقدر خوب باقی مانده‌اند که انگار همین چند سال قبل در زیر خاک دفن شده‌اند؛ بخشی از دسته‌های چوبی آن‌ها نیز هنوز قابل مشاهده است.

6. نانوایی سه هزار ساله

کاوش‌های امسال در سایت باستانی متسامور در ارمنستان منجر به کشفی باورنکردنی شد. باستان‌شناسان در این سایت لایه‌ای از غبار خاکستری را بر روی خاک قهوه‌ای رنگ پیدا کردند. در حالیکه ابتدا به نظر می‌رسید که این فقط یک لایۀ خاکستر باشد، تحقیقات بعدی نشان داد که این در واقع «آرد» است. سایر شواهد نیز نشان می‌دادند که این مکان در سه هزار سال قبل یک نانوایی بزرگ بوده که مردم در آن از آرد سفید برای پختن نان استفاده می‌کرده‌اند. کوره‌های پخت و پز نیز از جملۀ یافته‌ها در این سایت بودند.