تاجر چای بانی آبادانی یک محله در تهران شد؛ اولین فروشگاه دریانی کجا بود؟
شاید زمانی که حاج علی‌اکبر دریانی به تهران آمد نمی‌دانست سال‌ها بعد از او به عنوان بنیان‌گذار یک محله در تهران یاد خواهند کرد. محله دریان‌نو در غرب تهران از اواخر دهه ۳۰ خورشیدی و اوایل دهه ۴۰ رو به آبادانی گذاشت.
این محله از شمال با خیابان تهران ویلا، از شرق با خیابان ستارخان و خیابان نیایش، از جنوب با خیابان زنجان شمالی و بزرگراه یادگار امام (ره) و از غرب به خیابان اکبری و میدان سلمان هراتی محدود می‌شود.
نصرالله حدادی، تهران‌پژوه، در مورد شکل گیری محله دریان نو می‌گوید: «این محله در گذشته اکثرا زمین‌های کشاورزی جزء منطقه طرشت بود که در آن انواع غلات کاشته می‌شد و چراگاه طرشت نیز محسوب می‌شد. قناتی در این منطقه وجود داشت که آب را از فرحزاد به طرشت برده و باعث آبادانی می‌شد. رودخانه‌ای از دریان‌نو عبور می‌کرد که به آن آب قل‌قلی می‌گفتند به دلیل اینکه این رود از روی سنگ‌های بزرگ رد می‌شد و مردم منطقه صدای آب رابه قل‌قل تشبیه کرده بودند. این رودخانه در مسیر نهایی خود به‌سمت محله جی می‌رفت و با نهر فیروزآباد به هم می‌رسیدند. بعدها آب این رودخانه خشک شد به جای آن امروزه خیابان حبیب‌الله قرار دارد. با توسعه تهران چند اتفاق مهم، باعث شکل‌گیری محله‌ای جدید به نام دریان‌نو شد.»
نصرالله حدادی ادامه می‌دهد: «حاج علی‌اکبر دریانی وقتی از دریان به تهران آمد زمین‌های زیادی در این منطقه خریداری کرد و کم کم از همشهریان خود دعوت کرد به تهران بیایند نقل است که او به همشهری های خود توصیه کرد برای خرید مغازه فقط مغازه های دودهنه یا سه‌دهنه خریداری کنند. دریانی‌ها فعالیت اجتماعی شایان توجهی در این محدوده صورت دادند و طی سال‌ها درمانگاه و مراکز خیریه و مسجد ساختند.»
داستان نام‌گذاری محله دریان‌نو
«داریوش شهبازی» در باره شیوه نام‌گذاری این محله توضیح می‌دهد: «دریان‌نو منسوب به دریان، روستایی در آذربایجان شرقی است. این نوع نام‌گذاری در تهران از زمان محمدشاه قاجار رسم شد. شبیه این نام‌گذاری را در محله تهران‌نو می‌بینیم. این شیوه نام‌گذاری برای محله‌ها در غرب هم رایج بود. مثل نیویورک که نام شهر یورک انگلستان در آن استفاده شده است.» اهالی روستای دریان در آذربایجان شرقی برای کسب درآمد بیشتر به کشورهای ترکیه یا روسیه سفر می‌کردند. حاج علی‌اکبر دریانی همراه برادر کوچکترش، سید مهدی که به روسیه سفر کرده بودند از بیم کمونیسم و از دست دادن مال به تبریز بازمی‌گردند و تجارت‌خانه‌ای در حوزه مواد غذایی راه‌اندازی می‌کنند. بعد از فوت حاج‌علی اکبر، مدیریت تجارت‌خانه به سید مهدی می‌رسد.
شهبازی می‌افزاید: «سید مهدی دریانی به تهران می‌آید و تجارت چای را شروع می‌کند. سال ۱۳۳۵ همراه عده‌ای از همشهریان خود تصمیم می‌گیرد در زمین‌های بکر طرشت که هنوز جزء شهر نشده بود، ساختمان‌سازی کند. همان سال‌ها سید مهدی دریانی حدود یک میلیون متر مربع از زمین‌های طرشت را می‌خرد و نخستین شرکت ساختمانی را در تهران به‌نام شهرآرا را همراه شریکانش و با ۲۲ بلوک ساختمانی و در قسمت جنوبی محله شهرآرا محله‌ای برای سکونت دریانی‌ها می‌سازد. سید مهدی دریانی نام این محله را دریان‌نو می‌گذارد که ساخت میدان دریان‌نو حدود ۲ سال طول می‌کشد.»
برند دریانی‌ها
حدادی با بیان اینکه اولین موسس فروشگاه دریانی در تهران حاج علی اکبر دریانی بود که در سال ۱۳۱۰ از آذربایجان روستای« دریان» به تهران آمد و یک مغازه کوچک در محله لاله زار خرید می‌گوید: « او در این مغازه مایحتاج مردم را تامین می‌کرد و نامش را دریانی گذاشت. در ابتدای کارحاج اکبر دریانی با برادر کوچکترش مهدی چای را با دوچرخه در بازار و لاله زار توزیع می‌کردند ولی کم‌کم کار رونق گرفت و به تجارت چای مشغول شدند.
نقش این طایفه در ظهور سوپر مارکت های شهر و به خصوص مناطق غرب انکارناپذیر است. بقالی‌های کوچک دریانی با حفظ این نام اکنون در تمام شهر دیده می‌شوند. طایفه بزرگ «دریانی» از حدود دهه ۸۰ یک اتحادیه بزرگ تشکیل دادند و برند فروشگاه زنجیره ای « یاران دریان» با عضویت ۵۰۰ سوپر مارکت دریانی را به ثبت رساندند. فعالیت های دریانی‌ها به سوپر مارکت محدود نمی‌شود . آنها در محلات مختلف درمانگاه ، بیمارستان، مدرسه،حسینیه و مرکز خیریه ساختند.»
کوی کیهان
کوچه کیهان یکی از معروف‌ترین کوچه‌ها در محله دریان‌نو است. دلیل شهرت این محل سکونت کارکنان نشریه کیهان در دهه چهل خورشیدی در دریان‌نو بود. در همان سال‌ها موسسه کیهان ، زمین‌هایی را در این منطقه خریداری کرد و ساختمان‌هایی را برای سکونت کارکنان خود در آنجا ساخت. این گذر به نام کوچه کیهان یا کوی کیهان شهرت دارد.
منبع: همشهری
