قدیمیترین مومیاییهای مصری چند هزارساله هستند؟
قبل از اینکه مصریان باستان به طور هدفمند مردگانشان را مومیایی کنند، شنهای صحرا بودند که به طور طبیعی این کار را برای آنها انجام میدادند.
فرادید| شاید مصریان باستان بیشتر به خاطر رفتاری که با مردگان داشتند، از ساختن مقبرههای عظیم گرفته تا پر کردن مقبرههای زیرزمینی با گنجینهها و دستسازههای مجلل، معروف باشند. عمل مومیایی کردن مردگان هم یکی دیگر از رفتارهای جالب توجه مصریان در رابطه با مردگان بوده است. اما مردم مصر باستان از چه زمانی شروع به مومیایی کردن مردگان خود کردند؟
به گزارش فرادید؛ استفان باکلی، محقق دانشگاه یورک در بریتانیا میگوید: «منشأ مومیایی کردن مصری که شواهد علمی روشنی برای آن وجود دارد، حدود ۴۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح است. حتی ممکن است قدیمیتر از این هم باشد.»
این شواهد شامل بستهبندیهای مومیایی ۶۳۰۰ساله میشود که در یک گورستان مصر باستان در حدود ۳۲۰ کیلومتری جنوب قاهره پیدا شده است. این گورها اوایل قرن بیستم حفاری شدند، مومیاییها به بریتانیا برده شدند و اکنون در موزه بولتون هستند.
گمان میرود این مومیایی بیش از 6 هزار سال قبل، یعنی قبل از آغاز سلسلۀ فراعنه مومیایی شده باشد
دانشمندان این بستهبندیها را آزمایش کردند و دریافتند که آنها حاوی رزینهایی هستند که معمولاً در مومیایی کردن از آنها استفاده میشود. آزمایشها نشان داد که این رزینها از مواد مختلفی مانند روغن گیاهی، چربیهای حیوانی، موم و صمغ گیاهی ساخته شدهاند. دانشمندان خاطرنشان کردند رزینهای مشابهی نیز در دورههای زمانی بعدی توسط مصریان باستان برای مومیایی کردن استفاده شده است.
تاریخ ۴۳۰۰ قبل از میلاد، حدود یک هزاره قبل از معرفی هیروگلیفها توسط مصریان و حدود ۱۵۰۰ سال قبل از شروع ساخت اهرام است، همچنین حدود یک هزاره قبل از این است که مصریان تحت حکومت شاهانی با قب «فرعون» متحد شوند.
مومیایی طبیعی
درست است که قدیمیترین شواهد استفاده از وسایل مصنوعی برای مومیایی کردن اجساد به حدود ۴۳۰۰ سال قبل از میلاد برمیگردد، با این حال، مصریان پیشتر از این نیز مومیایی طبیعی میشدند.
باکلی میگوید: «مومیایی طبیعی یک فرآیند تصادفی ناشی از شرایط مساعد مدفون شدن است؛ مانند مدفون شدن در ماسه گرم و خشک».
سلیمه اکرام، استاد مصرشناسی دانشگاه آمریکایی در قاهره، گفته است که نخستین نمونههای مومیایی طبیعی، به ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد برمیگردد، اگر نگوییم زودتر.
حتی پس از توسعه مومیایی مصنوعی، بسیاری از مصریان همچنان به طور طبیعی مومیایی میشدند، چون قادر به پرداخت هزینههای مومیایی مصنوعی نبودند و بنابراین در صحرا دفن میشدند. باکلی میگوید: «بیشتر مصریان باستان به سادگی در حفرهای در زمین قرار میگرفتند، بدون هیچ گونه آمادهسازی و به همین ترتیب، به طور طبیعی مومیایی میشدند.»
اکرام میگوید: «ما نمیدانیم در ذهن مصریان باستان چه میگذشته، اما هر کسی را در قبر شنی قرار میدادند، به دور از آب و نه پوشیده با حصیر/تابوت نی یا پوست، به طور طبیعی مومیایی میشده است.»
با گسترش مسیحیت در مصر بین قرن دوم و پنجم پس از میلاد، انجام عمل مومیایی کردن مصنوعی مردگان کم کم از میان رفت. دین مصر باستان بر اهمیت حفظ بدن برای زندگی پس از مرگ تاکید داشت، در حالی که مسیحیت اینطور فکر نمیکرد.
مترجم: زهرا ذوالقدر