سفر به تهران قدیم؛ باغ دولو؛ یادگاری از خاندان معروف ایل قاجار

باغ جمشیدیه در شمال تهران یکی از باغ‌های دیدنی با ‌گونه‌های گیاهی متفاوت است که به جمشید دولو، رئیس دانشکده و دبیرستان کشاورزی دوران پهلوی، تعلق داشت.

بی‌شک علاقه جمشید دولو به باغبانی، کشاورزی وگونه‌های مختلف گیاهی در توسعه و زیبایی باغ جمشیدیه نقش داشت؛ باغی که بعدها به بوستانی با مساحت 69 هزارمترمربعی تبدیل شد. نزدیکی این باغ به روستای جماران باعث شده بود تا اهالی این روستای خوش آب‌وهوا خاطرات زیادی از آن داشته باشندبه‌خصوصمیوه‌های باغ که خوش‌طعم و مرغوب بودند.

«محمد تیموری» در باره روزهای گشت‌وگذار در باغ جمشیدیه می‌گوید: «ما به باغ نمی‌گفتیم جمشیدیه، اینجابه باغ دولو معروف بود. جمشید دولو از ثروتمندان شمیران بود و باغ‌های زیادی داشت. علاقه خاصش به گل و گیاه باعث شده بود تا درختان مرغوب و مقاومی درباغ کاشته شود. میوه‌هایش زبانزد بود. باغ دولو درمسیراصلی صعود به پناهگاه کلک‌چال قرارداردبرای همین کوهنوردان بسیاری از این مسیر برای صعود استفاده می‌کنند. درختان نارون، چنار، سرو، بلوط، افرای سیاه و زبان‌گنجشک همچنان به‌وفور در این باغ وجود دارد و درختان میوه‌اش همچون بادام، زردآلو، گلابی و سیب بسیار مرغوبو از دیرباز جزء درختان میوه این باغ هستند. اما از معروف‌ترین میوه‌های این باغ میوه ازگیلش بود که به خوش‌طعم‌ترین ازگیل شمیران معروف بود. شمرونی‌ها می‌گفتند برویم باغ دولو ازگیل بخوریم. جمشید دولو در کنار کشاورزی و باغداری به حیوانات هم علاقه داشت و در بخشی از باغ از حیوانات اهلی نگاهداری می‌کرد. سگی هم داشت که بعداز مرگش درباغ دفنش کرد.»

خاندان دولو از خاندان ثروتمند و با بانفوذ قاجار بودند. اگرچه از دو طائفه مهم ایل قاجار یعنی دولوها و قوانلوها این طائفه قوانلوها بودند که به تخت سلطنت نشستند. قوانلوها نفوذ زیادی در دربار آغا محمدخان قاجار پیدا کردند ولی دولوها نیز از غافله عقب نمانده و پول و ثروت هنگفتی به نام خود ثبت و ضبط کردند.

جمشید دولو به همراه برادرش امیرهوشنگ دولو، فرزندان ولی خان آصف‌السلطنه بودند. ولی خان، داماد مظفرالدین شاه و مالک اراضی زیادی در شمیران بود و این زمین‌هابعداز او به پسرانش امیرهوشنگ و جمشید رسید. امیرهوشنگ که بعدها دردربار پهلوی نفوذ زیادی پیدا کرد به پدر خاویار ایران معروف شد. اما جمشید برادرش به کشاورزی و باغداری علاقه بیشتری داشت و سال 1324به‌عنوان رئیس دانشکده کشاورزی کرج منصوب شد. تیموری می‌گوید: «جمشید دولو باغ مورد نظر را به فرح پهلوی هدیه داد و البته قرار شد این باغ به خانه سالمندان تبدیل شود، ولی این وعده عملی نشد و بعد از انقلاب باغ دولو با نام پارک جمشیدیه در اختیار عموم مردم قرار گرفت تا در یکی از زیباترین و بکرترین باغ‌های تهران قدم بزنند.»

منبع: همشهری