چرا رنگ هر دو چشم ما یکسان است؟

رنگ چشم یکی از بارزترین ویژگی‌های صورت انسان است. اگر برای اولین بار با شخصی ملاقات می‌کنید به چشمان وی توجه خواهید کرد. در این میان تقریبا همه افراد دارای رنگ یکسانی در دو چشم خود هستند. محققان در مطالعات جدید خود به بررسی این موضوع پرداختند.

تیمی از پژوهشگران به سرپرستی دکتر پیررو هیسی، چشم پزشک کالج کینگ لندن، به مطالعه رنگ چشم و تاثیر ژنتیک بر این عضور مهم بدن انسان پرداختند.

رنگ چشم‌های انسان تحت تأثیر ملانین موجود در عنبیه قرار داشته و به گفته چشم پزشکان دانشگاه واشنگتن، شش رنگ چشم متفاوت در جهان وجود دارد که قهوه‌ای رایج‌ترین آن هاست. از دیگر رنگ‌های چشم می‌توان به مشکی، آبی، فندقی و سبز اشاره کرد. به گزارش سیناپرس، رنگ چشم توسط کد‌های زنتیکی انسان تعیین شده و با توجه به یکسان بودن این کد‌های ژنتیکی، تقریبا همه افراد دارای رنگ یکسانی در هر دو چشم خود هستند.

در این میان، اما افراد معدودی وجود دارند که دارای دو چشم با رنگ‌های متفاوت هستند. این وضعیتی است که به عنوان هتروکرومی شناخته می‌شود و در آن یک فرد دارای دو رنگ مختلف عنبیه است. اما دلیل این پدیده چیست و چقدر رایج است؟ یافته‌های محققان نشان می‌دهد: هتروکرومی یک ویژگی نادر انسانی است که اکثر مردم آن را ندارند. در واقع، گفته می‌شود که این پدیده کمتر از ۱٪ از افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

هتروکرومی به طور کلی ارثی بوده و یک جهش ژنتیکی عاما ایجاد آن است. البته موارد نادری وجود دارد که افراد در سنین بالاتر نیز به رنگ‌های متفاوت چشم دچار می‌شوند، زیرا به دلیل شرایط سلامتی مانند سندرم هورنر، پیبالدیسم و سندرم واردنبورگ رنگ عنبیه می‌تواند تغییر کند.

از منظر پزشکی، نوع نخست هتروکرومی مادرزادی و دومی هتروکرومی اکتسابی نامیده می‌شود. هتروکرومی اکتسابی همچنین می‌تواند به دلیل دیابت، جراحی چشم، ضربه به چشم، رشد تومورها، یووئیت، گلوکوم و حتی به دلیل مصرف برخی دارو‌ها رخ دهد.

هتروکرومی به طور معمول به سه روش مختلف ظاهر می‌شود. هتروکرومی کامل، مرکزی و بخشی. هتروکرومی کامل، نوع نادرتر این پدیده بوده و زمانی تشخیص داده می‌شود که فرد دو رنگ عنبیه متفاوت داشته باشد. وقتی عنبیه فردی یک رنگ نزدیک به مردمک و رنگ دیگر در لبه (در هر دو چشم) داشته باشد، با هتروکرومی مرکزی مواجه هستیم. در نهایت، هتروکرومی سکتوری زمانی اتفاق می‌افتد که یک فرد دارای دو بخش مختلف عنبیه باشد که دارای دو رنگ متفاوت هستند.

در حالی که این شرایط ژنتیکی به خودی خود بی ضرر است، اگر متخصصان پزشکی مشکوک باشند که یک بیماری زمینه ای، دارو یا آسیبی وجود دارد که می‌تواند باعث هتروکرومی شود، شرایط باید بازبینی شود. به عنوان مثال، وقتی فردی به دلیل یک عمل جراحی دچار تغییر رنگ در چشم‌ها می‌شود، دلیل این موضوع می‌تواند خونریزی داخلی بوده و پزشکان باید مداخله کنند.

هتروکرومی به خودی خود بر کیفیت بینایی فرد تأثیر نمی‌گذارد، اگرچه نمی‌توان در مورد بسیاری از شرایط زمینه‌ای که می‌توانند باعث تغییر رنگدانه شوند، این ادعا را داشت.

منبع: سیناپرس