تصاویر؛ رازهایی غافلگیرکننده از کم‌ جمعیت‌ترین کشورهای جهان

فرادید|در حالی که معمولاً کانون توجهات به سمت پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان است، کشورهایی با جمعیت اندک نیز داستان‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند.

به گزارش فرادید؛ این سرزمین‌های کوچک که اغلب در جزایر دورافتاده یا مناطق خاص جغرافیایی قرار گرفته‌اند، با چالش‌ها و فرصت‌های ویژه‌ای روبرو هستند. جمعیت کم آن‌ها می‌تواند تأثیر مستقیمی بر اقتصاد، فرهنگ و حتی سیاست بین‌الملل‌شان داشته باشد.

 با این حال، همین جمعیت محدود گاهی اوقات به حفظ بکر بودن طبیعت، توسعه گردشگری خاص و حفظ سنت‌های فرهنگی منحصربه‌فرد کمک کرده است. در ادامه این مطلب، با پنج مورد از کم‌جمعیت‌ترین کشورها و قلمروهای جهان بر اساس برآوردهای سال 2025 سازمان ملل متحد آشنا خواهیم شد و نگاهی خواهیم انداخت به ویژگی‌ها و داستان‌های جذاب هر یک از آن‌ها.

1. واتیکان

واتیکان، کوچک‌ترین کشور جهان با مساحتی کمتر از نیم کیلومتر مربع، در قلب شهر رم جای گرفته است. این دولت‌شهر که در سال 1929 با پیمان لاتران استقلال یافت، خانه سریر مقدس، مرکز کلیسای کاتولیک، به شمار می‌رود.

جالب است بدانید که شهروندی واتیکان بر اساس تولد نیست، بلکه به واسطه خدمت در کلیسا یا دولت به افراد اعطا می‌شود. به همین دلیل، بیشتر ساکنان آن را روحانیون و اعضای گارد سوئیس و محافظان پاپ تشکیل می‌دهند.

واتیکان با وجود جمعیت اندک حدود 500 نفر در سال 2025، واتیکان از نظر هنری و تاریخی بسیار غنی است. کلیسای سن پیترو، کلیسای سیستین با نقاشی‌های بی‌نظیر میکل‌آنژ، موزه‌های واتیکان و کتابخانه رسولی تنها بخشی از گنجینه‌های هنری و تاریخی این کشور کوچک هستند.

اقتصاد واتیکان نیز منحصر به فرد است و از طریق کمک‌های مالی کاتولیک‌ها، فروش تمبر و سوغاتی، بلیت موزه‌ها و انتشارات رسمی تأمین می‌شود. این کشور مالیات ندارد و کالاهای آن از عوارض گمرکی معاف هستند.

2. نیوئه

نیوئه، ملقب به «صخره‌ی پلی‌نزی»، جزیره‌ای مرجانی و دورافتاده در جنوب اقیانوس آرام است که در نزدیکی تونگا و در حدود 2400 کیلومتری شمال شرقی نیوزیلند قرار دارد. این جزیره که در گذشته با نام «جزیره‌ی وحشی» شناخته می‌شد، از سال 1974 با نیوزیلند پیمان اتحاد آزاد دارد. به این ترتیب، نیوئه در اداره امور داخلی خود مستقل است، اما شهروندان آن تبعه نیوزیلند محسوب می‌شوند و برخی از امور بین‌المللی‌اش نیز توسط این کشور همسایه مدیریت می‌گردد.

این جزیره‌ی کوچک با جمعیتی حدود 1800 نفر در سال 2025، منطقه‌ی انحصاری اقتصادی وسیعی به مساحت 320 هزار کیلومتر مربع را در بر می‌گیرد.

موقعیت جغرافیایی نیوئه در شرق خط بین‌المللی تاریخ، چالش‌هایی را در سفرهای هوایی و هماهنگی با نیوزیلند ایجاد کرده است، به طوری که پروازها ممکن است در روز بعد به مقصد برسند و روزهای تعطیل متفاوتی وجود داشته باشد. به همین دلیل، طرح تغییر خط تاریخ برای ایجاد هماهنگی بیشتر با نیوزیلند در دست بررسی است.

3. توکلائو

توکلائو، به معنای «باد شمالی»، مجموعه‌ای از سه جزیره مرجانی گرمسیری به نام‌های آتافو، نوکونونو و فاکائوفو در جنوب اقیانوس آرام است که تحت حاکمیت نیوزیلند قرار دارد. این سرزمین کوچک با مساحت کل تنها 10 کیلومتر مربع، جمعیتی حدود 2500 نفر در سال 2025 دارد و به عنوان یکی از کم‌جمعیت‌ترین مناطق جهان شناخته می‌شود. جالب است که توکلائو با وجود اقتصاد بسیار کوچک خود، اولین کشور در جهان است که 100 درصد از انرژی خورشیدی استفاده می‌کند.

اگرچه توکلائو از نظر داخلی مستقل و دارای نظام دموکراتیک با انتخابات هر سه سال یک بار است و حتی از سوی نیوزیلند و دولت محلی خود به عنوان یک «ملت» شناخته می‌شود، اما هنوز در فهرست سرزمین‌های غیرخودگردان سازمان ملل قرار دارد.

البته تلاش‌ها برای کسب خودمختاری کامل در دو همه‌پرسی به دلیل عدم کسب اکثریت دوسوم آرا با موفقیت روبرو نشده است.

زندگی در این جزایر آرام و سنتی جریان دارد و زبان اصلی مردم آن توکلائویی است.

4. جزایر فالکلند

جزایر فالکلند، مجمع‌الجزایری در جنوب اقیانوس اطلس و در حدود 500 کیلومتری شرق سواحل آرژانتین، متشکل از دو جزیره بزرگ فالکلند شرقی و غربی و صدها جزیره کوچک‌تر است. این سرزمین که حدود 12 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد، یک قلمرو فرادریایی بریتانیا محسوب می‌شود و با جمعیتی نزدیک به 3400 نفر در سال 2025، دارای خودگردانی داخلی است و بریتانیا مسئولیت امور دفاعی و خارجی آن را بر عهده دارد. پایتخت این جزایر، شهر استنلی در فالکلند شرقی است.

تاریخچه این جزایر همواره محل مناقشه بوده است. اگرچه باور بر این است که پیش از قرن هفدهم سکونت دائمی در آن وجود نداشته، اما در دوره‌های مختلف فرانسوی‌ها، بریتانیایی‌ها، اسپانیایی‌ها و آرژانتینی‌ها در آن حضور داشته‌اند.

بریتانیا در سال 1833 بار دیگر کنترل فالکلند را به دست گرفت، اما آرژانتین همچنان ادعای مالکیت دارد و در سال 1982 نیز برای تصرف آن وارد جنگ شد که در نهایت با شکست آرژانتین و بازگشت حاکمیت بریتانیا پایان یافت. در همه‌پرسی سال 2013، ساکنان جزایر با اکثریت قاطع به ماندن تحت حاکمیت بریتانیا رأی دادند.

اقتصاد این جزایر بر پایه ماهیگیری، گردشگری و دامداری (به ویژه پرورش گوسفند) استوار است و اکتشاف نفت نیز با وجود اختلافات با آرژانتین در حال انجام است.

5. مونتسرات

مونتسرات، ملقب به «جزیره زمردی کارائیب»، سرزمین ماوراءبحری بریتانیا در دریای کارائیب است. این جزیره سرسبز با طول حدود 16 کیلومتر و عرض 11 کیلومتر، به دلیل مناظر زیبایش و ریشه‌های ایرلندی بسیاری از ساکنانش شناخته می‌شود. نام این جزیره از صومعه‌ای به همین نام در کاتالونیا، اسپانیا گرفته شده و به معنای «کوه دندانه‌دار» است.

زندگی در مونتسرات تحت تأثیر یک فاجعه طبیعی بزرگ قرار گرفته است. در سال 1995، آتشفشان غیرفعال سوفریر هیلز ناگهان فوران کرد و پایتخت جزیره، شهر پلیموت، را به طور کامل نابود ساخت. این رویداد منجر به مهاجرت گسترده مردم شد و جمعیت جزیره تا سال 1997 به حدود 1200 نفر کاهش یافت. با این حال، با وجود ادامه فعالیت‌های آتشفشانی در بخش‌های جنوبی، جمعیت مونتسرات از سال 2016 رو به افزایش گذاشته و در سال 2025 به حدود 4300 نفر رسیده است. دولت مونتسرات در حال اجرای برنامه‌هایی برای بازسازی جزیره است که از جمله آن‌ها می‌توان به پروژه ساخت شهر و بندر جدیدی در خلیج کوچک اشاره کرد که در سال 2022 آغاز شده است.