عکس‌هایی دیده‌نشده از اولین مدارس دخترانه ایران

فرادید | اولین مدارس مدرن ایران در دوران محمدشاه قاجار شکل گرفتند. تا قبل از آن تحصیل کودکان در سطوح پایین‌تر در مکتب‌خانه‌ها و در سطوح بالاتر در مدارس دینی صورت می‌گرفت. مدارس مدرن به تدریج آموزش علوم جدید مثل جغرافیا و فیزیک و همچنین آموزش زبان‌های غربی را وارد برنامۀ درسی دانش‌آموزان کردند.

به گزارش فرادید؛ اما تا قبل از انقلاب مشروطه این مدارس فقط مختص پسران بودند. بعد از مشروطه مباحثات زیادی دربارۀ راه‌اندازی مدارس دخترانه صورت گرفت. افرادی مثل ناظم‌الاسلام کرمانی پیشگام دفاع از راه‌اندازی مدارس جدید دخترانه بودند. از او نقل شده است که گفته بود: «در تربیت بنات و دوشیزگان وطن بکوشیم و به آن‌ها لباس علم و هنر بپوشیم، چه تا دختر‌ها عالم نشوند، پسر‌ها به‌خوبی تربیت نخواهند شد».

در نهایت نخستین مدارس دخترانۀ مدرن در ایران در دهۀ ۱۲۸۰ شمسی (در دوران سلطنت مظفرالدین‌شاه و محمدعلی‌شاه قاجار) تاسیس شدند. یکی از نخستین مدارس دخترانه‌ای که در این دوره تاسیس شد و توانست با موفقیت به کار خود ادامه دهد مدرسۀ «ناموس» بود که توسط طوبی آزموده در نزدیکی چهارراه حسن‌آباد تهران دایر شده بود. طوبی آزموده خودش فرزند یک نظامی باسواد بود و در خانه و نزد معلمان سرخانه تحصیل کرده بود.

در اینجا تصاویری از قدیمی‌ترین مدارس دخترانه ایران را ملاحظه می‌کنید.

در نخستین مدارس مدرن ایران در کنار علوم جدید گاهی آموزش‌های عملی مثل قالی‌بافی یا خیاطی نیز ارائه می‌شد. تاریخ دقیق این عکس و نام مدرسه مشخص نیست.

مدرسۀ دخترانۀ ژاندارک که توسط فرانسوی‌ها در ایران تاسیس شده بود و اغلب دانش‌آموزان آن کودکان ارمنی بودند. البته بعضا دختران مسلمان نیز در این مدرسه به تحصیل می‌پرداختند.

کودکستان پروین در تبریز؛ سال ۱۳۱۵ شمسی. همانطور که در حاشیۀ پایین عکس اشاره شده احتمالا این کودکستان توسط آمریکایی‌ها در ایران تاسیس شده بود.

دانش‌آموزان کلاس خانه‌داری دبیرستان ثریا (احتمالا در شمال غرب ایران)؛ سال ۱۳۲۲ شمسی