تصاویر/ هفت عضو شگفت انگیز در بدن حیوانات

طبیعت پر از اندام‌ها و عضوهایی در بدن حیوانات است که در انسان وجود ندارند. برای مثال: فلش لایت‌های زیر‌چشم در برخی ماهی‌ها، غدد سمی در مار‌ها، کلاسپرها در برخی کوسه‌ها و سایر اعضایی که قصد داریم در این مقاله به طور مختصر آنها را بررسی کنیم.

به گزارش زومیت ما انسان‌ها به کشف دنیا علاقه‌مندیم ولی گاهی اوقات نیز شگفتی‌هایی را در بدن خود می‌یابیم. برای مثال مزانتر در بدن انسان، به غشایی اطلاق می‌شود که روده‌ها را به دیواره‌ی شکم وصل می‌کند. مطالعات جدید ادعا می‌کنند که باید مزانتر را به جای قطعات متفاوت یک عضو واحد و مجزا تلقی کرد.

با الهام گرفتن از حیوانات عجیب، سوال شگفت‌انگیزی که به ذهن می‌رسد این است که کدام عضو‌ها در دیگر حیوانات وجود دارد که بدن انسان فاقد آن‌هاست؟ در واقع هر چه بیشتر جستجو کنیم، به همان اندازه نیز بیشتر به برخی از اندام‌های موجود در بدن شماری از حیوانات رشک خواهیم برد!

۱. فوتوفورها

فوتوفورها (photophores) اندام‌های تولید کننده‌ی نور هستند که به برخی ماهی ها حالت شب‌تابی می دهند. اِدی ویدر (Edie Widder)، زیست شناسِ دریایی و بنیانگذارِ انجمن پژوهش و حفاظت از اقیانوس‌ها است که نوعی اژدهاماهیِ دندان‌کوچک به نام پاکیستومیاز مایکرودون (Pachystomias microdon) را از دارندگان فوتوفورها معرفی می کند. این ماهیِ ساکن اعماق دریا ۳ عدد فلش‌لایت (تولیدکننده‌ی نور) در زیر چشم خود به رنگ‌های قرمز، نارنجی و آبی دارد.

اغلب موجودات اقیانوس می‌توانند نور آبی را ببینند که ویدِر آنها را پرتوهای فرکانس بالا می نامد، اما تعدادِ کمی می‌توانند نور قرمز را ببینند. پس اژدهاماهی از این نور قرمز خود به عنوان یک دامنه‌ی تک‌تیرانداز برای دیدنِ طعمه‌هایِ از همه جا بی خبر و یا از این نور قرمز به عنوان یک مکالمه‌ی ویژه و ایجاد ارتباط بین جفت خود در طول جفت‌گیری استفاده می کند. اما در مورد نور نارنجی ویدِر می گوید که:

هدف از این نور نارنجی هنوز هم یک راز است.

فوتورفورها روی بدن اژدهاماهی

۲. mental gland (غدد مغزی)

‫وایت گیبونس (Whit gibbons) زیست شناسِ تکاملیِ بازنشسته از دانشگاهِ جورجیا در بخش آزمایشگاهِ اکولوژیِ رودخانه‌یِ ساوانا می‌گوید :

برخلاف نامشان، این غددِ ارائه‌دهنده‌ی فرومون، هیچ ربطی به مغز ندارند و فقط سمندر‌ها را در حین جفت‌گیری به لذت بیشتر می‌رسانند.

این نام کاملا از کلمه لاتین منتوم (mentum) به معنیِ چانه می‌آید که در واقع محل قرارگیریِ این غدد در سمندرهای بدون ششِ نر است. سمندر نر به وسیله‌ی این غدد، به عنوان بخشی از جفتگیری طراحی شده، عطر و بوی فریبنده‌ی خود را به سوراخِ بینیِ سمنِدر ماده می‌فرستد. سپس یک بسته‌ اسپرم از خود را روی‌ زمین می‌گذارد که اگر سمندر ماده پذیرا باشد، آن بسته اسپرم را بر‌می‌دارد. این فرومون‌ها، پذیرا بودنِ سمندر ماده را افزایش می‌دهد و همچنین باعث می‌شود که جفت‌گیری سریعتر اتفاق بیفتد. ما به این فرومون‌ها، بوی خوش معاشقه نمی‌گوییم؛ ولی برای برخی از گونه‌های سمندر این فرومون‌ها حقیقتا معطر است.

غده‌های سمی روی بدن سمندر

۳. غدد سمی و گیرنده‌های گرما (Venom glands and heat sensors)

افعی پیت (نوعی از مارهای افعی) که در بسیاری از مناطق آمریکا و اورآسیا زندگی می‌کند، دو مورد عضو در بدنش دارد که ما انسان ها فاقد آن هستیم. این دو عضو شامل غدد سمی و چاله‌های گیرنده‌ی گرما در صورتِ مار هستند، که در بین سوراخ‌های بینی و چشم ها قرار دارند.

گیبونس می‌گوید: افعی‌های پیت، امواج فروسرخ را تشخیص می‌دهند، که به آنها کمک می‌کند در تاریکیِ مطلق، طعمه را از فاصله‌ی حدود ۷۰ سانتی‌متری حس کنند.

گیبونس با مزاح می‌گوید: همین غریزه‌ی کشنده باعث شده که این خزندگان برای چند میلیون سال در صدر جدول نابودگران قرار دارند.

غدد سمی و چاله‌های گیرنده‌ی گرما

۵. کیسه‌ی کوپولاتریکس (Bursa copulatrix)

این عضو شبیه معده، در دستگاه تناسلی پروانه‌ی ماده قرار دارد. بورسا کوپولاتریکس مواد مغذیِ موجود در اسپرماتوفور را هضم می‌کنند. اسپرماتوفور، بسته ای از اسپرم است که توسط پروانه‌ی نر در هنگام جفت گیری در اختیار پروانه‌ی ماده قرار میگیرد.

۶. دستگاه بیدرز (Bidders Organ)

گیبونس می‌گویند: اکثر وزغ ها، چه نر و چه ماده، این تخمدانِ ابتدایی را دارند. اگر بیضه‌های وزغِ نر از بین برود ارگان بیدرز رشد کرده و بزرگتر می شود و همزمان تصور می‌شود که این عضو، یک استراتژی تولید مثل پشتیبان است. همچنین این عضو زمانی که میزان تستوسترون پایین باشد رشد میکند. با این حال هنوز هدف اصلی این عضو مبهم مانده است.

۷. کلاسپرها Claspers

کلاسپرها اندام‌های شبیه آلت تناسلی در کوسه‌های نر هستند که کوسه‌های نر از طریق آنها مایع جنسیِ خود را به داخل دریچه‌یِ جنسی در کوسه‌های ماده انتقال می‌دهند. در برخی گونه‌ها، این کلاسپر‌ها به وسیله‌ی بینی‌های خاردار در جای خود ثابت می شوند.

همچنین کلاسپرها به زوائدی در برخی حشرات نر گفته می‌شود که در هنگام جفت‌گیری، ماده‌ها را در جای خود ثابت نگه می‌دارند و نمی‌گذارند در حال جفت‌گیری، ماده از نر جدا شود. برای مثال سنجاقک نر دارای کلاسپرهای تیز در نوک بدنِ بخش بخشِ خود است که آن‌ها را در هنگام جفتگیری به پشت سرِ سنجاقکِ ماده فرو می‌کند.

کلاسپرهای روی بدن کوسه