نقد "فیلم فروشنده"
فروشنده توانست پس از درخشش در جشنواره فیلم کن، رکورد فروش روز نخست را در ایران بشکند. مخاطبان نیز از این فیلم بسیار استقبال کردهاند. مطالعه "نقد فیلم فروشنده" به درک ظرافتهای آن کمک شایانی میکند.
نقد فروشنده و رفتار اصغر فرهادی با "طبقه متوسط"
با این حال باید تعجب کنیم که نقد طبقه متوسط شهری ایران، رفته رفته به تمی تقریبا ثابت در فیلم های فرهادی مبدل شده است. این طبقه در آثار او افرادی هستند تحصیل کرده، خوش اخلاق و خوش معاشرت که برای هر کار خود دلیلی منطقی دارند؛ حتی برای دروغ گفتن در دادگاه (نادر در جدایی)، خیانت به همسر (مرتضی در چهارشنبه سوری)، خیانت به یک دوست (سپیده در درباره الی)، خشونت (عماد در فروشنده) و ... که عمدتا اخلاق در زندگی اجتماعی و عشق در زندگی خصوصی آنها بسیار سطحی است و با اندک تلنگر و کوچک ترین بحران، رنگ می بازد.
از سوی دیگر، در مقابل طبقه متوسط، طبقه محروم شهری قرار دارند. در فیلم های مختلف فرهادی، متن داستان متعلق به طبقه متوسط است و طبقه محروم و کارگر، معمولا به عنوان شخصیت های حاشیه ای داستان مطرح می شوند (این عادت کلی، استثناهایی هم دارد از جمله در فیلم «شهر زیبا»)؛ طبقه ای بسیار زحمت کش و بالتبع خسته، که توانایی استدلال و بحث و صغری و کبری چیدن برای گرفتن حق خود را ندارد، و هرگاه با طبقه متوسط مواجه می شود، نهایتا متضرر و مغبون خواهد بود. صداقت و پایبندی به آنچه بدان باور دارد، و عمق عشق و عاطفه در روابط خانوادگی، از دیگر ویژگی های این طبقه، در برخی آثار فرهادی است.
فرهادی در جایی می گوید، «فروشنده ادای دین به تئاتر است»... ادامه این نقد را بخوانید...
نقد روانشناختی فروشنده
صدای مهیب لرزیدن خانههای مردم، از جمله خانه عماد و رعنا، که در یک مجتمع قرار گرفته و آشفتگی و هراس و فرار ساکنان، ورودی بسیار خوبی برای فیلم است که نشان دهد فاجعه در راه است. عامل این لرزیدنهای مهیب یک بیل مکانیکی در حال گودبرداری است. روز بعد، به خوبی نشان داده میشود که چه بر سر خانه آمده است.
بیشتر از همه، اتاق خواب زن و شوهر جوان آسیب دیده است. این نمادهای روانشناختی تفسیرپذیرند.
خانه در اکثر تفسیرهای مکاتب علم روانشناسی محل امن انسان است. اتاق خواب در این میان باید امنترین باشد. چرا که خلوت یک زن و شوهر جوان در آن اتفاق میافتد. اما اکنون هر دو آسیب دیدهاند و دومی بیشتر. از همین شکاف مهیبی که بر بالای تخت زوج جوان ایجاد شده، میتوان فهمید که کارگردان در نماهای بعدی به دنبال چیست؛ قرار است شکافی بین زوج صمیمی بیافتد که از جنس مسئله جنسی است. ادامه این نقد را اینجا بخوانید...
نقد فیلم فروشنده از نگاه " پیتر برادشاو"
فرهادی صحنه ای به شدت متشنج خلق می کند که در آن ترک ها قاب پنجره را می شکنند. فاجعه ای قریب الوقوع از جنس تایتانیک. آنها سرانجام به لطف یکی از هم گروه های تئاترشان آپارتمان جایگزینی پیدا می کنند. اما دیر متوجه می شوند که ساکن قبلی آنجا زن جوانی بوده که گویا روسپیگری میکرده و افراد مشکوک و بدنامی تمام طول شب آن اطراف می پلکند. یک شب رعنا اشتباه می کند و به خیال اینکه همسرش جلوی در است کلید باز شدن در بیرونی را می زند. در ادامه میتوانید نقد فیلم فروشنده را از نگاه این منتقد معروف بخوانید...
نقد فیلم فروشنده به روایت "اوون گلایبرمن"
فروشنده با ارائه حداقل کلیدها به صورتی مینیمال پیش میرود. در این فیلم تکنیک این نویسنده - کارگردان مطمئنتر از فیلمهای قبلی اوست. هر شات در محل گرفته شده، هر خط به سمت نتیجه بعدی پیش می رود و وقتی عماد شروع به بررسی جرمی که رخ داده میکند، یک گوشی موبایل پیدا میکند که او را برای پیدا کردن مجموعهای از سرنخها جلو میبرد؛ در حالی که به نظر نمیرسد هیچ یک از آنها بتواند راه به جایی ببرد. یکی دیگر از نکات مربوط به نقد فیلم فروشنده این است که «فروشنده» تنش کمتری در مقایسه با فیلمهای کارآگاهی نئورالیستی ایجاد میکند، اما همه چیز در آن طراحی شده است. عماد در مقام کارآگاهی که تلوتلوخوران جلو می رود از تصادفی که برای همسرش رخ داده، جلو میرود و در نهایت به جایی میرسد که ما انتظارش را نداریم. در ادامه میتوانید نقد فیلم فروشنده را از نگاه این منتقد بخوانید...
نقد فیلم فروشنده از نگاه " دبورا یانگ"
فیلم جدید اصغر فرهادی فاقد پیچیدگی های اجتماعی حیرتانگیز جدایی نادر از سیمین است، گرههای داستان چندان پنهان نیستند و حس درام تصنعیِ آن باعث کسالتآور شدن بخشهایی از فیلم میشود. اما از کنار همه اینها میتوان به خاطر پایان بسیار عالی فیلم گذشت: یک پایان نفسگیر و پر تنش برای مخاطب. در فروشنده، آنچه که بیشتر در معرض خطر قرار دارد ضعف روانی و خلأ اخلاقی کاراکترهای اصلی، عماد (شهاب حسینی) و همسرش رعنا (ترانه علیدوستی) است که هنرپیشهاند و جزئی از اریستوکراسی فرهنگی شهر تهران. در ادامه میتوانید نقد فیلم فروشنده را از نگاه دبورا یانگ بخوانید...
نقد فیلم فروشنده به روایت پایگاه "فیلم سوفی "
فروشنده اصغر فرهادی چندین نقطه ضعف هم دارد. بابک در بخش نخست فیلم کاراکتری مهم جلوه میکند و بیننده از او اطلاعات مهمی را دریافت میکند، اما در بخش دوم فیلم دیگر خبری از بابک نمیشود. علاوه بر آن، همگام با پیش رفتن فیلم، از اهمیت رعنا به نوعی کم میشود. یکی دیگر از مشکلات مربوط به نقد فیلم فروشنده این است که تکنیک دوربین روی دستِ فرهادی به خصوص در نیمه اولی فیلم است که به خاطر لرزان بودنش، کمی بیننده را اذیت میکند. حرکت دوربین در این فیلم اصلا قابل قیاس با افرادی مانند آنتونیونی و میزوگوچی نیست، زیرا سبک فیلمبرداری آنها باعث میشد تا بیننده بیشتر در جنبه روانی فیلم غرق شود. عماد در مدرسه یک معلم ادبیات است؛ او به خاطر اتفاقی که در تاکسی افتاده به دانشآموزش میگوید که اشکالی ندارد و باید آن خانم را بخشید؛ آن پاسخ را "عمادی" میدهد که هنوز آبرویش لکهدار نشده بود و افسارش را از دست نداده بود. اما او او در نهایت فروشندهی خودش میشود که به چیزی که دارد میفروشد، باور ندارد.
علیرغم تمام کاستیهای فروشنده، این فیلم ارزش دیدن را دارد ولی انتظار نداشته باشید که فروشنده میتواند رقیبی برای فیلم ارزشمندش "درباره الی" باشد. هر چه به پایان فیلم فروشنده نزدیک میشود، داستان منسجمتر میشود. همچنین بازیها فوقالعاده است. در ادامه میتوانید نقد فیلم فروشنده را به روایت پایگاه فیلم سوفی بخوانید ...