خوشحالم که روحانی رئیس‌جمهور است

فرادید | اِما گراهام هریسون*- "محمد رضا"، روحانی است که ماموریتش اصلاح تصویر ایران در غرب است. وی زیر سایه یکی از زیباترین مسجدهای ایران ایستاده و یک ظرف پر از اسنک‌های کارامل کنجدی را در دستش نگه داشته و به نوبت با توریست‌ها گپ و گفتی می‌زند.

به گزارش فرادید به نقل از گاردین، روی بیلبوردی در ورودی یک حوزه علمیه تاریخی در مرکز اصفهان که به موزه تبدیل شده، نوشته شده است: «گفتگوی دوستانه رایگان.» اصفهان پیشتر پایتخت ایران بوده و آنقدر زیبا است که مردم ایران آن را "نصف جهان" می‌نامند.

محمدرضا، 36 ساله و دانشجویی الهیات، می‌گوید که صنعت گردشگری علاوه بر سود مالی باعث تقویت تصویر ایران در فضای بین‌المللی می‌شود. زمانی امیدوار است که گردشگران پس از یک مرتبه گوش دادن به صحبت‌هایش در ایران احساس راحتی داشته باشند.

او داشت سنت‌های ایرانی - اسلامی را به گروهی از گردشگران ایتالیایی توضیح می‌داد و در مورد ظهور منجی با یک مرد هلندی حرف می‌زند. او سپس در زمان استراحت گفت: «به نظرم دقیقا همان لحظه‌ای که خارجی پا در خاک ایران می‌گذراند، متوجه می‌شوند که ایران با چیزهایی که انتظارشان داشتند فرق دارد. ذهنیت آن‌ها پس از صحبت با مردم تغییر می‌کند.»

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، اقداماتی انجام داد تا درب‌های ایران به سوی همه کشورهای جهان باز شود. روحانی توافق هسته‌ای را امضا کرد که به موجب آن بخشی از تحریم‌ها برداشته و در نتیجه سرمایه گذاران خارجی را ترغیب کرد تا به ایران بیایند.

روحانی هفته گذشته برای بار دوم رئیس جمهور منتخب مردم شد تا این آرای تقریبا مقتدرانه مُهر محکمی برای سیاست‌هایش باشد. هجوم گردشگران خارجی به ایران که می‌توان آن‌ها را از روی کتاب‌های راهنمای گردشگری و مونوپادهایشان شناخت، برای بسیاری از مردم گواه خوبی از تغییرات است.

"مسعود" قبلا راننده کامیونت بود که حالا تمام دارایی‌هایش را جمع کرده تا بتواند یک کافه کوچک در نزدیکی میدان نقش جهان تاسیس کند و انواع اسنک‌های سنتی را در آن بفروشد. مسعود می‌گوید: «اصفهان با توریست‌هایش زندگی می‌کند. من 100 درصد خوشحالم که روحانی رئیس جمهور است.»

صنعت گردشگری در ایران با چالش‌های فراوانی مواجه است. اولین مانع توریسم ایران، وجهه بد این کشور نزد مردم دیگر کشورها است. رسانه‌های غربی تصویر اشغال سفارت آمریکا در ایران و اتفاقات مشابه را به مردمشان نشان داده‌اند. علاوه بر آن، قوانین این کشور احتمالا با ذائقه برخی از گردشگران جور درنیاید.

تفریحات شبانه شهرهای ایران بسیار ضعیف است. ممنوعیت مصرف مشروبات الکلی برای گردشگران و عدم مطابقت آزادی‌های فردی-اجتماعی نیز از جمله موانع موجود است. زنان باید از قوانین پوششی ایران تبعیت کنند؛ در واقع، پوشیدن شال یا روسری و پوشش دست و پا با نحوه پوشش گردشگران در کشورهایشان همخوانی ندارد. با این حال اما ده‌ها هزار گردشگری که وارد ایران می‌شوند، پذیرفته‌اند که جذابیت‌های گردشگری ایران به محدودیت‌های می‌چربد. البته ایران نیز در عوض تلاش کرده تا با کاهش سخت‌گیری‌ها به افزایش تعداد گردشگران کمک کند.

اروپایی‌ها عمدتا از کشورهای فرانسه، ایتالیا و آلمان اکثریت گردشگران خارجی ایران را تشکیل می‌دهند. شهروندان این کشورها می‌توانند به محض ورود به ایران ویزای این کشور را دریافت کنند.

سیمونتا مارفوگلیا، گردشگر ایتالیایی که نیمی از اقامت دو هفته‌ای‌اش در ایران را سپری کرده بود، می‌گوید: «وقتی تحریم‌ها برداشته شد، تصمیم گرفتم که هر چه زودتر به ایران بیایم. در مورد اشعار ایرانی زیاد خوانده‌ام و دوست دارم تاریخ این منطقه را از نزدیک ببینم. واقعا از اینکه در ایران هستم خوشحالم: مردم ایران عالی هستند. خیلی مهمان پذیرند و صمیمانه برخورد می‌کنند.»

ایران به میراث فرهنگی غنی خود می‌بالد: از آثار بجای مانده از شهر پارسه (تخت جمشید) گرفته تا اصفهان و دیگر شهرهای تاریخی مثل کاشان، تبریز و شیراز.

گردشگران شکم پرست هم می‌توانند از غذاهای متنوع ایرانی لذت ببرند. غذاهایی مثل فسنجان که حالا در غرب هم طرفدار پیدا کرده‌اند. یکی دیگر از جذابیت‌های ایران برای گردشگران، بازارهای فرش و صنایع دستی ایرانی است. صنعت فرش و صنایع دستی ایران روندی رو به رشد داشته است.

تمام این عوامل دست به دست هم داده تا تعداد گردشگران غربی در ایران با افزایشی قابل توجه مواجه شود. البته ناگفته نماند که اکثریت دو میلیون گردشگر ایرانی را "گردشگران مذهبی" تشکیل می‌دهند.

اصفهان که همچون جواهری در میراث گردشگری ایران می‌درخشد، مقصد اصلی گردشگران غیر مذهبی ایران است. به گزارش روزنامه اصفهان امروز، تعداد گردشگران غربی این شهر در یکی از ماه‌های سال 2013، یعنی همان زمانی که روحانی به قدرت رسید، کمی بیشتر از 5000 نفر بود. این رقم اما تنها در یکی از ماه‌های بهار سال 2017 به 85000 گردشگر رسید.

بنا به ادعای پذیرش هتل تازه تاسیس زنده رود، افزایش تعداد گردشگران آنقدر بالا است که تمام اتاق‌های هتل‌های اصفهان در برخی شب‌های ماه‌های پرطرفدار سال پر می‌شوند.

از این رو صاحبان هتل‌های زنجیره‌ای خارجی مشتاقانه به این بازار نگاه می‌کنند زیرا رقبای آمریکایی‌شان به خاطر تحریم‌های داخلی آمریکا عملا نمی‌توانند وارد میدان شوند. تحریم‌‎های ایالات متحده پس از برجام سر جای خود ماند فرصت ورود به بازار ایران تنها نصیب اروپایی‌ها و دیگر رقبا شود. مجموعه هتل‌های روتانا در دوبی آخرین شرکتی است که از برنامه حضور در ایران پرده برداری کرده است. پیش از آن نیز گروه هتلداری "آکور" فرانسه نیز برای ورود به این بازار از طرح‌هایش رونمایی کرده بود.

شرکت هتلداری "پارادورِس" اسپانیا نیز به دنبال فرصتی برای ورود در این بازار سودآور است. از جمله مشهورترین هتل‌های مجموعه پارادورس می‌توان به کاروانسراهایی اشاره کرد که بازرگانان قرن 16 میلادی حین آوردن کالاهای سودآور به بازار در آن‌ها استراحت می‌کردند.

اما بزرگترین چالش پیش روی حسن روحانی برای ده برابر کردن آمار گردشگران خارجی، سرعت تغییرات داخل ایران است. گفتنی است رقیب محافظه کار حسن روحانی در انتخابات اخیر موفق شد 16 میلیون رای جمع کند.

محمد که در بازار اصفهان یک غرفه دارد، می‌گوید گردشگران به ندرت از مغازه‌اش صنایع دستی خریداری می‌کنند. او در ادامه توضیح می‌دهد: «من نسبت به تاثیرات فرهنگی گردشگران به خاطر رسومشان خوشحال نیستم. برخی از زنان خارجی حتی بدنشان را هم خوب نمی‌پوشانند.»

* اِما گراهام هریسون، دبیر بخش افعانستان و پاکستان گاردین بوده و نزدیک به دو سال در کابل زندگی کرده است. او در رشته مطالعات چینی تحصیل کرده و نزدیک به شش سال نیز از پکن، اخبار حوزه چین را پوشش داده است. خانم گراهام هریسون در حال حاضر در حوزه بین الملل گاردین و آبزرور مشغول به کار است.

منبع: The Guardian
ترجمه: وبسایت فرادید