اسیدپاشی به چهره دیپلماسی

«ما متهمیم»؛ این جمله نخست ابراهیم اصغرزاده، دانشجوی پیرو خط امام سابق و فعال سیاسی اصلاح‌طلب کنونی در نشستی بود که به‌مناسبت سالگرد تسخیر سفارت آمریکا در روز ١٦ آبان، در دانشکده علوم‌پزشکی دانشگاه تهران برپا شد با عنوان «دیگر محرمانه نیست».

او با همین تک‌جمله تکلیف خود را با واقعه اشغال سفارت آمریکا معلوم کرد و نشان داد که آمده است تا به بازخوانی انتقادی این واقعه تاریخی بنشیند. در این نشست جز مهندس ابراهیم اصغرزاده، مهندس محمد هاشمی از دانشجویان خط امام درباره این واقعه تاریخی سخنرانی کردند.

البته این نشست یک غایب بزرگ داشت؛ صادق زیباکلام که جمعیت بسیاری برای شنیدن سخنرانی او به تالار ابن‌سینا آمده بودند، به دلایلی که ناگفته ماند به نشست نرسید. ابراهیم اصغرزاده نخستین سخنران نشست با لحنی پرشور از نسلی گفت که با آرمان‌های انقلابی به سفارت رفتند، اما روایت این واقعه به دست طیف‌های دیگر سیاسی افتاد و به‌نوعی تحریف شد.

«اگر قرار است کسانی در این مملکت از انقلاب و تصرف سفارت آمریکا دفاع کنند که به سفارت عربستان و سفارت انگلستان حمله کردند و به چهره دیپلماسی کشور اسید پاشیدند، من انقلابی نیستم. ما متهمیم».

اصغرزاده به نسلی اشاره کرد که اینک مدعی خسارت این واقعه است. نسلی که می‌پرسد: «به چه حقی سفارت آمریکا را گرفتید». اصغرزاده از پدیده اخیری با عنوان «شیزوفرنی» یا «دوپارگی» سیاسی سخن گفت و رئیس‌جمهوری را خطاب کرد که به پشتوانه مردم، با حمایت جریان اصلاحات روی کار آمده است و وعده‌های محقق‌نشده بسیاری دارد.

«آقای رئیس‌جمهور شما سال ٩٢ و ٩٦ با شعار تعامل با دنیا به ریاست‌جمهوری رسیدید، ما باید به‌نوعی از انقلاب دفاع کنیم که جامعه دچار دوپارگی نشود». او به جنبش اصلاحات و گفت‌وگوی تمدن‌ها و کسانی اشاره کرد که همه پشت سر روحانی بودند و او با این پشتوانه بر مسند ریاست‌جمهوری نشست.

اصغرزاده از مصادره ارزش‌های انقلاب گفت و اینکه «قرار نبود یک عده کاسب از ارزش‌های انقلاب، از آزادی‌ها و انسانیت دفاع کنند!».

از نظر او کار به جایی رسیده است که عده‌ای به‌نام دلواپس و از این دست حتی امام خمینی (ره) را -که ادعای پیروی از ایشان را دارند- تاب نمی‌آورند. «امام خمینی در همان روز‌ها اجازه نداد که در همین دانشگاه تهران بین دختران و پسران دیوار بکشند و شبانه دستور داد دیوار را بریزند وگرنه علیه دانشگاه سخنرانی می‌کند».

اصغرزاده با یادآوری خاطره دیگری از امام (ره) بر تغییر مسیر انقلاب توسط عده‌ای که او «کاسبان» می‌خواند، تأکید کرد: «وقتی میتران به شهید رجایی ریاست‌جمهوری‌اش را تبریک گفت، او نامه‌ای نوشت که شما این کار‌ها را کردید و ایران چنین است و چنان و ما انقلاب کرده‌ایم...، اما امام (ره) به او انتقاد کرد».

یا قرار بود روزنامه کیهان در وضعیتی که منطقه آبستن حوادث بسیار است، تیتر بزند که موشک می‌تواند دوبی را بزند و بعد که منافع کشور به خطر می‌افتد و تمام اقشار مردم از دیروز تا امروز می‌گویند این تیتر به‌ضرر منافع ملی است، دوباره آن را تکرار کند! عده‌ای هستند که درست زمانی که کارشناسان ما در حال مذاکره با ١ + ٥ بودند، مدام اینجا دُرفشانی می‌کردند و حتی مذاکره‌کنندگان را جاسوس می‌خواندند و هرگز جواب ندادند که اگر برجام نبود چه اتفاقی می‌افتاد و جواب ندادند که وقتی آقای احمدی‌نژاد در سازمان ملل می‌ایستد و زل می‌زند توی چشم ملت‌های دنیا و بزرگ‌ترین جنایت علیه بشریت یعنی هولوکاست را زیر سؤال می‌برد و می‌گوید خود آمریکایی‌ها به برج‌های دوقلو حمله کردند، چه هزینه‌ای به این مملکت تحمیل شد و تحریم‌های پشت‌سرهم. چه کسی یا کسانی باید پاسخ این تحریم‌ها را بدهند، آقای احمدی‌نژاد! با جیب مردم؟».

ابراهیم اصغرزاده در بازخوانی‌اش از واقعه ١٣ آبان، مدام به وضعیت سیاسی کنونی نقب می‌زد و سیاست ایران را در مقایسه با وضعیت در منطقه و جهان بازخوانی می‌کرد.

او با تأکید بر لزوم قرائت گذشته در زمینه تاریخی‌اش به ضرورت بازخوانی انتقادی آن اشاره کرد و خطاب به کسانی که حمله به سفارت عربستان و انگلستان را با اشغال سفارت آمریکا شبیه‌سازی کرد‌ه‌اند، گفت: «آن روز‌ها بر سر تصرف سفارت آمریکا در داخل و خارج میان گروه‌های سیاسی مختلف دست‌کم در ساعات اولیه توافق حاصل شده بود و این با ریختن به سفارت‌ها در شرایط حساسی که کشور در حال مذاکره است، هیچ ارتباطی ندارد».

او ادامه داد: بنا نبود قرائت ما از انقلاب و اسلام به چنین زبانی برسد. او به رویکرد صلح‌آمیز شیعه اشاره کرد و گفت: «بنا نیست ما هر اتفاقی در کشور افتاد آن را به پای اشغال سفارت بنویسیم».

اصغرزاده با انتقاد از رویکرد دولت‌های ادوار مختلف ایران در برخورد با آمریکا و غرب، وضعیت امروز را ماحصل تعلل در حل مسئله آمریکا دانست و با مروری تاریخی از فرصت‌هایی گفت که در این زمینه از دست رفته است. او به دولت هاشمی‌رفسنجانی و سیاست‌های آمرانه او اشاره کرد که خاصه در اواخر آن، موقعیت ایران در جهان بسیار متزلزل بود و از انتقادش نسبت به انتخاب فلاحیان به‌عنوان وزیر اطلاعات در مجلس سوم و دفاع هاشمی‌رفسنجانی از او گفت.

نماینده دوره سوم مجلس شورای اسلامی، وضعیت انزوای ایران در آن دوران را تا حدی وخیم خواند که بسیاری از سفرای کشورهای اروپایی ایران را ترک کردند و ملت ایران به‌خاطر انزجار از انزوا به دوران اصلاحات رسید و گفت‌وگوی تمدن‌ها و اینکه ما بنا بود احترام تمام کشورهای دنیا ازجمله آمریکا را حفظ کنیم.

همان دوران آلبرایت و کلینتون هم پذیرفتند که در کودتای ٢٨ مرداد دچار خطا شدند. ٢٢ ماه آقای ظریف پشت درهای بسته مذاکره کرد تا به برجام برسد، اما چه شد؟ اوباما را از دست دادیم و حالا دیوانه‌ای، چون ترامپ روی کار آمده است. حالا می‌فهمیم که آمریکا از لحاظ سیاسی یکدست نیست و پر از تضاد و تفاوت است و حالا بعد از برجام کشور دیپلماسی ضعیفی دارد.

آقای روحانی چرا اجازه می‌دهید اول غیر دیپلمات‌ها درباره برجام بیانیه بدهند، بعد دیپلمات‌ها؟ باید محکم بایستید و از دیپلماسی دفاع کنید. ما ازسوی نسل جوان متهمیم. یک زرتشتی نمی‌تواند برود شورای شهر! همین روزهاست که این نسل به اصلاحات هم بدبین شود، چون فکر می‌کند سرش کلاه رفته است».

اصغرزاده ایستادگی بر سر مواضع دیپلماتیک را وظیفه روحانی و اصلاح‌طلبان دانست و این‌گونه سخنان خود را تمام کرد: «ما باید با بازخوانی انتقادی از گذشته تاریخی‌مان جلوی دوپارگی و شیزوفرنی ملی بایستیم».

مهندس محمد هاشمی نیز در ادامه حرف‌های اصغرزاده گفت: دانشجویان خط امام را یا باید محاکمه کنیم یا دفاع از آنان را به‌دست دیگران نسپاریم. «در ٣٨ سالی که از انقلاب می‌گذرد، چندین‌وچند کتاب و فیلم درباره اشغال سفارت ساخته شده است، اما در ایران فیلم و کتابی نیست. اجازه دهید خود دانشجویان از خودشان دفاع کنند».

محمد هاشمی گفت که مدام بحث بر سر پشیمانی است، اما خود دانشجویان خط امام این را قبول دارند یا شکل دیگری از این تعبیر را قبول دارند. در تمام انقلاب‌های دنیا در ابتدای کار سخن بر سر کرامت، فضیلت، اخلاق، آزادی و استقلال است، اما در ادامه کار شکل این‌ها تغییر می‌کنند. ما درگیر تنازع بین عظمت و کرامت هستیم. آنان که امروز به‌زعم خود از ارزش‌های انقلاب دفاع می‌کنند، از اصول اساسی و اولیه قانون اساسی دفاع نمی‌کنند».

بعد از سخنرانی محمد هاشمی، پیام تصویری موسوی‌خوئینی‌ها پخش شد. او به نقش تاریخی دانشجو و نقش دانشجویان خط امام اشاره کرد و گفت: بعد از کودتای خیانتکار ٢٨ مرداد ١٣٣٢ اولین کسانی که اعتراض کردند دانشجویان بودند.

«من بعد از شصت‌و‌اندی سال حضور در سیاست توصیه‌ای دارم به دانشجویان امروز؛ اینکه فعالیت‌های سیاسی اگر بر مدار اخلاق و انسانیت باشد، راه به مقصد می‌برد وگرنه فعالیت سیاسی فارغ از خداجویی و اخلاق‌مداری، به نوعی کسب‌وکار بدل خواهد شد و اگر هدف کسب‌وکار باشد، طبعا راهکارهای دیگری هم هست».

از سخنرانی حاضران در نشست بازخوانی تسخیر سفارت آمریکا، چنین برمی‌آید که دانشجویان خط امام (ره) برخلاف ادعای موجود، از این حرکت سیاسی خود پشیمان نیستند، اما معتقدند این حرکت باید در زمینه تاریخی خود خوانده و درک شود. از این‌رو آنان با نگاهی رو به آینده بر شکاف‌های موجود دست گذاشتند و تلاش کردند تفاوت‌های فاحش تسخیر سفارت آمریکا در سال ١٣٥٩ با وقایع به‌ظاهر مشابه آن در چند سال اخیر را نشان دهند و درعین‌حال با دفاع از ایده دیپلماسی، بر آرمان‌های انقلاب تأکید کردند.