پاس، قربانی تصمیمات سیاسی خلق‌الساعه

پاس، تيمي که در کارنامه‌اش قهرماني آسيا و پنج قهرماني ليگ ايران ديده مي‌شود، فصل آينده بايد در سطح چهارم فوتبال ايران فعاليت کند. از نظر فوتبالي، سقوط يک تيم بزرگ به دسته پايين‌تر اتفاق عجيبي نيست؛ اما آنچه سقوط پاس را تأسف‌برانگيز مي‌کند، اين است که اين تيم بزرگ و ريشه‌دار قرباني تصميم‌هاي سياسي خلق‌الساعه شد.

پاس سبزپوش سال‌ها قطب سوم فوتبال ايران بود؛ تيم بدون تماشاگري که به دليل برخورداري از مکتب و هويتي خاص، علاوه بر کسب عناوين مهم در ساخت بازيکنان بزرگ فوتبال ايران، تيمي محترم به‌شمار مي‌رفت؛ از حسن حبيبي‌ گرفته تا همين اواخر وحيد هاشميان، جواد نکونام و آرش برهاني. در دولت نهم بود که سناريوي نابودي پاس تهران نوشته شد.

نسخه‌هاي عجيب دولت محمود احمدي‌نژاد اين‌بار سراغ فوتبال آمد. دولت نهم قصد مانور در استان‌ها را داشت. محمد علي‌آبادي، رئيس وقت سازمان تربيت ‌بدني، نيز در اظهارنظري غيرکارشناسانه تأکيد کرد هر استان بايد يک تيم در ليگ‌ برتر داشته باشد و براي کشوري مثل ايران ليگ ١٦‌تيمي کم است.

در سال ١٣٨٦ پروژه هديه‌دادن تيم‌هاي تهراني به شهرستان‌ها «استارت» خورد. در سفرهاي استاني رئيس‌جمهوري تيم‌هاي ليگ‌برتري هديه داده مي‌شدند. پاس سهم همدان بود. در ادامه صبا از قم سر درآورد، به راه‌آهن پسوند شهرري چسبيد و پيکان هم راهي قزوين شد.

در همان سال ١٣٨٦ تمام رسانه‌ها و کارشناسان، اهداي پاس به همدان را يک اقدام غلط دانستند. بارها گفته شد راه تيم‌دارکردن يک استان، هديه‌دادن تيم نيست. تأکيد شد با اين اقدام پاس پس از چند سال نابود خواهد شد؛ تيمي که بهترين امکانات را در تهران داشت و کارخانه بازيکن‌سازي بود. در فضاي آن روزها، اما گوش کسي بدهکار اين حرف‌ها نبود. پاسي‌هاي قديمي همه مي‌گفتند آنها پاس همدان را «پاس» نمي‌دانند. با وجود مخالفت‌ها، پاس را به همدان فرستادند.

طبيعي بود با توجه به جذابيت ليگ‌برتري‌شدن، در ابتدا پاس وضعيت خوبي در همدان داشته باشد، اما ماه عسل اين تيم در شهر جديد بسيار کوتاه بود. پاس پس از چهار فصل راهي دسته اول شد. سير نزولي ادامه پيدا کرد؛ قهرمان آسيا در سال ١٣٧١، در ارديبهشت ٩٥ از دسته اول راهي دسته دوم شد و روز گذشته آخرين ميخ بر تابوت پاس خورد و اين تيم حالا بايد در دسته سه دست‌وپا بزند.

اگر پاس در همين تهران هم مي‌ماند، شايد به دسته يک سقوط مي‌کرد؛ مثل راه‌آهن و پيکان، اما اين‌گونه در مسير نابودي حرکت نمي‌کرد. قهرمان آسيا در سال ١٩٩٣، باشگاهي که در تاريخ خود حسن حبيبي، حشمت مهاجراني، مهدي مناجاتي، حسين فرکي، همايون شاهرخي، اصغر شرفي، محمد صادقي، حسين کازراني، ابراهيم قاسم‌پور، حميد استيلي، محمد خاکپور، اصغر مديرروستا، وحيد هاشميان، جواد نکونام، آرش برهاني و... را ديده، ديگر حتي کاريکاتوري هم از تيمي که در ويترين افتخاراتش يک قهرماني در آسيا، پنج قهرماني در ليگ، پنج نايب‌قهرماني در ليگ و... وجود دارد، نيست.

ساير تيم‌هايي که در دوران احمدي‌نژاد هديه داده شدند نیز سرنوشت تلخي پيدا کردند. پيکان که به قزوين هديده داده شده بود، در همان شهر سقوط کرد و در نهايت به تهران بازگشت و احيا شد. راه‌آهن که روي کاغذ به شهرري فرستاده شده بود نیز اکنون در انتهاي دسته يک است.

سايپا هم پس از رفت‌وآمد بين کرج و تهران، سرانجام دوباره به تهران آمد. صباي قم هم مانند راه‌آهن در انتهاي جدول ليگ دسته اول ديده مي‌شود. جالب اينکه دولت قبلي در نظر داشت نفت تهران را نیز به اراک بفرستد که با مخالفت شديد جامعه فوتبال، جلوي آن انتقال گرفته شد.