اگر برجام اصلاح نشود، آمریکا خارج خواهد شد

مایک پنس، معاون رئیس جمهوری آمریکا، هشدار داده است که در صورتی که توافق هسته‌ای با ایران - برجام -اصلاح نشود، آمریکا از این توافق خارج خواهد شد.

معاون رئیس جمهوری آمریکا که در نشست کمیته روابط عمومی اسرائیل-آمریکا - آیپاک - سخن می‌گفت: یادآور شد که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری، در جدیدترین مورد تمدید پایبندی ایالات متحده به برجام، از کنگره خواست تا این توافق را مطابق خواست وی تغییر دهد و در غیر اینصورت، آن را بار دیگر تمدید نخواهد کرد.

آقای پنس گفت: "اشتباه نکنید، این آخرین فرصت است. مگر اینکه معامله هسته‌ای ایران در ماه‌های آینده ترمیم شود، ایالات متحده آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران خارج خواهد شد. " وی افزود: "ایالات متحده هرگز به ایران اجازه داشتن اسلحه اتمی را نخواهد داد. "

هنگام دستیابی به برجام در سال ٢٠١٥، کنگره آمریکا رئیس جمهوری را ملزم کرد که در فواصل شش ماهه گزارشی را در مورد اجرای دقیق این توافق از سوی ایران به کنگره بدهد و براساس ارزیابی از پایبندی جمهوری اسلامی به تعهدات خود، تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایالات متحده علیه این کشور را تمدید کند. آقای ترامپ تا کنون این سند را تایید کرده، اما در آخرین بار از کنگره آمریکا خواست تا آن را به شکل مورد نظر دولت اصلاح کند و در غیر اینصورت، بار دیگر تعلیق تحریم‌ها را تایید نخواهد کرد. نتانیاهو پس از دیدار با ترامپ بار دیگر از خطر ایران برای اسرائیل سخن گفت:

آقای ترامپ در جریان مبارزه انتخاباتی خود برجام را "یک توافق فاجعه‌بار" برای آمریکا توصیف کرده و وعده داده بود در صورت پیروزی در انتخابات، آن را مورد مذاکره مجدد قرار دهد. وی خواستار آن است که نظارت دقیق‌تری بر تمامی جنبه‌های فعالیت هسته‌ای ایران صورت گیرد تا از هرگونه اقدامی در جهت استفاده نظامی از نیروی هسته‌ای جلوگیری شود، برنامه موشکی ایران رسما به عنوان بخشی از شرایط تمدید لغو تحریم‌ها منظور گردد و محدودیت زمانی اعتبار برجام لغو شود.

طبق برجام، محدودیت‌های وضع شده بر فعالیت‌های اتمی ایران برای چند سال برقرار خواهد بود. مایک پنس گفت که محدودیت موقت به معنی آن است که "صرفا روز دستیابی ایران به اسلحه اتمی را به عقب می‌اندازد. "

معاون رئیس جمهوری آمریکا در بخش دیگری از سخنان خود حکومت ایران را متهم کرد که تنها سال گذشته، ٤ میلیارد دلار را برای کمک به "گروه‌های تروریستی" از جمله گروه‌های فعال در مرز‌های اسرائیل اختصاص داده است. او با اشاره به اظهارات منابع دولتی اسرائیلی در مورد سرنگون کردن یک فروند پهپاد متعلق به جمهوری اسلامی بر فراز خاک اسرائیل گفت: "اقدامات تحریک‌آمیز خطرناک بدون واکنش از سوی اسرائیل، آمریکا و یا متحدان ما نخواهد ماند. " برخی از رسانه‌های اسرائیلی این اظهارات را به منزله آمادگی آمریکا برای حمایت از اسرائیل در صورت عملیات نظامی ایران و گروه‌های طرفدار آن تفسیر کرده‌اند.

مایک پنس با اشاره تلویحی به اظهارات مقامات اسرائیلی در مورد برنامه ایران برای حضور نظامی در سوریه پس از پایان جنگ داخلی آن کشور گفت که ایالات متحده "اجازه نخواهد داد شکست داعش پیروزی برای ایران باشد. "

مقامات جمهوری اسلامی مشخصا انضمام برنامه موشکی به عنوان بخشی از شرایط حفظ برجام را رد کرده و برنامه موشکی خود را قابل مذاکره ندانسته‌اند. اگرچه بعضی از مقامات جمهوری اسلامی خروج آمریکا از برجام را به منزله پایان این توافق نداسنته‌اند، اما برخی دیگر گفته‌اند که اگر آمریکا از این توافق خارج شود، خروج ایران را مردود نمی‌دانند.

قبل از دستیابی به برجام، جمهوری اسلامی با تحریم‌های بین المللی شورای امنیت سازمان ملل و تحریم‌های یکجانبه و چند جانبه آمریکا و چند کشور دیگر، از جمله اعضای اتحادیه اروپا، مواجه بود. در ماه‌های قبل از آغاز مذاکرات هسته‌ای، تحریم‌های وضع شده آمریکا و اروپای غربی علیه صنایع و معاملات نفتی و نهاد‌های مالی و بانکی باعث کاهش قابل توجه عواید ارزی و مشکلات عمده برای اقتصاد ایران شده و برنامه‌های داخلی و خارجی جمهوری اسلامی را با محدودیت‌هایی مواجه کرده بود.

در صورت خروج یکجانبه ایالات متحده از برجام، طرف‌های دیگر این توافق ملزم به خروج از آن نیستند، اما در صورت بازگشت تحریم‌های سابق ایالات متحده، به خصوص در بخش مالی، شرکت‌ها و موسسات تجاری و مالی سایر کشور‌های جهان نیز در صورت ارتباط با ایران ممکن است در معرض فشار قرار گیرند. در چنین وضعیتی، انتظار می‌رود طرف‌های تجاری و مالی ایران برای حفظ روابط مطلوب با ایالات متحده، مایل به ارتباط با ایران نباشند که می‌تواند جمهوری اسلامی را، که در حال حاضر هم با مشکلات اقتصادی قابل توجه در داخل مواجه است، تحت فشار بیشتری قرار دهد.

مشخص نیست که در چنین صورتی، ایران مایل به ادامه عضویت در برجام باشد، اما در صورت خروج و از سرگیری برنامه‌های هسته‌ای هم حتی اگر تصویب مجدد تحریم‌های بین‌المللی در شورای امنیت مطرح نشود، ممکن است دست کم کشور‌های غربی عضو برجام بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای، از جمله قطع معاملات نفتی و ارتباط بانکی و بیمه با ایران را مورد بررسی قرار دهند.

نشست آیپاک، که متنفذترین تشکیلات طرفدار اسرائیل در ایالات متحده عنوان می‌شود، در حالی برگزار می‌شود که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، سرگرم بازدید از آمریکاست. او پس از ملاقات با دونالد ترامپ، بار دیگر از خطری که به گفته او از سوی ایران متوجه اسرائیل و سایر کشور‌های منطقه است سخن گفت و بر آمادگی اسرائیل برای حفاظت از خود در برابر تهاجم خارجی تاکید نهاد.

منبع: بی بی سی