نرخ ارز افزایش یافت؛ بازار خودرو قفل شد؛ لپ‌تاپ نایاب شد
نوسان تند دلار در روز گذشته بسیاری از صرافی‌ها را به حالت نیمه‌تعطیل کشاند و بازار خریدوفروش کالا‌های وارداتی گرانقیمت تعطیل شد. سایت‌های فروش کالای اینترنتی ازجمله دیجی‌کالا، کالا‌های وارداتی گرانقیمت ازجمله لپ‌تاپ و لوازم خانگی را حذف کرد و بازار خریدوفروش خودروی خارجی هم به تعطیلی کشیده شد.
کد خبر :
۵۴۱۶۰
بازدید :
۲۰۰۶
دلار همچنان مي‌تازد؛ به‌طوري‌که ديروز در نرخ‌هاي پنج‌هزار و ٦٠٠ و پنج‌هزار و٨٠٠ تومان خريد و فروش شد. اما اين تمام ماجرا نبود؛ طبق معمول با روند افزايشي نرخ دلار، صرافي‌ها بار ديگر نرخ دلار را از روي تابلوي معاملات خود حذف کردند و باز هم تأكيد کردند که دلار نداريم.
بازار ارزي که مقامات بانک مرکزي بارها از ساماندهي آن سخن گفته بودند و اواخر سال گذشته وعده آرامش آن را داده بودند، در سال جديد و در تعطيلات نوروز بي‌سروصدا سرکش‌تر شده و گويا قرار نيست رام شود. دلاري که بانک مرکزي مدعي بود افسار آن را از ابتداي دولت يازدهم در دست گرفته و تلاش زيادي براي آن داشته است، اما افسارش در دولت دوازدهم و اواخر سال گذشته از دست اين نهاد پولي و بانکي رها شده و از نرخ پنج‌هزارتومان هم عبور کرده و ديروز در چهارراه استانبول در نرخ‌هاي پنج‌هزار و٦٠٠ تا پنجهزارو٨٠٠ تومان در نوسان بود.
البته تاخت قيمت‌ها تنها در نرخ ارز خلاصه نشد بلکه قيمت انواع سکه نيز به‌دليل آنچه که افزايش قيمت دلار ناميده شد، براي اولين‌بار در طول تاريخ به نرخ‌هاي بي‌سابقه‌اي رسيد و بنا به گفته‌هاي محمد کشتي‌آراي، رکورد جديدي را به ثبت رساند. به‌طوري‌که قيمت سکه در بازار آزاد به نرخ‌هاي يک‌ميليون‌و٩٠٠هزار تومان و تا دو ميليون تومان هم رسيد.
رئيس کل بانک مرکزي، دليل اصلي اوضاع نامساعد فعلي را انتظارات اعلام کرد و با تأكيد بر اينکه بازار ارز يکي از پيچيده‌ترين بازارهاست؛ اوضاع بازار را با وجود دلار پنجهزارو ١٠٠ توماني مثبت ارزيابي کرد و از مناسب‌بودن تراز ارزي کشور اطمينان داد و در سوي ديگر بر اين موضوع که بازار در بلندمدت دچار کسری و کمبود ارز نخواهد بود، تأكيد کرد اما توضيح نداد که در‌حال‌حاضر با نوسانی که پيش روي بازار قرار دارد و قيمت‌ها در تلاطم هستند، بانک مرکزي چه کنترلي بر عوامل ايجادکننده اين شرايط داشته و برنامه آن براي کوتاه‌مدت چيست؟
مثبت ارزيابی کردن بازار ارز در حالي است که ديروز نرخ دلار به پنج‌هزار و ٨٠٠ تومان رسيد. باوجود‌اين، هر چند بانک مرکزي همچنان سکوت اختيار کرده است، اما قرار است رئيس بانک مرکزي و وزير اقتصاد امروز در جلسه‌اي که کميسيون اقتصادي مجلس ترتيب داده است، حاضر شوند و درباره نوسانات اخير ارزي پاسخ‌گو باشند. براي همين نمايندگان مجلس تأكيد مي‌کنند که ارائه گزارش کليشه‌اي مديران بانک مرکزي درباره وضعيت بازار ارز قابل قبول نيست.
دلار نداريم
براي بررسي بازار ارز از لابه‌لاي جمعيت عبور مي‌کنم. وارد صرافي ملي مي‌شوم. درباره نرخ دلار مي‌پرسم که مسئول صرافي مي‌گويد: امروز فقط فروش عمده دلار داشتيم و آن هم در نرخ چهار هزار و ٩٥٠ تومان بود. وارد صرافي ديگري مي‌شوم. آقايي پاسخ مي‌دهد: دلار نداريم اما نرخ دلار آزاد پنج هزار و ٦٢٠ تومان است. وقتي مي‌پرسم که اين وضعيت تا کي ادامه دارد، فقط مي‌گويد که معلوم نيست اما با توجه به اين شرايط دلار تا آخر هفته به هفت‌هزار تومان مي‌رسد.
مسئول يکي‌ديگر از صرافي‌ها مي‌گويد: در اين صرافي فقط ارز مسافرتي آن هم با پاسپورت و ويزا داده مي‌شود. وارد صرافي بعدي مي‌شوم. مسئول اين صرافي مي‌گويد: دلار نداريم. درباره ارز بانک مرکزي مي‌پرسم که مي‌گويد: ما ارزي از بانک مرکزي نمي‌گيريم. چراکه دراين‌صورت جنگ و دعوا مي‌شود و مي‌خندد. او اين را هم مي‌گويد که روزي هزار نفر براي خريد دلار مراجعه مي‌کنند و دست خالي برمي‌گردند. وارد صرافي ملت مي‌شوم.
صف متقاضيان براي خريد ارز بيشتر مي‌شود. به‌سختي از لابه‌لاي جمعيت عبور مي‌کنم. همين که از نرخ دلار مي‌پرسم، خانمي سرش را بالا مي‌گيرد و مي‌گويد دلار پنج هزار و ٣٩٠ تومان است. از ميزان ارزي که در اختيار متقاضيان قرار مي‌دهد، مي‌پرسم که مي‌گويد: تا ساعت دو فروش داشتيم و فروشمان فقط بالاي ١٠هزار دلار است.
صرافي ديگري مي‌گويد: با اختيار‌داشتن مدارک تا سه هزار دلار هم مي‌دهيم، اما به موجوديمان بستگي دارد. همين طور به راهم ادامه مي‌دهم. وارد صرافي ديگري مي‌شوم. او اما مي‌گويد: نرخ دلار پنج‌هزار و ٨٠٠ تومان است و امکان دارد اين نرخ بيشتر شود. البته در‌‌اين‌ميان نيروي انتظامي نيز حضوري پررنگ دارد و دلالان از ترس آنها به‌صورت پنهاني اقدام به خريد و فروش ارز مي‌کنند.
مردم یک‌شبه فقیر شدند
دلار بازار خریدوفروش خودرو را قفل کرد
نوسان تند دلار در روز گذشته بسیاری از صرافی‌ها را به حالت نیمه‌تعطیل کشاند و بازار خریدوفروش کالا‌های وارداتی گرانقیمت تعطیل شد. سایت‌های فروش کالای اینترنتی ازجمله دیجی‌کالا، کالا‌های وارداتی گرانقیمت ازجمله لپ‌تاپ و لوازم خانگی را حذف کرد و بازار خریدوفروش خودروی خارجی هم به تعطیلی کشیده شد.
رکورد جديد سکه
ترکش قيمت ارز به بازار سکه و طلا هم رسيد؛ تا‌جايي‌که قيمت سکه در ادامه روند افزايشي روزهاي گذشته با جهش ديگري روبه‌رو شده و به يک‌ميليون‌و ٩٠٠ هزار تومان و حتي دو ميليون تومان هم رسيد. محمد کشتي‌آراي، رئيس اتحاديه کشوري طلا و جواهر درباره نوسانات بازار سکه و طلا می‌گويد: عامل اصلي اين افزايش فقط قيمت ارز است. اين در حالي است که در دو روز گذشته قيمت جهاني طلا بدون تغيير بوده است؛ بنابراين تنها عاملي که قيمت طلا و سکه را افزايش داده است، فقط قيمت ارز بوده است؛ به‌طوري‌که در دو روز گذشته قيمت سکه تا حدود ١٥٠ هزار تومان افزايش قيمت يافته است. او اضافه مي‌کند آنچه مسلم است، اين است که قيمت ارز نه‌تنها در قيمت طلا و سکه تأثير گذاشته است؛ بلکه در قيمت‌هاي هر کالاي ديگري که مبدأ خارجي داشته، نيز تأثيرگذار بوده است.
محمد خوش‌چهره، اقتصاددان در این رابطه می‌گوید: نوسانات نرخ ارز تنها در یک روز مردم ایران را ١٠درصد فقیرتر کرد. او توضیح می‌دهد: این رشد به معنای کاهش ١٠درصدی ارزش پول ملی و فقیرترشدن مردم کشورمان است. به عبارتی، کارگر ایرانی نسبت به دیروز ١٠درصد فقیرتر شد و برای حفظ سطح درآمدی خود امروز باید بیش از دیروز کار کند و این زنگ خطر است. این اقتصاددان البته با اشاره به خطری که ذخایر ارزی را تهدید می‌کند، می‌گوید: دولت و شورای امنیت ملی باید هرچه زودتر برای وضع پیش‌آمده نشست اضطراری تشکیل دهد.
دلار بازار خریدوفروش خودرو را قفل کرد
نوسان تند دلار در روز گذشته بسیاری از صرافی‌ها را به حالت نیمه‌تعطیل کشاند و بازار خریدوفروش کالا‌های وارداتی گرانقیمت تعطیل شد. سایت‌های فروش کالای اینترنتی ازجمله دیجی‌کالا، کالا‌های وارداتی گرانقیمت ازجمله لپ‌تاپ و لوازم خانگی را حذف کرد و بازار خریدوفروش خودروی خارجی هم به تعطیلی کشیده شد.
رکورد جديد سکه
ترکش قيمت ارز به بازار سکه و طلا هم رسيد؛ تا‌جايي‌که قيمت سکه در ادامه روند افزايشي روزهاي گذشته با جهش ديگري روبه‌رو شده و به يک‌ميليون‌و ٩٠٠ هزار تومان و حتي دو ميليون تومان هم رسيد. محمد کشتي‌آراي، رئيس اتحاديه کشوري طلا و جواهر درباره نوسانات بازار سکه و طلا می‌گويد: عامل اصلي اين افزايش فقط قيمت ارز است. اين در حالي است که در دو روز گذشته قيمت جهاني طلا بدون تغيير بوده است؛ بنابراين تنها عاملي که قيمت طلا و سکه را افزايش داده است، فقط قيمت ارز بوده است؛ به‌طوري‌که در دو روز گذشته قيمت سکه تا حدود ١٥٠ هزار تومان افزايش قيمت يافته است. او اضافه مي‌کند آنچه مسلم است، اين است که قيمت ارز نه‌تنها در قيمت طلا و سکه تأثير گذاشته است؛ بلکه در قيمت‌هاي هر کالاي ديگري که مبدأ خارجي داشته، نيز تأثيرگذار بوده است.
عوامل بالا رفتن قیمت ارز
درباره عوامل به وجود آورنده این وضعیت سه تحلیل وجود دارد. انتظارات مردم از آینده و نااطمینانی به شرایط اقتصادی ایران، تشدید تحریم‌ها علیه ایران و کم شدن ارز ورودی به کشور و تولید محور نبودن اقتصاد و رواج سفته بازی.
در تحلیل اول اقتصاددانان معتقدند که وضعیت کنونی بازار ارز به گونه‌ای است که دیگر نمی‌توان بر سر اینکه قیمت‌ها واقعی است یا غیرواقعی به اظهارنظر پرداخت. از نظر آنان عواملی خارج از اراده سیاستگذاران باعث التهابات ارزی شده و با توجه به تهدید‌های امریکا در خصوص خروج از برجام و نبود نگاه امیدوارانه به پایدار ماندن این سند بین‌المللی باعث شده تا بازیگران بازار ارز این پیام را دریافت کنند که فصل خرید فرا رسیده و موعد سرمایه‌گذاری در بازار ارز است. آنان در بازار ارز سرمایه‌گذاری کرده و ریال خود را به ارز‌های مختلف تبدیل می‌کنند، چون نسبت به آینده سیاسی، اقتصادی و شرایط بین‌الملل پیرامون ایران خوشبین نیستند و نسبت به آینده بسیار بدبین شده‌اند.
این وضعیت اگرچه در سال ٩٢ نیز وجود داشت، اما چون انتظارات برای بهبود اوضاع وجود داشت، سرمایه اجتماعی در سطح بسیار بالایی بود و انتظار می‌رفت که موضوع هسته‌ای ایران با غرب حل و فصل شود سبب شد تا بازار ارز روز‌های آرامی را طی کند.
البته در این میان سیاستگذار با سرکوب قیمت ارز و جلوگیری از واقعی کردن آن تا حدی در به وجود آمدن وضعیت کنونی مقصر است، اما با توجه به اینکه وضعیت کنونی بازار از مدار سیاستگذار پولی خارج شده دیگر نمی‌توان امید داشت که تدوین بسته‌ها و مشوق‌هایی در این زمینه به ثبات در بازار ارز کمک کند.
برخی تحلیل‌ها بر این موضوع تاکید می‌کنند که اگر میلیارد‌ها دلار ارز هم وارد بازار شود باز هم خریدار خواهد داشت چرا که انتظار بر افزایش شدید قیمت ارز در ماه‌های آینده است. به نظر می‌رسد سیاستگذاران کشور نتوانسته‌اند در شرایط کنونی نسبت به مدیریت انتظارات مردم اقدامات لازم را به عمل آورند از این رو لازم است تا گفت‌وگوی اجتماعی در این باره صورت گیرد و افکار عمومی نسبت به آنچه در کشور می‌گذرد اقناع شود.
شاید لازم است که تا دیر نشده رییس‌جمهور با مردم سخن بگوید و از دلایل به وجود آمدن چنین وضعی تحلیل خود را ارایه دهد.
این وضعیت اگرچه در سال ٩٢ نیز وجود داشت، اما چون انتظارات برای بهبود اوضاع وجود داشت، سرمایه اجتماعی در سطح بسیار بالایی بود و انتظار می‌رفت که موضوع هسته‌ای ایران با غرب حل و فصل شود سبب شد تا بازار ارز روز‌های آرامی را طی کند.
البته در این میان سیاستگذار با سرکوب قیمت ارز و جلوگیری از واقعی کردن آن تا حدی در به وجود آمدن وضعیت کنونی مقصر است، اما با توجه به اینکه وضعیت کنونی بازار از مدار سیاستگذار پولی خارج شده دیگر نمی‌توان امید داشت که تدوین بسته‌ها و مشوق‌هایی در این زمینه به ثبات در بازار ارز کمک کند.
برخی تحلیل‌ها بر این موضوع تاکید می‌کنند که اگر میلیارد‌ها دلار ارز هم وارد بازار شود باز هم خریدار خواهد داشت چرا که انتظار بر افزایش شدید قیمت ارز در ماه‌های آینده است. به نظر می‌رسد سیاستگذاران کشور نتوانسته‌اند در شرایط کنونی نسبت به مدیریت انتظارات مردم اقدامات لازم را به عمل آورند از این رو لازم است تا گفت‌وگوی اجتماعی در این باره صورت گیرد و افکار عمومی نسبت به آنچه در کشور می‌گذرد اقناع شود.
شاید لازم است که تا دیر نشده رییس‌جمهور با مردم سخن بگوید و از دلایل به وجود آمدن چنین وضعی تحلیل خود را ارایه دهد.
منابع: شرق، شهروند، اعتماد
۰
