اولین بیمارستان زنان تهران کجا دایر شد؟

تا اواخر دوره قاجار محلی برای درمان بیماری‌های مخصوص زنان وجود نداشت و با توجه به آمار رو به رشد بارداری‌های پرخطر و مرگ‌ومیر زنان و کودکان، ضرورت تأسیس بیمارستانی ویژه زنان کاملاً مشهود بود.

دکتر امیراعلم وزیر معارف وقت، این موضوع را در وزارت معارف طرح و هیات دولت را مجاب کرد تا عمارتی برای ساخت مریض‌خانه مخصوص زنان اختصاص دهند. به این ترتیب نخستین مریض‌خانه نسوان در سال ۱۲۹۵ شمسی در خیابان صنیع‌الدوله (دروازه دولت) افتتاح شد.

به پاس خدمات دکتر اعلم

به مناسبت افتتاح مریضخانه نسوان در مجلس شورای ملی جشنی برگزار شد و وزرا و دولتمردان به فراخور تمکن مالی، مبلغی به رسم اعانه به مریضخانه ارسال کردند. با توجه به نبود پزشک ایرانی زن برای کار در بیمارستان، قرار شد دو قابله اروپایی استخدام شوند، اما این موضوع به دلایلی میسر نشد و در نهایت زنی به نام «فراسکینا» که دیپلم قابلگی داشت و در تهران ساکن بود، مسئول اداره درمانگاه عمومی شد.

بیمارستان نسوان با بودجه‌ای بیش از ۲۰۰ تومان از محل عایدات اوقاف کار خود را آغاز کرد. تا پایان همان سال نیز ۵۹ نفر بیمار زن در این مریضخانه بستری و درمان شدند و همزمان ۱۰ نفر از دانش‌آموزان دختر دارالمعلمات در این بیمارستان زیر نظر مادام فراسکینا مشغول یادگیری مهارت قابلگی شدند.

بیمارستان نسوان در سال ۱۳۲۲ به بخش‌های تخصصی گوش و حلق و بینی، چشم پزشکی، اطفال مجهز شد و به پاس خدمات دکتر امیراعلم به نام او تغییر یافت.

بیماری‌های رایج زنان در تهران قدیم

«علی کریمیان» نویسنده و پژوهشگر، در پژوهشی با عنوان «مروری بر تاریخچه مریضخانه نسوان» بنابر گزارش‌ها و اسناد موجود این مریضخانه را بررسی کرده و ضمن اشاره به گزارش «جان گیلمور» درباره مریضخانه نسوان نوشته است: «بیشتر افراد مریضخانه را امراض زنان تشکیل می‌دهند. بخش سرپایی مریضخانه نیز شلوغ است. تعداد مریضی که از فروردین ۱۳۰۲ تا فروردین ۱۳۰۳ در این محل بستری شده‌اند ۱۰۷ نفر بوده که ۲۰ نفرشان تب نوبه داشته‌اند. تعداد افراد سرپایی ۱۳۴۲ نفر بوده که ۱۹۲ نفرشان تب نوبه داشته‌اند.

تعداد تلفات زنان در تهران، از فروردین ۱۳۰۱ تا فروردین ۱۳۰۲ مرده‌زایی ۳ نفر و سقط ۲۱۵ نفر، سیفلیس ۵۰ نفر، سر زا رفتن ۳۰ نفر، تب زایمان ۹ نفر و از فروردین ۱۳۰۲ تا فروردین ۱۳۰۳ شمسی مرده‌زایی و سقط ۲۳۴ نفر، سیفلیس ۴۱ نفر، سر زا رفتن ۳۲ نفر، تب زایمان ۷ نفر گزارش شده است.»

منبع: همشهری