با مصرف این غذاها، کمبود آهن بدن‌تان را جبران کنید

بیش از یک قرن است که آهن به عنوان یک ماده مغذی ضروری شناخته شده است، اما باوجود دسترسی وسیع به مواد غذایی غنی از آهن، هنوز کمبود تغذیه‌­ای آهن و کم خونی فقر آهن شایع‌ترین بیماری کمبود تغذیه‌­ای در دنیا است. حال شاید سوال آن باشد که کدام منابع غذایی سرشار از آهن هستند و چگونه باید آن‌ها را مصرف کرد؟.

آهن یک عنصر معدنی است که در مقادیر جزئی در تمامی سلول‌ها یافت می‌شود. این عنصر به خوبی توسط بدن نگهداری می‌شود و تقریبا هر روز ۹۰ درصد آهن بازیافت شده و مجددا استفاده می‌شود و بقیه آهن به طور عمده از طریق صفرا دفع می‌شود. برای حفظ تعادل آهن و تأمین ۱۰ درصد اتلاف آن، آهن باید از طریق مواد غذایی در دسترس بدن قرار گیرد که در غیر این صورت کمبود آهن ایجاد می‌شود و فرد به کم خونی ناشی از فقر آهن مبتلا می‌شود.

آنمی فقر آهن در کودکان، دختران نوجوان و زنان در سنین باروری شایع است. درمان کم خونی فقر آهن شامل تشخیص علت ایجاد این نوع کم خونی، مکمل‌یاری آهن و رژیم غذایی حاوی آهن است. در حال حاضر به دلیل شرایط اقتصادی جامعه ترکیبات سبد غذایی بسیاری از خانوار‌ها تغییر کرده است و برخی از مواد غذایی از مصرف روزانه به مصرف هفتگی و برخی از مصرف هفتگی به مصرف ماهانه تبدیل شده‌اند و همین امر امنیت غذایی را در بسیاری از خانوار‌ها به خصوص مناطق حاشیه شهر و استان‌های محروم به خطر انداخته است.

بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، افزایش قیمت اقلام مواد غذایی به خصوص گوشت قرمز، لبنیات و میوه در طی سال‌های گذشته باعث شده است که سهم گوشت قرمز در سبد خرید خانوار محدود شود. در حالی که گوشت قرمز منبع اصلی و خوب دریافت آهن در سفره خانوار محسوب می‌شود که آهن آن از نوع آهن «هم» است که جذب آن حدود ۱۵ تا ۳۵ درصد است.

در عین حال آهن «غیر هم» در منابع گیاهی وجود دارد و جذب آن ۲ تا ۲۰ درصد است. باید توجه کرد که منبع غنی آهن «هم» نیز جگر گاو است و به غیر از این ماده غذایی گوشت قرمز، زرده تخم مرغ و گوشت مرغ هم دارای آهن «هم» هستند، اما مقدار آهن آن‌ها از جگر گاو کمتر است.

در حال حاضر با توجه به شرایط اقتصادی جامعه برخی از خانوار‌ها که قدرت خرید گوشت قرمز را ندارند یا به دلایلی مثل گیاه‌خواری نمی‌توانند گوشت قرمز یا جگر گاو یا تخم مرغ مصرف کنند، می‌توانند از منابع گیاهی حاوی آهن تا حد زیادی از نیاز خود به این عنصر را تامین کنند.

به عنوان مثال حبوباتی مانند عدس، لوبیا چشم بلبلی، لوبیا سفید و سبزی‌هایی مثل شوید، جعفری، ترخون و جعفری منابع خوب آهن گیاهی هستند. همچنین در ۱۰۰ گرم تخم ریحان ۹.۸ میلی‌گرم، پسته ۱۴ میلی‌گرم، توت خشک ۹.۵ میلی‌گرم، بادام خشک ۴.۷ میلی‌گرم آهن وجود دارد که از منابع بسیار خوب آهن گیاهی هستند.

در عین حال گندم یا عدس به صورت جوانه‌زده نیز از منابع بسیار خوب آهن محسوب می‌شوند که می‌توانید آن‌ها را همراه سالاد با آبلیمو میل کنید و حتی از این جوانه‌ها به صورت تازه یا خشک شده در غذا‌های کودکان استفاده کنید.