فیلم‌هایی دیده‌نشده و شگفت‌انگیز از تهران ۱۰۰ سال قبل

فرادید | فردریک گادامر (Frédéric Gadmer) عکاس نظامی اهل فرانسه بود که عکس‌ها و فیلم‌های بسیار ارزشمندی را در دهه‌های آغازین قرن بیستم از کشور‌های مختلف خاورمیانه از جمله عراق و ایران ثبت کرد.

به گزارش فرادید؛ گادامر در ابتدا به عنوان عکاس ارتش خدمت می‌کرد، اما در سال ۱۹۲۰ میلادی (۱۲۹۸ شمسی) به خدمت موسسۀ عکاسی آلبر کان (Albert Kahn) درآمد و شروع به عکاسی در قالب پروژۀ «آرشیو سیاره» کرد.

هدف پروژۀ «آرشیو سیاره» که آلبر کان (بانکدار فرانسوی) آن را پایه‌گذاری کرده بود، جمع‌آوری آرشیوی از عکس‌های مربوط به فرهنگ‌های سراسر جهان بود. او عکاسانی را به بیش از ۵۰ کشور جهان فرستاد تا از جنبه‌های مختلف فرهنگ و زندگی مردم دنیا تصاویری تهیه کنند. این پروژه در حدود ۲۲ سال طول کشید و حاصل آن بیش از ۷۲ هزار عکس و تعداد زیادی فیلم بود.

گادامر یکی از این عکاسان بود که به کشور‌های فلسطین، ایران، عراق، افغانستان، مراکش و چند کشور اروپایی سفر کرد و آرشیو ارزشمندی از فیلم و عکس را از این مناطق تهیه کرد.

فیلم‌هایی که در اینجا می‌بینید در روز چهارشنبه، ۸ شهریور سال ۱۳۰۶ شمسی ضبط شده‌اند؛ یعنی دو سال بعد از به سلطنت رسیدن رضاخان. شهر تهران در این زمان هنوز کاملا حال و هوای قاجاری خودش را داشت و تغییراتی که در سال‌های بعد منجر به تغییر چهرۀ شهر شدند (از جمله قوانین تغییر لباس و بازسازی ساختار شهری) هنوز اتفاق نیافتاده بودند.

فیلم اول منظره‌ای از میدان سپه را به تصویر می‌کشد. در این قطعه فیلم ما کارگرانی را می‌بینیم که با مشک آب در حال آب‌پاشی میدان برای جلوگیری از برخاستن گرد و غبار هستند.

فیلم دوم تصاویری از کوچه‌ها و خیابان‌های مناطق اطراف بازار تهران را نشان می‌دهد.

فیلم سوم مربوط به دروازۀ شاه عبدالعظیم است و عبور کاروان‌ها و همچنین عبور و مرور مردم و بساط‌های خرید و فروش را نشان می‌دهد.