نگاهی به «استون هنج»؛ یکی از مرموزترین بناهای تاریخی جهان

فرادید | برای انقلاب تابستانی نیمکره شمالی، که هر سال بین ۲۰ تا ۲۲ ژوئن رخ می‌دهد، هزاران نفر به دشت سالزبری در ویلتشایر، انگلستان می‌روند تا بزرگترین تریلیتون‌های جهان را در استون هنج ببینند، که به دلیل هم ترازی خود در این طلوع خاص خورشید مشهور هستند.

به گزارش فرادید؛ تریلیتون (یا تریلیث) ساختاری متشکل از دو سنگ عمودی بزرگ (پست) است که سنگ سومی را که به صورت افقی در بالای آن قرار گرفته است (بالا) حمایت می‌کند. بلندترین سنگ عمودی در استون هنج ۶.۷ متر (۲۲ فوت) ارتفاع دارد و ۲.۴ متر (۸ فوت) از آن هم در زیر زمین است.

استون هنج بیش از ۵۰۰۰ سال پیش توسط مردمانی ساخته شد که هیچ سوابق مکتوبی از خود به جای نگذاشته است، بنابراین بسیاری از جنبه‌های آن - یعنی نحوه ساخت آن، چرایی ساخت و استفاده از آن - همچنان قابل بحث است.

با این حال، استون هنج تنها یک بنای تاریخی نیست. این بخشی از یک منظره ماقبل تاریخ است که دارای بنا‌های یادبود دوران نوسنگی و عصر برنز مانند دیوار‌های دورینگتون، خیابان استون هنج، کورسوس و بیش از ۳۵۰ تپه تدفین است. با جستجو در کل این منظره، می‌توانیم بینشی در مورد آیین‌های اجداد ماقبل تاریخ به دست آوریم.

استون هنج در چندین مرحله و بیش از ۱۵۰۰ سال ساخته شد. قدمت اولین مرحله به ۳۱۰۰ سال قبل از میلاد مسیح مربوط می‌شود که شامل حفر یک خندق بود. این خندق یکی از بزرگترین گورستان‌های سوزانده شده در بریتانیای نوسنگی بود.

در واقع، استون هنج در سراسر خود قبرستان‌های زیادی دارد و باستان شناسان گور‌های زیادی را در این منطقه پیدا کردند. قدمت "آمزبری کماندار" و "بوسکومب بومن" به ۲۳۰۰ سال قبل از میلاد برمی گردد، در حالی که گمان می‌رود بقایای یک پسر نوجوان مدفون شده در آن نزدیکی در حدود ۱۵۵۰ قبل از میلاد است.

این سنگ‌های نمادین در حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد پس از اینکه از فواصل طولانی به این مکان آورده شدند، ساخته شدند. سنگ‌های آبی کوچک‌تر از تپه‌های پرسلی در فاصله بیش از ۲۵۰ کیلومتری (۱۵۰ مایلی) آمده‌اند، در حالی که سنگ‌های سارسن بزرگ‌تر از وست وودز، ۲۵ کیلومتری (۱۵ مایلی) شمال استون‌هنج آمده‌اند.

شواهد مستقیم کمی وجود دارد که روشی را که مردم عصر نوسنگی برای حمل این سنگ‌ها استفاده می‌کردند نشان دهد، با این حال، تئوری رایج شامل استفاده از مسیری از کُنده‌ها برای چرخاندن ستون هاست است.

سنگ‌های عمودی در سوراخ‌های بزرگ قرار می‌گرفتند و بسته‌می‌شدند، در حالی که احتمالاً از سکو‌های چوبی برای بلند کردن لنگه‌های سنگی افقی در بالای تریلیتون‌ها استفاده می‌شد. سنگ‌ها با استفاده از اتصالات به هم پیوسته دقیق در کنار هم قرار گرفتند، تکنیکی که در هیچ اثر باقیمانده ماقبل تاریخ استفاده نشده است.

چیدمان سه‌لیتون بزرگ، پنج تری‌لیتون مرکزی، دایره سارسن بیرونی و سنگ پاشنه به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که با حرکات خورشید هماهنگ باشند. هنگام ایستادن در مرکز استون هنج در طول انقلاب تابستانی، طلوع خورشید را می‌توان از طریق شکافی در دایره سارسن بیرونی، درست در سمت چپ سنگ پاشنه، که یک سنگ ایستاده بزرگ در خارج از دایره سنگی است، مشاهده کرد.

این احتمال وجود دارد که مردم در زمان انقلاب نیمه تابستان و نیمه زمستان در استون هنج جمع می‌شدند تا مراسمی را انجام دهند و تغییر فصل را جشن بگیرند. همانطور که قبلا ذکر شد، استون هنج تنها یک اثر باستانی نیست، بلکه بخشی از چشم انداز وسیع تری از بنا‌های ماقبل تاریخ است.

استون هنج توسط رودخانه آون و خیابان‌های مربوط به آن به محل سکونتگاه بزرگ دوران نوسنگی یعنی دیوار‌های دورینگتون پیوسته است. از طریق تجزیه و تحلیل دندان‌های حیوانات که در دیوار‌های دورینگتون کشف شده است، می‌دانیم که دوره‌ای بین ۲۶۰۰ تا ۲۴۰۰ قبل از میلاد وجود داشت که در آن ۴۰۰۰ نفر گرد هم آمدند تا در جشنواره‌های نیمه تابستان و نیمه زمستان شرکت کنند.

تقریباً در همان زمان، یک دایره چوبی عظیم علاوه بر خیابان دوم مشرف به رودخانه آون ساخته شد. خیابان با غروب خورشید در انقلاب تابستانی همسو بود و از رودخانه به دایره چوبی منتهی می‌شد.

علاوه بر این، شواهدی از آتش‌سوزی‌های بزرگ در سواحل رودخانه بین دو خیابان نشان می‌دهد که از آن‌ها به‌عنوان مسیر راهپیمایی برای اتصال هر دو دایره استفاده می‌شده است.

در پایان اوایل عصر برنز، در حدود ۱۵۰۰ پیش از میلاد، این احتمال وجود دارد که مردم هدف اصلی استون هنج را فراموش کرده باشند و احتمالا در همین زمان برخی از سنگ‌ها ویران شدند. سه هزار سال بعد، هم‌ترازی استون هنج در دهه ۱۷۰۰ دوباره کشف شد، اما تا دهه ۱۸۶۰ نتایج تحقیقات بیان نشد.

در دهه ۱۹۰۰، این مکان تاریخی با مذاهب جدیدی مانند ویکا (جادو ورزی) همراه با احیای «درویدیسم» مرتبط شد. علیرغم اینکه معمولاً این آیین‌ با استون هنج مرتبط است، اولین سوابق شناخته شده دروید‌ها مربوط به قرن سوم قبل از میلاد است، بیش از دو هزار سال پس از ساخت استون هنج.

تا به امروز، هزاران نفر هنوز به استون هنج سفر می‌کنند تا طلوع خورشید را در طولانی‌ترین روز سال ببینند. با پیشرفت تکنولوژی و پخش زنده رسانه ها، میلیون‌ها نفر در سراسر جهان اکنون می‌توانند شاهد این رویداد نمادین باشند.

ترجمه: فرادید