سندرم رامسی هانت؛ زونا چگونه صورت را فلج می‌کند؟

سندرم رامسی هانت (ویروس واریسلا زوستر) زمانی رخ می‌دهد که شیوع زونا عصب صورت در نزدیکی یکی از گوش‌های بیمار را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه بر بثورات دردناک زونا، سندرم رامسی هانت می‌تواند باعث فلج صورت و کاهش شنوایی در گوش آسیب دیده شود.

این سندرم توسط همان ویروسی ایجاد می‌شود که ابتلا به آبله مرغان را نیز رقم می‌زند. پس از برطرف شدن آبله مرغان، ویروس همچنان در اعصاب ما به زندگی خود ادامه می‌دهد. سال‌ها بعد، ممکن است مجدد فعال شده و بر اعصاب صورت تاثیر بگذارد. گفتنی است تمامی نکاتی که در خصوص این سندرم در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد، با استناد به مقالات منتشر شده توسط مایو کلینیک؛ یکی از معتبرترین مراکز و دانشگاه‌های علوم پزشکی جهان جمع آوری شده اند:

علائم

دو علامت و نشانه اصلی سندرم رامسی هانت عبارت اند از:

- بثورات قرمز دردناک با تاول‌های پر از مایع روی سطح یکی از گوش ها، داخل و یا اطراف آن

- ضعف یا فلج صورت در همان سمت گوش آسیب دیده

معمولا بثورات و فلج صورت همزمان رخ می‌دهند. گاهی ممکن است یکی قبل از دیگری خود را نشان دهد. در موارد دیگر، راش هرگز دیده نخواهد شد.

اگر به سندرم رامسی هانت مبتلا شده اید، ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:

- گوش درد

- از دست دادن شنوایی

- صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)

- مشکل در بستن یک چشم

- احساس چرخش (سرگیجه)

- تغییر در درک احساس چشایی یا از دست دادن چشایی

- خشکی دهان و چشم

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر فلج صورت یا بثورات زونا را روی قسمتی از صورت خود تجربه می‌کنید، سریعا با پزشک تماس بگیرید و به وی مراجعه کنید. درمانی که در عرض سه روز پس از شروع علائم و نشانه‌ها آغاز می‌شود ممکن است به جلوگیری از عوارض طولانی مدت کمک کند.

عوامل خطر

سندرم رامسی هانت می‌تواند در هر فردی که آبله مرغان داشته است رخ دهد. این بیماری در بزرگسالان مسن در مقایسه با سایر گروه‌های سنی بیشتر شایع است و معمولا افراد بالای ۶۰ سال را مبتلا می‌کند. سندرم رامسی هانت در کودکان نادر است.

سندرم مذکور مسری نیست. با این حال، فعال شدن ویروس واریسلا زوستر می‌تواند باعث آبله مرغان در افرادی شود که پیش‌تر آبله مرغان نداشته اند یا در برابر آن واکسینه نشده اند. این عفونت برای افرادی که مشکلات سیستم ایمنی دارند می‌تواند خطر آفرین باشد.

تا زمانی که تاول‌های بثورات پوستی از بین بروند، از تماس فیزیکی با گروه‌های زیر خودداری کنید:

- هر کسی که هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده یا واکسن آن را دریافت نکرده است

- هر کسی که سیستم ایمنی ضعیفی دارد

- نوزادان

- بانوان باردار

عوارض

عوارض سندرم رامسی هانت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- کم شنوایی دائمی و ضعف صورت: در اکثر افراد، کاهش شنوایی و فلج صورت مرتبط با سندرم رمزی هانت موقتی است. با این حال، چنین اختلالاتی در صورت عدم رسیدگی مناسب و فوری می‌توانند دائمی شوند.

- آسیب چشم: ضعف صورت ناشی از سندرم رامسی هانت ممکن است بستن پلک را برای بیمار دشوار کند. هنگامی که این اتفاق رخ دهد، قرنیه که از چشم محافظت می‌کند در معرض آسیب قرار می‌گیرد. این آسیب می‌تواند باعث درد چشم و تاری دید شود.

- نورالژی پسا هرپس: این وضعیت دردناک زمانی رخ می‌دهد که عفونت زونا به رشته‌های عصبی آسیب بزند. در ادامه پیام‌های ارسال شده توسط این رشته‌ها دستخوش تغییر شده و باعث دردی می‌شوند که ممکن است پس از محو شدن سایر علائم و نشانه‌های سندرم رامسی هانت مدت‌ها طول بکشد.

هرآنچه باید در مورد سندرم رامسی هانت بدانیم

جلوگیری: در حال حاضر کودکان به طور معمول در برابر آبله مرغان واکسینه می‌شوند که احتمال ابتلا به ویروس آبله مرغان را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. واکسن زونا نیز برای افراد ۵۰ ساله و بالاتر توصیه می‌شود.

تشخیص: پزشکان اغلب می‌توانند سندرم رامسی هانت را بر اساس سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و علائم و نشانه‌های متمایز این اختلال شناسایی کنند. برای تایید تشخیص، احتمال دارد که پزشک از یکی از تاول‌های بثورات گوش برای انجام آزمایش نمونه برداری کند.

درمان: درمان سریع و به موقع سندرم رامسی هانت می‌تواند درد و خطر عوارض طولانی مدت را کاهش دهد. انواع دارو‌های مصرفی ممکن است شامل موارد زیر باشند:

- دارو‌های ضد ویروس: آسیکلوویر، فامسیکلوویر یا والاسیکلوویر اغلب به مبارزه با ویروس آبله مرغان کمک می‌کنند.

- کورتیکواستروئیدها: به نظر می‌رسد که یک رژیم کوتاه مدت پردنیزولون با دوز بالا اثر دارو‌های ضد ویروسی را در سندرم رامسی هانت تقویت کند.

- دارو‌های ضد اضطراب: دارو‌هایی مانند دیازپام (والیوم) می‌توانند به تسکین احساس سرگیجه کمک کنند.

- مسکن ها: درد مرتبط با سندرم رامسی هانت می‌تواند شدید باشد. از این رو ممکن است به دارو‌های مسکن تجویزی توسط پزشک نیاز باشد.

درمان‌های خانگی اثربخش

موارد زیر می‌توانند به کاهش ناراحتی ناشی از سندرم رامسی هانت کمک کنند:

- نواحی تحت تاثیر بثورات را تمیز نگه دارید.

- برای تسکین درد، مکررا کمپرس خنک و مرطوب روی بثورات قرار دهید.

- از مسکن‌های بدون نسخه یا دارو‌های ضد التهاب مانند ایبوپروفن استفاده کنید.

اگر ضعف صورت بستن یکی از چشمانتان را برای شما دشوار کرده است، اقدامات زیر را برای محافظت از بینایی خود انجام دهید:

- در صورت خشک شدن چشم طی روز از قطره‌های مرطوب کننده استفاده کنید.

- شب‌ها برای خواب از پماد‌های چشمی مرطوب کننده استفاده کرده و پلک خود را با چسب ببندید.