آینه‌کاری خانه ملیجک مثل تالار آینه کاخ گلستان؛ چگونه هدیه شاه به بانک رسید؟

خانه ملیجک با سرسرا و ستون‌های سفیدرنگ مانند تمام خانه‌های قجری، یک عمارت دوطبقه با ستون‌های افراشته حجاری‌شده دارد که روی ایوانی قرار گرفته‌اند و با دو پله مورب به اندرونی راه می‌یابند. ارسی‌های چوبی و آیینه‌کاری‌های اندرونی مانند آینه‌کاری‌های تالار آینه کاخ گلستان است.

زیبا چون کاخ مسعودمیرزا

ملیجک یا غلامعلی‌خان عزیزالسلطان، پسر برادرزن ناصرالدین‌شاه و فرزند ملیجک اول میرزامحمدخان گروسی بود. امینه اقدس گروسی، همسر ناصرالدین شاه بچه‌دار نمی‌شد، به همین دلیل غلامعلی فرزند برادرش را پیش خود نگه داشت. غلامعلی در کودکی به دلیل شیرین‌زبانی‌اش و نجات جان ناصرالدین‌شاه به نورچشمی شاه قاجار تبدیل و شاه او را ملیجک ثانی خواند. او در بزرگسالی از مقربین شاه قاجار به شمار می‌آمد و ناصرالدین شاه لقب سردار محترم را به او داد.

جایگاه ملیجک ثانی تا جایی بود که درباریان برای کسب مقام و منصب با پرداختن رشوه به امینه اقدس یا خود ملیجک از او می‌خواستند تا از ناصرالدین‌شاه بخواهد آنها را به یک سمت منصوب کند. امینه اقدس و غلامعلی از این راه هم به ثروت سرشاری دست یافتند. ناصرالدین‌شاه تا حدی او را دوست داشت که دخترش اخترالدوله را به عقدش درآورد و خانه قاجاری را به او بخشید که به عزیزیه معروف بود.

کیفیت ساخت خانه ملیجک به زیبایی کاخ مسعودمیرزا پسر ارشد ناصرالدین‌شاه است. البته بعد از ترور ناصرالدین‌شاه، ملیجک زندگی ساده‌ای در پیش گرفت تا جایی که همسرش از او جدا شد. او پس از طلاقِ همسرش، با یکی از نوادگان ناصرالدین‌شاه ازدواج کرد و در زمستان ۱۳۱۹ در یکی از کوچه‌های سعدی پایش به داخل جوی آبی سُر خورد و دچار حمله قلبی شد و فوت کرد.

تغییر کاربری در گذر زمان

اکنون خانه ملیجک (عزیزالسلطان) در تصرف بانک ملت است و گفته شده اینجا به یکی از مشتریان بانک ملت تعلق داشت که به دلیل نداشتن توانایی در پرداخت وامش به تصرف بانک درآمده است. بانک ملت هم برای مدتی از آن به‌عنوان باشگاه مشتریان ملت استفاده کرد و برای مدتی هم در اختیار بخش اداری بانک ملت بود. البته خانه ملیجک برای مدتی در اختیار کتابخانه مجلس شورای اسلامی قرار گرفت. برخی معتقدند این خانه جزء اموال مصادره‌ای ستاد فرمان ده ماده‌ای امام (ره) و در گرو بانک بود، زمانی که بانک نتوانسته طلبش را وصول کند، در عوض آن را مالک می‌شود. البته کارشناسان میراث فرهنگی اصرار دارند این خانه ارزشمند به موزه تبدیل شود.

خانه ملیجک با معماری دوره قاجار( ۱۳۱۳) در منطقه ۱۲ محله بهارستان با شماره ۱۱۲۱۱ به ثبت ملی رسیده است.

منبع: همشهری