آخرین وضعیت مارکت موسیقی ایران

چند هفته‌ای می‌شود که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از هنرمندان عرصه موسیقی دعوت کرد کنسرت‌هایشان را آغاز کنند، اما همچنان مارکت موسیقی در سکوت به‌سر می‌برد. خبری از آهنگ و کنسرت نیست و تهیه‌کنندگان هم از وضعیت فعلی اصلا راضی نیستند و عوامل مارکت عملا به بن‌بست رسیده‌اند.

این روز‌ها شنیده و مشاهده می‌شود که بسیاری از نوازندگان تازه‌کار و باسابقه به فروش سازهایشان افتاده‌اند و انگار هیچ‌کس هم به فکرشان نیست. تصورش را بکنید، همان ساز‌هایی که تا همین یکی دو سال پیش روی استیج‌های شلوغ و کنسرت‌ها مخاطبان را به شور و هیجان می‌آورد، حالا در سایت‌های دست‌دوم فروشی به حراج گذاشته شده‌اند.

بسیاری از نوازندگان بیمه نیستند و برای تهیه دارو و درمانشان به مشکل خورده‌اند و از هزینه‌های سرسام‌آور اجاره‌خانه‌هایشان هم که دیگر چیزی نگوییم بهتر است.

شاید اسم رضا تاجبخش به گوشتان خورده باشد. او یکی از بهترین نوازندگان پیانوی حال حاضر ایران است که سال‌ها روی استیج‌های مختلف ساز زده و با بسیاری از خوانندگان مشهور همکاری داشته. او این روز‌ها خونش از وضعیت مارکت به‌جوش آمده و در آخرین پست‌اش این‌طور نوشته است:

«روزی چند دایرکت از نوازندگان عزیز کشورمون دارم که توی زندگی و خرج روزمره و داروهایشان موندن. دارم داغون می‌شم و می‌خوام در این لحظه تف کنم به شرف خواننده‌ها و خواننده‌نما‌هایی که هر روز خدا رو استیج بودن و توی این مدت حتی یک‌بار حال اون‌ها رو نپرسیدن… ایشالله ریشه‌تون کنده شه از هنر ایران. به زمانش پول درو کردن، ولی الان دست نمی‌کنین جیبتون به رقبای خودتون کمک کنید. امیدوارم به خاک سیاه بشینین. شمایی که با پول مردمی که موزیک درست رو از نادرست تشخیص نمیدن گنده شدین.»

این وضعیت فقط مربوط به نوازندگان نیست. این روز‌ها ملودی هم خلق نمی‌شود و کلمات دیگر به کار شاعر‌ها و ترانه‌سرا‌های بازار موسیقی نمی‌آید. از وضعیت استودیو‌داران و هزینه‌های سرسام‌آور تعمیر و نگهداری تجهیزاتشان هم که دیگر چیزی نگوییم بهتر است. به‌نظر می‌رسد حداقل تا عید شرایط بازار همینطور بماند و اگر امیدی باشد به بعد از عید موکول شده. با این وجود همین چند روز پیش دفتر موسیقی وزارت ارشاد اعلام کرده: «دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در آذر ۱۴۰۱، مجوز ۱۶۱ تک‌آهنگ، ۲۷ آلبوم موسیقی، ۶ نماهنگ، ۱۹۷ قطعه شعر و ۷ کتاب صوتی را صادر کرده است.»

البته باید اضافه کرد خروجی این مجوز‌ها روی سایت‌های دانلود و پخش دیده نمی‌شود. چند ماهی است که تمام سایت‌های دانلود قانونی، پیشخوانشان خالی است. یعنی اگر این تعداد مجوز صادر شده باشد هم بسیاری از این قطعات به دلیل هزینه‌ها و سکوت مارکت اصلا به مرحله پخش نمی‌رسند و فعلا در آرشیو سازندگانشان می‌مانند.

بگذارید این مطلب را با قسمتی از مصاحبه اخیر محمد‌حسین توتونچیان به پایان برسانم. او در رابطه با شرایط فعلی موسیقی ایران می‌گوید: «روی صحبت من با آن دسته از افرادی است که به هنرمندان برای ادامه روند شغلی خود، اعتراض می‌کنند. آیا این صحیح است که بسیاری از افراد که به‌عنوان معترض به این و آن، انواع و اقسام واژه‌های نادرست را در فضای مجازی نثار می‌کنند، خودشان به‌راحتی فعالیت شغلی‌شان را انجام دهند

و به بسیاری از هنرمندان شریف حوزه موسیقی که محل درآمدی غیر از موسیقی ندارند، می‌گویند باید کار خود را تعطیل کنید؟ بله من این را می‌پذیرم که اکنون شرایط اجتماعی ما در وضعیت عادی نیست. اما این هم قضاوت عادلانه‌ای نیست که خودمان سرکار برویم و فقط به اهالی موسیقی بگوییم: شما خیلی بیجا می‌کنید، فعالیت هنری دارید!

طی ماه‌هایی که گذشت اظهارنظر‌های متفاوتی از سوی بسیاری از هنرمندان فعال حوزه موسیقی درباره برگزار شدن یا نشدن کنسرت‌ها مطرح شد که هر کدام می‌تواند در چارچوب محتوایی خود مورد بررسی بیشتری قرار گیرد. اما آنچه امروز درباره تعطیلی و بحران کنسرت‌ها از آن صحبت می‌کنم فقط متوجه قشر تهیه‌کنندگان و خوانندگان نیست که از لحاظ تراز مالی وضعیت مناسب‌تری نسبت به دیگر مشاغل موسیقایی دارند.

آنچه می‌گویم متمرکز بر یک نفر و دو نفر نیست، آنچه امروز از آن حرف می‌زنم متوجه بیش از چندصد نفر از هنرمندانی است که شغلی غیر از موسیقی ندارند و هرکدام تأمین‌کننده مالی خانواده‌های خود هستند. آن‌ها در این مدت به‌طور کامل بی‌شغل شده‌اند و من اطلاع دارم که بسیاری از آن‌ها ساز خود را به فروش گذاشته‌اند.»

منبع: روزنامه هفت صبح