۳ نکته مهم و کاربردی برای تقویت حافظه

حافظه شما احتمالا آن قدر‌ها هم که فکر می‌کنید بد نیست. مغز اندامی خارق العاده است و از بسیاری از ویژگی‌های شگفت‌انگیز از جمله توانایی فراموش کردن برخوردار می‌باشد که در واقع ممکن است ویژگی خوبی باشد. اگر همه چیز‌هایی را که تجربه کرده‌ایم به خاطر می‌آوردیم مغزمان انباشته از انواع و اقسام مسائل بیهوده و بی‌فایده می‌شد که مانع از فکر کردن به آن مواردی می‌شوند که واقعا به آن نیاز داریم.

به نقل از وُکس، در دنیای امروزی که دائما به برق متصل می‌شود و همیشه روشن است افراد با انبوهی از اطلاعات، ایمیل ها، اخبار، جلسات بی‌مفهوم، به روزرسانی ها، چت‌های گفتگوی اعضای خانواده در سطحی بسیار بیش از آن چه که هر فردی می‌تواند پردازش کند مواجه می‌شوند. در عوض، تکامل کیفیت را بر کمیت ترجیح داد. ما خاطرات با کیفیت خوبی برای چیز‌هایی که به آن توجه می‌کنیم به دست می‌آوریم و این در اغلب موارد مهم است. با این وجود، اگر به چیزی توجه نکنیم برای شروع هرگز واقعا خاطره خوبی از آن نخواهیم داشت.

این مسائلِ به خاطر سپردن اغلب در کمترین زمان ذهن را به خود جلب می‌کنند. زمانی که عجله دارید و نمی‌توانید کلیدهای‌تان را پیدا کنید، زمانی که وارد اتاقی می‌شوید و نمی‌دانید برای چه آمده‌اید، زمانی که نام فرد آشنایی را فراموش می‌کنید، زمانی که دوستی به لحظه خوبی که به اشتراک گذاشته‌اید اشاره می‌کند و شما هیچ خاطره‌ای از آن لحظه ندارید. این نوع فراموشی کاملا طبیعی است با این وجود، ناامید کننده است. شرایط دیگر و شدیدتر می‌تواند باعث از دست دادن حافظه و اختلال در یادآوری شود، مانند تروما، آلزایمر، و اختلال کم توجهی - بیش فعالی ADHD. راهبرد‌های مقابله با این اختلالات ممکن است شامل درمان و دارو باشند و شدیدتر از نکاتی به نظر برسند که در اینجا ذکر می‌شوند.

با این وجود، به طور رو کلی اگر قدرت یادآوری‌تان کاهش یافته به طور کامل ناامید نشوید. حافظه یک فرآیند فعال است نه یک فرآیند منفعل. این وضعیت یک افسانه قدیمی را تضعیف می‌کند که سلامت مغز تنها یک محصول ژنتیکی است و ما واقعا کاری نمی‌توانیم در مورد آن انجام دهیم. کمی توجه بیش‌تر و لذت بردن از رویداد‌های خاص می‌تواند به شما کمک کند تا لحظات کوچک و بزرگ زندگی را به خاطر بسپارید.

توجه بی‌نظیر به رویداد‌ها و تعاملات مهم را آغاز کنید

مسئولیت‌های زندگی مدرن بدان معناست که اولویت‌های بیشتری نسبت به همیشه برای جلب توجه شما وجود دارند. چند بار تا به حال از یک مکالمه دور شده‌اید و نمی‌دانید چه چیزی در مورد آن بحث شده، زیرا حواس شما به تلفن پرت شده است؟ می‌توانید خاطرات ضعیفی برای رویداد‌های گذشته داشته باشید، زیرا از ابتدا واقعا آنجا نبوده‌اید.

حواس پرتی یکی از «هفت گناه حافظه» می‌باشد و از ضعف‌های رایجی در حافظه است که همگان آن را تجربه می‌کنند. حواس پرتی زمانی رخ می‌دهد که برای مثال، شما به جایی که کلید‌های خود را می‌گذارید توجه نمی‌کنید یا به قدری ذهنی پراکنده دارید که یک قرار ملاقات مهم با پزشک را از دست می‌دهید. اگر ما درگیر چند وظیفه باشیم ممکن است هرگز اطلاعاتی را که کلید‌ها یا عینک‌هایم را کجا گذاشته‌ام رمزگذاری نکنیم.

روش دیگری که به شما کمک می‌کند تا به وظایفی که برعهده دارید بیش‌تر توجه کنید چیزی است که تکنیک PLR نامیده می‌شود: مکث (Pause)، پیوند (Link) و تمرین و تکرار کردن (Rehearse). این تکنیک می‌تواند به شما کمک کند هم نام کسی را به خاطر بسپارید و هم دلیل ورود به اتاق را به خاطر بیاورید. اگر هدیه تولدی را برای فرزندتان مخفی می‌کنید، اما می‌ترسید که آن را به خاطر نیاورید پنج ثانیه مکث کنید و روی جایی که هدیه را می‌گذارید تمرکز کنید سپس به محیط اطراف نگاه کنید این مرحله «پیوند» است و در جایی که زمان حال را با محیط آن پنهان کرده‌اید زمینه‌سازی کنید: در کمد خود یا در کنار جای کفش ها. مرحله آخر این است که روند بازیابی حال را تکرار کنید. از مخفیگاه به نقطه‌ای دورتر نگاه کنید و زمان حال را در ذهن خود مجسم کنید.

شما می‌توانید از فناوری به نفع خود استفاده کنید: زمان و جزئیات جلسات را در تقویم تلفن خود ثبت کنید (در مورد این که با چه کسی ملاقات می‌کنید و این که کجا می‌باشد و چه جزئیاتی در جریان خواهد بود) و مطمئن شوید که هشدار‌ها روشن هستند، یادآوری تنظیم کنید و از رویداد‌ها عکس بگیرید تا ارجاع دهید.

حتی لحظات روزمره را به یاد ماندنی کنید

رویداد‌هایی که در طول حالت‌های هیجانی شدید رخ می‌دهند ترس، شادی، اضطراب، هیجان، غم و اندوه به یاد ماندنی‌تر هستند. به همین دلیل است که روز ازدواج خود را به یاد می‌آورید و شاید تاریخ دهم ماه را به یاد نمی‌آورید.

«نلسون دلیس» قهرمان پنج بار حافظه ایالات متحده و مربی حافظه می‌گوید برای به خاطر سپردن چیز‌های پیش پا افتاده‌تر جایی که کفش‌های لباسی را که سالی یکبار می‌پوشید یا نام کالایی که باید از فروشگاه تهیه کنید را ذخیره می‌کنید این چیز‌ها حافظه را تقویت می‌کنند. او در سال ۲۰۰۹ میلادی مادربزرگ‌اش را به دلیل ابتلا به آلزایمر از دست داد. او دو سال پس از آن به اولین مقام قهرمانی حافظه در ایالات متحده در رویداد رقابتی متشکل از چالش‌های حفظ کردن به لطف تمرین‌های تقویت حافظه دست یافت.

دلیس تصاویر واضحی را به هر چیزی که می‌خواهد به خاطر بسپارد اعم از شماره یا آدرس اختصاص می‌دهد.

او می‌گوید: «اگر نمی‌خواهید پنیر را در فروشگاه مواد غذایی فراموش کنید یک تکه غول پیکر از پنیر حتی با بوی بسیار بد را تصور کنید». دلیس می‌گوید برای مثال، شخصی با نام «استیو» را در یک مهمانی ملاقات کرده که لباسی با تصویر میمون پوشیده بود. دلیس می‌گوید: «هر چیزی را که می‌توانید بیش از حد اغراق آمیز کنید برای مثال، در مورد چیزی که بوی عجیبی می‌دهد شاید بتوانید بوی بدتری از آن را تصور کنید یا اگر چیزی در اندازه معمولی است آن را بزرگ‌تر تصور کنید. این گونه در خاطرتان باقی خواهد ماند».

یکی دیگر از هفت گناه مرتبط با حافظه در ارتباط با حافظه گذرا می‌باشد و به فراموشی در طول زمان اشاره دارد. برای مثال، هر چه زمان بیشتری از تماشای یک فیلم بگذرد جزئیات بیش‌تری را فراموش خواهید کرد. با این وجود، اگر در مورد چیز‌هایی که می‌خواهید به خاطر بسپارید مطالعه کنید یا فکر کنید احتمال تقویت این خاطرات بیش‌تر می‌شود. تماشای تصاویر یا ویدئو‌هایی که از یک شام مخصوصا لذت بخش با دوستان گرفته‌اید راهی برای یادآوری بهتر این رویداد‌ها در حافظه است.

دلیس توصیه می‌کند پنج دقیقه پیش از خواب را صرف یادآوری اتفاقات آن روز کنید. او می‌گوید: «به یاد بیاورید که آیا غروب زیبایی دیده اید؟ آیا فرزند شما پاسخ خنده داری به یک پرسش ساده داده است؟ آیا چیز خوشمزه‌ای خورده اید؟ اتفاقات کوچک، اما دوست داشتنی که دوست دارید از آن لذت ببرید را تکرار کنید». دلیس می‌گوید: «هرچه بیش‌تر این کار را انجام دهید با گذشت زمان متوجه می‌شوید که در واقع می‌توانید جزئیات بیش‌تری از زندگی خود را به خاطر بسپارید».

فعال باشید و از بروز فراموشی جلوگیری کنید

ممکن است پیش بینی آن چه در آینده فراموش خواهید کرد دشوار باشد. با این وجود، داشتن درکی از کمبود‌های حافظه شما می‌تواند به محافظت از این موارد مهم در حافظه‌تان کمک کند. اگر برای یک دوره آزمایشی رایگان ثبت نام می‌کنید و می‌دانید که ممکن است فراموش کنید آن را پیش از آن که برای بقیه سال هزینه دریافت کند لغو نمایید در آن صورت تنظیم یادآوری در تلفن همراه‌تان که به شما اطلاع می‌دهد آن را لغو نمایید کمک کننده خواهد بود. آگاهی از این واقعیت که حافظه شما ممکن است در آینده از بین برود به بینش خوب شما در مورد نحوه عملکرد حافظه‌تان کمک می‌کند.

شاید به خاطر سپردن نام‌ها یکی از ضعف‌های حافظه‌تان باشد که می‌توان از آن تحت عنوان «گناه مسدود شدن» یاد کرد زمانی که اطلاعاتی که می‌خواهید در نوک زبان شما قرار دارد، اما نمی‌توانید به آن دسترسی پیدا کنید. برای رفع یا بهبود این وضعیت پیش از شرکت در یک مراسم عروسی یا بازی بسکتبال فرزندتان سعی کنید نام افرادی را که معمولا در این رویداد‌ها شرکت می‌کنند از بر کنید. این تمرین نیازی به صرف مدت زمان زیادی ندارد و می‌توانید از حساب کاربری اینستاگرام نیز به عنوان ابزار ارتباط اجتماعی استفاده کنید.

دلیس می‌گوید حتی اگر خود را فردی فراموشکار می‌دانید حافظه مهارتی است که می‌توان آن را تمرین و تقویت کرد. دلیس پیش از آن که وارد مسابقات حافظه شود هرگز خود را فردی با حافظه خارق العاده قلمداد نمی‌دانست. او می‌گوید با اختصاص تصاویر واضح و منحصر به فرد به اقلام خواربارفروشی، خود را آزمایش کنید و سعی کنید بدون فهرست خرید کنید. به خودتان بگویید که ۱۰ نام جدید را در یک رویداد اجتماعی به خاطر خواهید آورد.

دلیس می‌گوید: «بسیار آسان است که بگوییم» من فقط فردی هستم که حافظه بدی دارم «با این وجود، زمانی که تغییر این روایت و ذهنیت را آغاز می‌کنید متوجه می‌شوید که خاطرات‌تان واقعا شگفت انگیزتر از آن چیزی هستند که اکثر مردم فکر می‌کنند. این یک اثر گلوله برفی است که حافظه شما را حتی قوی‌تر می‌سازد».