داستان غم‌انگیز این ۴۵۵ دانش‌آموز

سال‌هاست شاهد وعده‌های بی‌حاصل مسئولان برای برچیدن مدارس مختلط، کانکسی و رفع کمبود فضای آموزشی هستیم، کمبود‌هایی که همچنان عدالت و کیفیت آموزش را در معرض تهدید قرار داده است.

در شهرستان کاشمر هنوز تعدادی از دانش‌آموزان مقاطع ابتدایی برخلاف میل‏‌شان مجبورند به‌صورت "مختلط" در یک کلاس بنشینند. در حال حاضر از ۱۰ روستای بخش فرح‏دشت، تمامی دانش‌آموزان ۶ روستا در قالب ۴۵۵ نفر مختلط هستند.

جردوی، روستایی است که با ۱۵۲ نفر بیشترین تعداد دانش‌آموز مختلط را در بین این ۱۰ روستا دارد. در همین خصوص رضا غلامی دهیار روستای جردوی به ایسنا گفت: کمبود فضای آموزشی موجب شده دانش‌آموزان دختر و پسر به‌صورت مختلط در تنها دبستان ۶ کلاسه روستا تحصیل کنند.

وی افزود: با کمک خیرین توانستیم کلنگ احداث یک سالن چند منظوره را در داخل مدرسه به زمین بزنیم تا با ایجاد دو کلاس دیگر حداقل پایه‌های پنجم و ششم از یکدیگر جدا شوند. غلامی خاطرنشان کرد: اکنون در پایه پنجم ۲۱ دانش‌آموز و در پایه ششم ۱۸ دانش‌آموز دختر و پسر به صورت مختلط مشغول به تحصیل هستند. غلامی عنوان کرد: دانش‌آموزان برای تحصیل در مقاطع بالاتر باید به روستا‌های مجاور و یا مرکز شهر بروند، هرچند برای رفتن دانش‌آموزان به روستا‌های مجاور سرویس پیش بینی شده، اما رفتن به شهر کاشمر با هزینه‌های شخصی خودشان است.

بودجه نیست

والدین بر خلاف وعده‌هایی که داده شد همچنان نگرانی‌های بسیاری را از وضع تحصیل فرزندانشان دارند، از مدارس مختلف گرفته تا نشستن زیر سقف‌های فرسوده که به آفت تحصیل در این شهرستان انجامیده است.

قوچ پلنگ دومین روستای بخش فرح دشت است که با ۱۱۹ دانش‌آموز بیشترین مدرسه مختلط را دارد. محسن نصرتی دهیار این روستا در همین خصوص به ایسنا گفت: اگرچه بار‌ها دغدغه‌های والدین را در خصوص مدارس مختلط در جلساتی با آموزش و پرورش مطرح نمودیم، اما در نهایت گفته‌اند بودجه‌ای برای رفع این مشکل ندارند.

وی با بیان اینکه اگرچه قرار بر این بود یک کلاس درس اضافه کنیم، اما شرایط و مشکلات اجازه نداد، تصریح کرد: آموزش و پرورش اعلام نموده بودجه‌ای برای اضافه کردن کلاس درسی ندارد. دهیار روستای قوچ پلنگ عنوان کرد: وضعیت موجود موجب شده مدرسه همچنان مختلط باشد، از سویی گفته‌اند، چون تعداد دانش‌آموزان به حد نصاب نمی‌رسد نمی‌توان مدرسه را دو شیفته کرد.

وی خاطرنشان کرد: به رغم اینکه والدین نارضایتی‌های بسیاری از مختلط بودن کلاس فرزندانشان دارند، اما از سویی امسال معلم خانم هم اختصاص ندادند که لااقل دانش‌آموزان دختر بتوانند راحت‌تر مشکلات خود را با معلم در میان بگذارند.

نصرتی در همین خصوص اظهار کرد: بار‌ها این مشکل را به آموزش و پرورش اعلام نموده‌ایم که حداقل یک معلم خانم به روستا بفرستید، اما گفتند کسی حاضر نیست بیاید. وی نبود کلاس درس را مهمترین مشکل و معضل آموزشی روستا برشمرد و گفت: در پایه‌های پنجم و ششم به دلیل مختلط بودن با مشکلات بسیار بیشتری مواجهیم. دهیار روستای قوچ پلنگ، فرسوده بودن تنها مدرسه روستا را با بیش از ۲۸ سال قدمت از دیگر مشکلات برشمرد و افزود: حتی برای رفع مشکل سقف شیروانی مدرسه مجبور بودیم از خیرین کمک بگیریم و آموزش و پرورش کمکی نداشت.

وی همچنین از ازدواج‌های زودهنگام در روستا خبر داد و تصریح کرد: برخی از دانش‌آموزان بعضاً دو سال پس از ازدواج ترک تحصیل می‌کنند.

دو پایه در یک کلاس

عبدالرضا حامدی‌فر دهیار روستای نای هم از دیگر دهیارانی است که می‌گوید وجود تنها مدرسه ابتدایی مختلط با ۶۰ دانش‌آموز یکی از مهمترین دغدغه‌های والدین است. وی با بیان این‏که این مدرسه ۶ کلاسه با خود مدیر فقط چهار معلم دارد، اظهار کرد: کمبود کلاس درسی موجب شده علاوه بر مختلط بودن، دو پایه در یک کلاس بنشینند و معلم همزمان به آن‌ها درس دهد که مشکلات خاص خودش را در ارائه و فرایند آموزش به همراه دارد.

حامدی فر خاطرنشان کرد: اگرچه کلاس‌های پنجم و ششم آسیب‌های بیشتری دارند، اما هر زمان که برای اختصاص حداقل یک معلم دیگری به آموزش و پرورش مراجعه داشتم کمبود معلم را مطرح کردند. وی از وجود یک مدرسه دیگر در روستا خبر داد و گفت: هرچند سال‌های قبل در روستا مدرسه راهنمایی داشتیم، اما، چون فرسوده و تخریبی بود تعطیل شد و اکنون دانش‌آموزان مجبورند برای تحصیل به کاشمر بروند.

دهیار روستای نای عنوان کرد:، چون آموزش و پرورش هزینه سرویس دانش‌آموزان را پرداخت نمی‌کند مجبورند با هزینه شخصی برای تحصیل به کاشمر و یا مدارس روستا‌های اطراف بروند. وی عنوان کرد: هرچند برای راه‌اندازی مجدد مدرسه راهنمایی پیگیری‌های زیادی داشتیم، اما اعلام نمودند، چون تعداد دانش‌آموزان به حد نصاب نمی‌رسد نمی‌توان آن را راه‌اندازی کرد و برای تحصیل باید به شهر کاشمر بروند.

دهیار روستای نای عنوان کرد: متأسفانه عده‌ای از دانش‌آموزان مقطع راهنمایی به دلیل طولانی بودن مسیر، به‌خصوص در بین دختران ترک تحصیل نموده‌اند. وی با انتقاد از تخصیص بودجه‌های بسیار کم به مدرسه روستا گفت: بودجه‌هایی که اختصاص داده می‌شود حتی برای انجام برنامه‌هایی با کمترین هزینه با مشکلات جدی مواجه‌اند، متأسفانه آموزش و پرورش کمک خاصی ندارد.

مدرسه‌ای مختلط با سرویس بهداشتی مختلط

متأسفانه، چون امکان تحصیل دانش‌آموزان در بسیاری از روستا‌ها فراهم نیست مجبورند برای ادامه تحصیل به شهر بروند که بعضاً تاکنون موجب بروز اتفاقات ناگواری شده است. در همین خصوص مهین تقوی دهیار روستا فرشه به ایسنا گفت: به دلیل این‏که تعدادی از دانش‌آموزان روستا مجبورند برای تحصیل به دیگر روستا‌ها و یا شهر بروند، چند هفته قبل تصادفی شدید رخ داد که موجب مصدومیت چند نفر از دانش‌آموزان شد که متأسفانه وضعیت یکی از آن‌ها همچنان وخیم است.

وی اظهار کرد: در روستا بین ۵۰ تا ۶۰ دانش‌آموز ابتدایی داریم که به‌صورت مختلط تحصیل می‌کنند و، چون برای ۶پایه تحصیلی فقط سه معلم دارند، باید دو پایه در یک کلاس بنشینند که در فراگیری آموزش با مشکلات بسیاری روبرو هستند. تقوی عنوان کرد: تاکنون پیگیری‌های بسیاری در این زمینه شده، اما رضایت چندانی از آموزش و پرورش نداریم، چون شرایط تحصیل بهتر در خود روستا مهیا نیست مجبورند به دیگر روستا‌ها یا شهر کاشمر بروند.

دهیار روستا فرشه تصریح کرد: هنوز سرویس‌های بهداشتی مدرسه روستا مختلط هستند، انتظار داریم حال که آموزش‌وپرورش کمکی برای رفع مختلط بودن ندارد، لااقل سرویس‌های بهداشتی را جدا کنند. وی با اشاره به این‏که در مقطع متوسطه اول، به دلیل مشکلاتی در رفت‌وآمدها، ترک تحصیل‌هایی داشته‌ایم، گفت: برخی خانواده‌ها، چون پولی ندارند تا دختر خود را برای تحصیل به روستای دیگر یا شهر بفرستند، مجبورند فرزندشان را از تحصیل منع کنند.

وی قدمت مدرسه را بیش از ۳۰ سال و فرسوده اعلام نمود و گفت: تنها کاری که توانسته‌ایم برای این مدرسه انجام دهیم اینکه داخل آن را رنگ‌آمیزی و تمیز کنیم. دهیار روستا فرشه با انتقاد از اینکه تنها مدرسه روستا از کمترین امکانات آموزشی برخوردار است، تصریح کرد: آن‌ها حتی یک کامپیوتر یا وسایل ورزشی بسیار معمولی را ندارند و با حداقل‌ها سر می‌کنند.

مختلط بودن و امتناع از فرستادن فرزندان به مدرسه

روستای کاژغونه از دیگر روستا‌های بخش فرح دشت است که مختلط بودن تنها مدرسه آن موجب شده برخی والدین از فرستادن فرزندانشان به مدرسه امتناع کنند. راضیه حجابی دهیار روستای کاژغونه در همین خصوص به ایسنا گفت: روستای کاژغونه فقط یک مدرسه ابتدایی با دو معلم و ۲۱ دانش‌آموز دختر و ۲۱ پسر که به صورت مختلط تحصیل می‌کنند، دارد.

وی افزود: اگرچه تاکنون پیگیری‌های بسیاری برای رفع معضل مختلط بودن دانش‌آموزان داشتیم، اما چون جمعیتشان کم است به نتیجه نرسیده و حتی معلم هم اختصاص ندادند. دهیار روستای کاژغونه قدمت مدرسه را بالغ‌بر ۳۰ سال اعلام نمود و اظهار کرد: متأسفانه امکانات مدرسه بسیار معمولی است، حتی آموزش و پرورش وسایل ورزشی هم تاکنون نداده است.

وی عنوان کرد: مختلط بودن موجب شده برخی والدین از فرستادن فرزندشان به مدرسه روستا امتناع کنند و آن‌ها را به کاشمر می‌فرستند، حتی سرویس هم ندارند و همه هزینه‌ها را خود والدین باید متقبل شوند.

پیگیر‌های بی‌نتیجه

ربابه ابراهیم پور دهیار روستای بهاریه هم از تحصیل ۱۸ دانش‌آموز در یک مدرسه ۳ کلاسه که ۱۰ نفرشان دختر و باقی پسر هستند خبر داد و گفت: دانش‌آموزان این مدرسه تا امسال در یک کلاس کانکسی تحصیل می‌کردند که با همت آستان قدس مدرسه جدید احداث شد. وی با بیان این‏که این تعداد دانش‌آموز فقط تا مقطع ششم می‌توانند در روستا تحصیل کنند، افزود: اکنون برای ۶ پایه دو معلم در روستا داریم.

ابراهیم پور عنوان کرد: پیگیری‌هایی برای اختصاص معلم بیشتر داشتیم که فقط در زمان مدیریت قبلی آموزش و پرورش یک نیروی دیگر اختصاص دادند. وی افزود: در وضعیت فعلی دانش‌آموزان برای تحصیل در دوره اول متوسطه به شهر و پسران برای دوره دوم به روستای تربقان و دختران به مدرسه طباطبایی کاشمر می‌روند. دهیار روستای بهاریه با بیان اینکه دانش‌آموزان برای رفتن به مدرسه هر روز باید ۳۰ کیلومتر بروند و برگردند که در این جاده حادثه آفرین خطرات خاص خود را دارد، اظهار کرد: تمامی هزینه‌های رفت و آمد را خود والدین پرداخت می‌کنند و آموزش و پرورش کمکی ندارد.

وی بیان کرد: تردد در جاده کاشمر به شادمهر که به جاده مرگ شهرت دارد بسیار خطرآفرین است، در زمانی که دانش‌آموزان به مدرسه می‌روند تردد خودرو‌ها در این جاده بسیار زیاد است. ابراهیم پور در همین خصوص از ترک تحصیل برخی دانش‌آموزان به دلیل طولانی بودن مسافت خبر داد و گفت: حتی برخی پسران هم ترک تحصیل کرده که ناهنجاری‌های خاص خودش را در روستا به وجود آورده است.

وی خاطرنشان کرد: متأسفانه چند نفر از دانش‌آموزان که ترک تحصیل کرده‌اند بزهکار شده و مشکلات و مزاحمت‌های بسیاری را برای اهالی ایجاد می‌کنند. دهیار روستای بهاریه از ترک تحصیل چهار دانش‌آموز دختر به دلیل ازدواج در مقطع ششم خبر داد و عنوان کرد: کودک همسری آسیب‌های جسمی و روحی خاص خود را به همراه دارد. وی ادامه داد: هرچند تاکنون برخی تجهیزات به مدرسه اختصاص یافته، اما هنوز هم کمبود‌هایی داریم، اکنون دانش‌آموزان از نداشتن وسایل ورزشی رنج می‌برند، حتی کامپیوتر برای مدرسه نداریم.

ابراهیم پور تصریح کرد: هنوز اطراف مدرسه حصار ندارد، کف محوطه مدرسه خاکی و وسایل آموزشی و ورزشی نداریم. اگرچه تاکنون در این خصوص مطالبه گری‌هایی داشتیم، اما بی‌نتیجه بوده و فقط قول‌هایی داده‌اند که عملی نشده است. هرچند تلاش‌های بسیاری شد تا بتوانیم با مسئولان بخش فرح دشت در خصوص اقدامات صورت گرفته برای رفع معضل مدارس مختلط مصاحبه‌ای داشته باشیم، اما نتیجه‌ای نداشت.

به هر حال دانش‌آموزان مدارس مختلط با آسیب‌های متعددی روبه رو می‌شوند و اگر امروز نسبت به حل این معضل چاره‌جویی نشود در بلند مدت اثرات مخرب غیرقابل جبرانی را در بر خواهد داشت.