(ویدئو) تست بزرگ‌ترین بمب اتمی تاریخ ؛ قدرت ویرانگر بمب تزار!

شصت سال پیش، روسیه (اتحاد جماهیر شوروی) جهنم را روی زمین رها کرد، یک ابربمب آخرالزمانی که می‌توانست یک شهر را به تلی از ویرانه تبدیل کرده و میلیون‌ها نفر را به کام مرگ بکشد. در این آزمایش هسته ای، بمب موسوم به بمب تزار (Tsar Bomba) منفجر شد، تستی که هنوز هم بزرگ‌ترین انفجاری است که تاکنون توسط انسان صورت گرفته است، انفجاری با ۳،۳۰۰ برابر انرژی بیشتر از بمب اتمی که روی شهر هیروشیما رها شد. ویدیو از طبقه بندی خارج شده، این انفجار آزمایشی را روی جزیره‌ای دوردست در قلمرو دریایی شوروی در اقیانوس قطب شمال در سال ۱۹۶۱ نشان می‌دهد.

هفته گذشته بود که ولادیمیر پوتین یک موشک Satan-۲ ICBM را آزمایش کرده و تهدید کرد که سه گانه هسته‌ای خود را برای مقابله با غرب و ناتو توسعه خواهد داد. روسیه با ۶،۰۰۰ کلاهک هسته‌ای بزرگ‌ترین زرادخانه هسته‌ای جهان را در اختیار داشته و تلاش دارد که این کلاهک‌ها را روی موشک‌های هایپرسونیک غیرقابل توقف خود نصب کند.اما هیچ کدام از این کلاهک‌ها به بزرگی بمب تزار یا «پادشاه بمب ها» نیست، عنوانی برای این کلاهک آزمایشی که مسیر جنگ سرد را تغییر داد. این بمب که رسماً با نام product ۶۰۲ و با اسم رمز ایوان (Ivan) شناخته می‌شد، یک بمب گرما هسته‌ای بزرگ بود که قرار بود نشان دهد دانشمندان هسته‌ای شوروی نیز توانسته پا به پای قدرت هسته‌ای ویرانگر ایالات متحده پیش برود.

بمب تزار بسیار غول پیکر بود، با نزدیک به ۸ متر طول، بیش از ۲.۱ متر عرض و وزن ۲۷ تن که امکان نصب آن روی هیچ بمب افکنی وجود نداشت. تصاویر سری که اکنون از طبقه بندی خارج شده اند، نشان می‌دهد که این بمب در اولین و تنها تست خود روی یک نسخه خاص و دستکاری شده از بمب افکن Tu-۹۵ نصب شده است. در روز ۳۰ اکتبر ۱۹۶۱، خدمه این بمب افکن، بمب تزار را در ارتفاع بالا روی جزیره سورنی در منتهی الیه قلمرو روسیه در شمال رها کردند.

یک چتر نجات سقوط این بمب را آهسته‌تر کرده و سپس این بمب در ارتفاع حدود ۴ کیلومتری روی زمین منفجر شد در حالی که نور تولید شده از این انفجار در فاصله بیش از ۱،۰۰۰ کیلومتری نیز قابل مشاهده بود.

ویدیو منتشر شده نشان می‌دهد که یک ابر قارچی جهنمی از گرد و خاک به ارتفاع بیش از ۶۷.۲ کیلومتری در آسمان ایجاد می‌شود که هشت برابر بلندتر از ارتفاع کوه اورست است. موج ناشی از این انفجار باعث شد که ساختمان‌های موجود در این جزیره متروکه تا فاصله ۵۵ کیلومتری با خاک یکسان شوند. همچنین گفته می‌شود که این آزمایش هسته‌ای باعث شکسته شدن شیشه‌ها در نروژ و فنلاند در فاصله بیش از ۱،۶۰۰ کیلومتری از محل انفجار شده بود. بر اساس گزارش ها، ۹ سرنشین بمب افکن Tu-۹۵ تنها ۵۰ درصد شانس زنده ماندن پس از انجام این انفجار را داشتند.

این بمب افکن در هنگام منفجر شدن بمب تزار در فاصله حدود ۴۰ کیلومتری از محل انفجار حضور داشت، اما موج انفجار باعث شد که این بمب افکن حدود نیم مایل از ارتفاع خود را کاهش دهد و توانایی فرود آمدن ایمن را نداشت. یک هواپیمای دیگر تیمی پنج نفره از کارشناسان را حمل می‌کرد که وظیفه نظارت بر این آزمایش را بر عهده داشتند. هر دو هواپیما با یک رنگ سفید خاص رنگ آمیزی شده بودند تا تشعشعات هسته‌ای را منعکس کند. برآورد‌ها نشان داد که قدرت این انفجار ۵۰ مگان بوده که معادل انفجاری حاصل شده از ۵۰ میلیون تن تی ان تی است.

خوشبختانه سردمداران شوروی به این نتیجه رسیدند که بمب تزار بسیار بزرگ‌تر از آنی است که بتوان از آن استفاده کرد و کلاهک‌های هسته‌ای کوچک‌تر که روی موشک‌ها نصب می‌شدند، تمرکز این کشور در دوران جنگ سرد را به خود اختصاص داد. اما اگر بمب تزار روی یک منطقه مسکونی رها می‌شد، نتیجه بسیار ویرانگر بود. بر اساس ابزاری به نام Nuke Map که توسط یک مورخ به نام الکس ولرشتین طراحی شده، یک انفجار ۵۰ مگاتنی در لندن امروزی می‌توانست ۵.۸ میلیون نفر را به کام مرگ کشانده و ۳.۴ میلیون نفر دیگر را مجروح کند. انفجار این بمب بر فراز میدان ترافالگار می‌توانست یک گلوله آتشین به عرض ۱۰ کیلومتر ایجاد کند که مرکز لندن و مناطق اطراف را در خود فرو می‌برد.

چنین انفجاری حتی در فاصله ۶۰ کیلومتری باعث سوختگی‌های درجه سه می‌شد که احتمالاً به قطع شدن عضو می‌انجامید. این برآورد‌ها بر اساس شبیه سازی انفجار یک بمب ۵۰ مگاتنی انجام شد که شبیه انفجار دو مرحله‌ای بمب تزار بود. اما طراحی اولیه این بمب برای یک انفجار سه مرحله‌ای صورت گرفته بود که ۱۰۰ مگا تن قدرت انفجار داشت. ساخت این مگابمب نقطه عطفی در جنگ سرد بود و تا حدودی باعث شکل گیری معاهده بین المللی ممنوعیت تست سلاح‌های هسته‌ای روی زمین شد. آندری ساخاروف، طراحی بمب تزار چنان از چیزی که خلق کرده بود در وحشت فرو رفت که در ادامه کارزاری را برای ممنوعیت توسعه سلاح‌های هسته‌ای راه اندازی کرد و به خاطر آن جایزه صلح نوبل را بدست آورد.

منبع: روزیاتو