کشف حیرت‌انگیز سنگ‌های «پلاستیکی» در بکرترین جزیرۀ برزیل

فرادید | فرناندا آورلار سانتوسِ زمین شناس از یافتن نشانه‌ای نگران کننده از تاثیر انسان روی یک چشم انداز طبیعی بهت زده شد: سنگهایی که از اشباع آلودگی‌های پلاستیکی شناور روی اقیانوس شکل گرفته اند. سانتوس نخستین بار سال ۲۰۱۹ این سنگهای پلاستیکی را پیدا کرد، حین سفر به جزیره برای تحقیق درباره پایان نامه دکتری خود روی یک موضوع کاملاً متفاوت: زمین لغزه، فرسایش و خطرات زمین شناسی دیگر.

به گزارش فرادید ، سانتوس نزدیک یک حفاظتگاه طبیعی معروف به ساحل لاک پشت مشغول کار بود (بزرگترین محل پرورش لاک پشت سبز در خطر انقراض) که به طور اتفاقی به برونزدگی بزرگ سنگهای سبزآبی عجیبی برخورد کرد. او که از دیدن چنین صحنه‌ای کنجکاو شده بود، مقداری نمونه از آن را با خود به آزمایشگاه برد.

او و تیمش با تجزیه و تحلیل‌هایی که انجام دادند این نمونه‌ها را به عنوان نوع تازه‌ای از شکل گیری زمین‌شناسی شناسایی کردند که در آن، مواد و فرایند‌هایی که زمین میلیارد‌ها سال از آن‌ها برای ساختن سنگها استفاده کرده با یک ماده جدید ادغام شده است: زباله‌های پلاستیکی.

سانتوس درباره این موضوع گفته است: «ما به این نتیجه رسیدیم که انسان‌ها حالا به عنوان عاملان زمین شناسی عمل میکنند و روی فرایند‌هایی اثر میگذارند که قبلاً به طور کامل طبیعی بودند، مثل همین شکل گیری سنگ‌ها. این نتیجه‌گیری با ایده آنتروپوسین مطابقت دارد که این روز‌ها دانشمندان زیاد درباره آن صحبت میکنند: عصر زمین شناسیِ انسان‌ها که بر فرایند‌های طبیعی سیاره اثر میگذارد. این نوع پلاستیکِ سنگ-مانند در سوابق زمین شناسی نگه داشته خواهد شد و نشانه ای از آنتروپوسین است.»

بهشت جزیره

این یافته موجب نگرانی سانتوس شده است. او از ترینداد مثل بهشت تعریف میکند: یک جزیره گرمسیری زیبا که دورافتادگی‌اش، آن را برای انواع گونه‌ها به یک پناهگاه امن تبدیل کرده است: پرندگان دریایی، ماهیانی که فقط آنجا پیدا میشوند، خرچنگ‌های تقریباً منقرض شده و لاک پشت سبز. تنها نشانه حضور انسان در این جزیره، یک پایگاه نظامی کوچک و یک مرکز تحقیقات علمی است.

«در یکی از مهم‌ترین سواحل از نظر اکولوژیکی، یافتن چنین چیزی واقعاً ترسناک است.»

یک «سنگ پلاستیکی» که توسط دانشمندان برزیلی در جزیره Trindade؛ یکی از دورافتاده ترین مکانهای این سیاره پیدا شده است.

سانتوس اواخر سال گذشته برای جمع آوری نمونه‌های بیشتر و حفاری عمیقتر حول این پدیده به جزیره بازگشت. او با ادامه تحقیقاتش شکل گیری‌های پلاستیکی سنگ مانند مشابهی را یافت که قبلاً در مکان‌هایی مانند هاوایی، بریتنیا، ایتالیا و ژاپن از سال ۲۰۱۴ گزارش شده بودند، اما جزیره ترینداد دورافتاده‌ترین مکان روی زمین است که این یافته‌ها در آن پیدا شده است.

نگرانی سانتوس این است که با فرسایش این سنگها، میکروپلاستیکها به محیط زیست نشت کنند و زنجیره غذایی جزیره را بیشتر آلوده کنند.

تغییر الگو

ماه سپتامبر، او و تیمش در مجله Marine Pollution Bulletin یافته‌هایشان را به عنوان نوع جدیدی از سنگهای یافت شده در دنیا به چندین نوع طبقه بندی کردند: «پلاستیگلومریتها» شبیه صخره‌های رسوبی، «پیروپلاستیکها» شبیه صخره‌های کلاسیک و یک نوع ناشناخته قبلی «پلاستی استونها» شبیه صخره‌های آتشین که از جریان گدازه‌ها شکل میگیرند.

ذرات و الیاف تورهای ماهیگیری در این سنگ‌ها قابل تشخیص هستند

«آلودگی دریایی باعث تغییر الگوی مفاهیم سنگ و تشکیلات رسوبی شده است. در حال حاضر، دخالت‌های انسان به قدری زیاد و گسترده شده است که باید پرسید چه چیزی واقعاً طبیعی است.»

عنصر اصلی سنگهایی که سانتوس کشف کرد، بقایای تور‌های ماهیگیری بود. اما جریان‌های اقیانوس مقدار زیادی بطری، زباله‌های خانگی و زباله‌های پلاستیکی دیگر را با خود به جزیره آورده است. سانتوس قصد دارد این موضوع را به تمرکز اصلی تحقیقاتش تبدیل کند. به گفته او، ترینداد بکرترین مکانی بوده که او تا کنون دیده است؛ بنابراین مشاهده آسیب پذیر بودن آن در برابر زباله‌هایی که اقیانوس‌های ما را آلوده میکنند، نشان میدهد این مشکل تا چه حد در سطح دنیا فراگیر است!

مترجم: زهرا ذوالقدر