کشف سیاره‌ای فراخورشیدی به اندازه زمین با میدان مغناطیسی؛ جهانی کوچک در فاصله ۱۲ سال نوری از ما

ستاره‌شناسان یک سیگنال رادیویی مکرر را از سیاره فراخورشیدی سنگی و به اندازه زمین ردیابی کرده‌اند که به نظر می‌رسد دارای یکی از عوامل مهمی است که جهان را قابل سکونت می‌کند: میدان مغناطیسی. این سیاره که با نام «YZ Ceti b» شناخته می شود، به دور یک ستاره کوتوله سرخ کوچک در فاصله ۱۲ سال نوری از زمین می‌چرخد.

جو پِس، مدیر برنامه ملی بنیاد ملی علوم ایالات متحده می‌گوید: «جستجو برای جهان‌هایی با قابلیت بالقوه سکونت یا حیات در دیگر منظومه‌های خورشیدی تا حدی به توانایی تعیین اینکه آیا سیارات فراخورشیدی سنگی و زمین‌مانند واقعا دارای میدان مغناطیسی هستند، بستگی دارد.»

این تحقیق در رصدخانه رادیویی نه تنها نشان می‌دهد که این سیاره فراخورشیدی خاص احتمالا دارای میدان مغناطیسی است، بلکه روشی امیدوارکننده برای یافتن موارد بیشتر مانند این سیاره به دست می‌دهد. میدان مغناطیسی چیزی است که از اتمسفر سیاره در برابر بادهای ستاره‌ای قدرتمند محافظت می‌کند.

به عنوان مثال، مریخ قبلا داری جو بود و قبل از اینکه میدان مغناطیسی خود را از دست بدهد، سیاره‌ای گرم و مرطوب بود و بدون محافظت، جو آن به تدریج توسط پلاسمای پرتاب‌شده از خورشید فرسایش یافت. مشتری، زحل، اورانوس و نپتون در منظومه شمسی، هنوز میدان مغناطیسی دارند. در گذشته، ستاره‌شناسان به شواهدی از وجود سیارات فراخورشیدی بزرگتر با میدان‌های مغناطیسی خاص خود دست یافته‌اند، اما تاکنون قادر به شناسایی میدان‌های مغناطیسی در جهان‌های کوچکتر و سنگی خارج از منظومه شمسی نبوده‌ایم. در واقع، ما حتی راه قابل اتکایی برای جستجوی آنها نداشته‌ایم.

سیگنال رادیویی تکرار شونده احتمالا سرنخ مورد نیاز ما است. این تیم بر این باور است که میدان مغناطیسی این سیاره در تعامل با «YZ Ceti»، ستاره‌ای که به دور آن می‌چرخد، ایجاد می‌شود. البته قبل از اینکه خیلی هیجان‌زده شوید، باید گفت که بعید است که سیاره «YZ Ceti b» مملو از نشانه‌های حیاتی که ما می‌شناسیم باشد، حتی اگر میدان مغناطیسی داشته باشد. این سیاره فراخورشیدی سنگی آنقدر نزدیک به ستاره‌اش «YZ Ceti» قرار دارد که مدار گردش آن فقط دو روز است (برای مقایسه بد نیست بدانید که عطارد، نزدیکترین سیاره به خورشید ما، ۸۸ روز طول می‌کشد تا یک مدار را کامل کند.)

اما اگر میدان مغناطیسی سیاره با مشاهدات بیشتر تایید شود، به این معنی است که ما در نهایت راهی برای شناسایی جهان‌های مناسب زندگی خواهیم داشت و این فوق‌العاده هیجان‌انگیز است.

این سیگنال توسط رادیوتلسکوپ‌های بسیار بزرگ «Karl G. Jansky» در نیومکزیکو دریافت شد و زمانی شناسایی شد که جکی ویلادسن، ستاره‌شناس از دانشگاه باکنل در پنسیلوانیا در یک آخر هفته در خانه به بررسی داده‌ها می‌پرداخت.

ویلادسن در یک بیانیه مطبوعاتی برای بنیاد ملی علوم گفت: «من شاهد چیزی هستم که قبلا کسی ندیده است. چه چیزی باعث سیگنال می‌شود؟ فرضیه کنونی این است که امواج رادیویی قدرتمند با عبور پلاسمای پرتاب شده توسط ستاره‌ از میدان مغناطیسی سیاره تولید می‌شوند. ما به دنبال سیاراتی هستیم که به اندازه زمین و واقعا به ستاره‌هایشان نزدیک هستند. این سیارات به ستاره‌هایشان نزدیک‌تر از آن هستند که بتوان در آن‌ها زندگی کرد، اما به خاطر همین نزدیکی، سیاره در حال مقابله شدید با چیزهایی است که از ستاره پرتاب می‌شود. وقتی سیاره میدان مغناطیسی داشته باشد و به اندازه کافی مواد ستاره‌ای به آن برخورد کند، ستاره امواج قدرتمندی ساطع خواهد کرد.»

تیم تحقیقاتی معتقد است امواج رادویی دریافت شده از این جهان را می‌توان با میدان مغناطیسی سیاره توضیح داد. در صورت تایید، این اولین سیاره فراخورشیدی سنگی به اندازه زمین خواهد بود که معلوم شده دارای میدان مغناطیسی است. به گفته گروه تحقیقاتی، برای تایید این موضوع، بررسی‌های بیشتری لازم است.

این تحقیق در «Nature Astronomy» منتشر شده است.