کشف کرم‌های دریایی شبیه به افسانه‌های ترسناک ژاپنی
یک موجود درخشان آبی با شکل و شمایل فرازمینی‌اش دانشمندان را شیفته خود کرده است.
فرادید | نام این گونه Polycirrus است که در زبان لاتین به معنای «پیچک‌های بسیار» است. با نگاه کردن به این کرم‌های عجیب، فوراً دلیلش را می‌فهمید. تاکنون تنها چهار گونه Polycirrus با توانایی زیست‌تابی شناسایی شده‌اند. افزون بر این، تنها دو گونه Polycirrus در ژاپن توصیف شده است. اما در اکتشاف جدیدی که به رهبری نائوتو جیمی، کارشناس کرم‌های دریایی انجام شد، سه گونه‌ی جدید به این شمار اضافه شد.
به گزارش فرادید ، دو گونه از این کرم‌ها با الهام از موجودات ماوراءطبیعیِ افسانه‌های قومی ژاپن، یوکای (Yokai) نامیده شدند. نام گونه سوم نیز برگرفته از نام متصدی پیشین آکواریوم نوتوجیما، شینیچی ایکِگوچی است، چون این کرم در آب‌های نزدیک آکواریوم همینطور دورتر از ساحل شیراوارا یافت شد.
نام پولیسیروس اونیبی (Polycirrus onibi) که در نوتوجیما و سوگاشیما کشف شد برگرفته از یوکای است که بی‌شباهت به «روشنایی مرداب» افسانه‌های غربی نیست. اونیبی (onibi) ارواح مردگانی هستند که شبیه توپ شناوری از شعله آبی ظاهر می‌شوند و مایل به سکونت در نواحی مرطوب طبیعت هستند.
تصویری از یک روح اونیبی
نام پولیسیروس آئوآندون (Polycirrus aoandon) که در سوگاشیما یافت شد نیز برگرفته از یوکای آئوآندون است؛ یک موجود شبه‌وار با پوست آبی، مو‌های بلند، شاخ و دندان‌های تیز که یک کیمونوی سفید به تن دارد و یک فانوس آبی را حمل میکند. گفته می‌شود آئوآندون توسط کسانی فراخوانده می‌شود که شب‌هنگام، داستان‌های ماوراءطبیعی را نقل می‌کنند.
هنرمند Sekien Toriyama افسانه آئواندون را سر زبانها انداخت.
جیمی در این باره می‌گوید: «زیست‌تابی بنفش-آبی و مه‌آلود این گونه‌ی پولیسیروس، شباهت قابل‌توجهی به توصیف موجوداتی دارد که در افسانه‌های قومی می‌بینیم.»
این رنگ نور طول موج نسبتاً کوتاهی دارد، بنابراین نسبت به رنگ‌های دیگر با سرعت کمتری جذب آب می‌شود، بنابراین زیر آب مسافت‌های دورتری را طی میکند. به همین دلیل، این نوع زیست‌تابی معمولاً با موجودات اعماق دریا ارتباط دارد. رنگ درخشان این کرم‌ها با در نظر گرفتن زیستگاه ساحلی‌شان، غیرعادی است. این کرم‌ها در اقیانوس‌های طبیعی بررسی شدند، گرچه برخی نمونه‌ها نیز برای مطالعات بیشتر به آزمایشگاه آورده شدند.
شرکت فیلمسازی زیر آب ژاپن به ثبت این مطالعه کمک کرد. محققان دریافتند حباب‌های تجهیزات اسکوبا می‌تواند موجب پدیدار شدن نور خواب‌آور این کرم شود. نتیجه‌ای مشابه این با سقلمه زدن به شاخک‌های کرم با موچین در آزمایشگاه مشاهده شد.
الگویی که در آن این نور‌های درخشان سوسو زدند تقریباً در هر سه گونه یکسان بود. شاخک‌های کرم با تحریک شدن حدود ۰.۳ تا ۱.۱ ثانیه سوسو زدند و هر سوسوی نور آن‌ها حدود ۰.۱۵ ثانیه طول کشید.
علاوه بر این، دانشمندان متوجه شدند تحریک کردن یک ناحیه از شاخک‌ها محرک سوسو زدن نور در شاخک‌های کناری نمی‌شود و خود سوسو زدن هم در یک کرم همزمان نیست. شدت نور پس از حدود ۳۰ ثانیه تحریک کم شد مانند چوب مشتعل در انتهای یک غار. اما پس از استراحت دادن به کرم‌ها و انگلولگ نکردن‌شان، واکنش زیست‌تابشی آن‌ها تجدید شد و به درخشندگی کامل بازگشت.
جیمی می‌گوید: «کشف این که تمام این سه گونه جدید زیست‌تابش هستند به ما اجازه داد یافته‌های آرایه‌شناسی و بوم‌شناختی را به هم ربط دهیم و تحقیقاتی انجام دهیم که دیگران به راحتی بتوانند از آن در مطالعه ارگانیسم‌های زیست‌تابش استفاده کنند.»
این نور‌های چشمک‌زن شاید یک نوع سیستم هشداردهنده باشند تا شکارچیان را بترسانند، چیزی بر خلاف نور‌های امنیتی حساس به حرکت در خانه‌هایمان. از آنجا که این کرم‌ها وقت زیادی را در گِل، شکاف سنگ‌ها یا گوشه و کنار اسفنج‌های دریایی مدفون هستند، محققان تصور می‌کنند این زیست‌تابشی بیشتر برای موقعیت‌های اضطراری کاربرد دارد، یعنی زمانی که بدن کرم‌ها در معرض خطر قرار می‌گیرد. این حقیقت که سیخونک زدن دانشمندان محرک اصلی زیست‌تابشی کرم‌ها در این مطالعه بود قطعاً از این نظریه پشتیبانی میکند.
«ما قصد داریم از یافته‌هایمان برای عمیق کردن درک‌مان از ماهیت مولکولی این پدیده استفاده کنیم و این دانش را در توسعه‌ی فناوری‌های علوم زیستی جدید بکار گیریم.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
