ماجرای پرواز اولین طیاره در تهران و احمدشاه قاجار
نخستین پرواز انسانها با هواپیما سال ۱۹۰۳ توسط برادران رایت بود، اما ۱۰ سال طول کشید تا خلبانی لهستانی نخستین هواپیما را بر فراز آسمان ایران به پرواز درآورد اما ورودش ماجراهایی داشت که حتی احمدشاه قاجار را به محل فرود هواپیما کشاند.
یکی از روزهای سرد زمستان (چهاردهم دی ماه ۱۲۹۲) و در زمان احمدشاه قاجار نخستین هواپیما در آسمان ایران به پرواز آمد. در آن دوران «کوزمینسکی» خلبان لهستانی اصل قطعات مجزای یک هواپیمای «بلریو ۱۱» را از روسیه و از طریق بندر انزلی به وسیله خودرو به تهران آورد و پس از سرهم کردن آن، نخستین پرواز را بر فراز تهران به انجام داد. اما پرواز این هواپیما بدون حاشیه هم نبود. چون آن دوران در تهران فرودگاهی وجود نداشت و خلبان از روی ناچاری هواپیما را در میدان مشق فرود آورد.
عکس احمدشاه در روزنامه فرانسوی
ورود نخستین هواپیما یا طیاره به تعبیر آن روزیها به آسمان ایران، آنقدر عجیب بود که احمدشاه قاجار را پس از شنیدن ماجرا وادار کرد تا از آن دیدن کند. بنابراین فردای آن روز شاه هیئتی از درباریان و خدمتگزاران لشکری و کشوری به محل فرود هواپیما رفته و با آن عکس یادگاری گرفت که در روزنامه «ایلوستراسیون» فرانسه هم منتشر شد.
پروازهای نمایشی بر فراز تهران
اما ماجرای هواپیما به همینجا ختم نشد با توجه به اینکه حین فرود کمی آسیب دیده بود، توسط خودرو به محله قصر قجر (باغ موزه قصر فعلی) انتقال پیدا کرد و در آنجا توسط تکنسینهای ارتشی تعمیر شد. پس از تعمیر هواپیما، خلبان لهستانی از مردم پول میگرفت و برایشان پروازهای نمایشی انجام میداد. این ماجرا حتی در روزنامه ارشاد (از مطبوعات مشهور زمان قاجار) منتشر شد.
هواپیمایی که عاقبت خوشی نداشت
البته نخستین هواپیمایی که شاه قاجار با آن عکس گرفت، پایان خوشی نداشت و در یکی از همان پروازهای نمایشی از فراز تهران به سمت البرز سقوط کرد و بر اساس نوشته روزنامه ارشاد، چند روز بعد قطعات متلاشی شده هواپیما روی ارابهای در کنار خیابان علاءالدوله (فردوسی) به سمت میدان توپخانه حمل شد.
منبع: همشهری