دلایل واکنش‌های عجیب بدن چیست؟

اگر قسمتی از بدن خواب برود حالتی شبیه سوزش‌های ریز ریز حس می‌شود انگار کسی دارد به آن عضو سوزن می‌زند؛ این حس ناگهان چنان شدید می‌شود که فرد نمی‌تواند آن عضو را حرکت دهد و اگر کسی کوچک‌ترین ضربه یا تکانی به آن بدهد، اوج سوزش و ناراحتی را حس می‌کند؛ اما کسانی که بدنشان خواب می‌رود اگر علت این پدیده را بدانند دیگر با تکان داد عضو خواب رفته مقابله نمی‌کنند.

اعضای بدن زمانی خواب می‌روند که به مدتی طولانی در وضعیت نامناسب یا فشاری ثابت قرار گرفته باشند. در این صورت سلول‌های آن قسمت به‌خصوص نمی‌توانند با مغز تبادل اطلاعات داشته باشند. این بار که دچار خواب رفتگی شدید کافی است تنها کمی عضو خواب رفته را تکان دهید.

اما اگر بدنتان مرتب خواب می‌رود ممکن است مشکل جدی‌تر داشته باشید؛ پس به پزشک متخصص مراجعه کنید، زیرا بیماری‌هایی از قبیل رماتیسم مفصلی، نقص جریان خون، ام اس، دیابت، سندرم تول کاپال (بیماری اعصاب مچ دست) یا حتی سکته مغزی قریب الوقوع هم می‌توانند در ایجاد این مشکل نقش داشته باشند.

سکسکه

سکسکه واکنشی پر سروصداست که در اثر حرکت غیر ارادی ماهیچه دیافراگم آغاز می‌شود. دیافراگم ماهیچه‌ای تنفسی در زیر شش‌هاست و با هر عمل دم و بازدم به افزایش حجم قفسه سینه کمک می‌کند؛ دانشمندان هنوز نفهمیده‌اند چرا بدن واکنش سکسکه را از خود نشان می‌دهد و به فایده این مکانیسم پی نبرده‌اند. به هر حال اگر فردی تند غذا بخورد یا ناگهان حجم هوای زیادی را ببلعد سکسکه‌اش می‌گیرد.

تحریکات عصبی، خوردن یا آشامیدن مواد داغ، بیماری پرده جنب ریه، ذات‌الریه، نارسایی کلیه، اختلالات مری و معده و پانکراس، بارداری و خنده شدید هم می‌توانند سکسکه ایجاد کنند. خیالتان راحت باشد سکسکه یک علامت است نه بیماری و معمولا خودش با روش‌های تجربی (مثلا نگاه داشتن نفس، خوردن سریع آب یا تنفس در کیسه) رفع می‌شود. اما اگر این واکنش دست از سر شما بر نداشت باید نزد پزشک بروید.

جالب است بدانید همه انسان‌ها در طول زندگیشان دچار سکسکه می‌شوند؛ حتی جنینی که هنوز به دنیا نیامده است. به علاوه اگر کسی دچار بی‌هوشی شود (مثلا به دنبال ضربه مغزی) باز هم امکان دارد سکسکه کند.

گرفتن پا

این حس ناخوشایند که ناگهان ایجاد می‌شود حالت انقباضی در عضلات پاست که معمولا به مدت چند ثانیه تا چند دقیقه ادامه دارد و هنوز هم دلیل اصلی آن مشخص نشده است. اما کم آب شدن بدن، استفاده بیش از حد از عضلات و فقر برخی ریز مغذی‌ها مثل پتاسیم و کلسیم می‌توانند در ایجاد آن موثر باشند. گاهی حین ورزش عضله دچار گرفتگی می‌شود که علتش بر هم خوردن یون‌های موثر در انقباض عضلات است.

کم‌کاری تیروئید هم در گرفتگی عضلات دخیل است. بهترین درمان این وضع ناخوشایند تکان دادن عضله است. هر چقدر هم دردتان می‌گیرد، اما عضله تان را تکان دهید یا به آرامی شروع به راه رفتن کنید. می‌توانید با دست عضله‌تان را گرفته ماساژ و تکان دهید. اگر گرفتگی با این روش‌ها رفع نشد به پزشک مراجعه کنید.

چرا وقتی یخ می‌کنیم مو‌های تنمان سیخ می‌شوند

سیخ شدن مو‌ها به دنبال احساس ترس یا سرما رخ می‌دهد. در انتهای پیاز هر تار موی بدن و زیر پوست، یک ماهیچه بسیار ریز و ظریف قرار دارد. انسان‌های اولیه که بدنی پر از مو داشتند با مکانیسم سیخ شدن مو‌ها گرم می‌شدند؛ درست مانند گربه‌ها! در شرایط سرما ماهیچه‌ها منقبض شده و مو‌ها سیخ می‌شوند و هوا بین آن‌ها محبوس شده، لایه عایق حرارتی را برای بدن به وجود می‌آورد. از طرفی همین واکنش در شرایط مهیب هم برای انسان‌های اولیه رخ می‌داد؛ حالتی را که گربه‌ها با هم می‌جنگند به خاطر بیاورید! اما با تکامل انسان‌ها دیگر این واکنش‌ها خیلی کمرنگ شده‌اند، ولی به هرحال هنوز اثراتی از آن‌ها در بدن ما وجود دارند.

هوا گرفتن گوش

حتما برایتان پیش آمده که در هواپیما، کوه یا آسانسور احساس کنید گوش‌هایتان با سیالی سفت پر شده است. این سیال همان هواست که فشارش در دو سمت پرده گوشتان نامتعادل شده است؛ گرفتگی گوش در سرماخوردگی، زکام، حساسیت و گرفتگی سینوس هم رخ می‌دهد. برای رفع این وضعیت می‌توانید به راحتی خمیازه بکشید یا آب‌نباتی را بمکید، آدامسی بجوید یا بینی‌تان را بگیرید و آرام هوا را از دهان فوت کنید.

چرا دنیا دور سرم می‌چرخد؟

دلایل متفاوتی دنیا را به گردش دور سرما واداشته است. اما علت اصلی آن را باید در بر هم خوردن تعادل میان مایعات بدن جست‌وجو کرد. مرکز توازن مایعات مغز گوش داخلی است. عوامل زیادی این تعادل را بر هم می‌زنند. مثلا یکی از آن‌ها می‌تواند التهاب گوش داخلی باشد که خودش علل مختلفی دارد. ازجمله سرماخوردگی. کاهش جریان خون به مغز هم از علل شایع سرگیجه است. گاهی برخی افراد با وزش باد هم دچار سرگیجه می‌شوند. درموارد نادری هم سرگیجه ناشی از اختلالات مغزی خاص مثلا تومور یا ضربه مغزی است.

اگر وقتی از جا بلند می‌شوید یا بعد از خم شدن به زمین سرتان گیج می‌رود، نترسید. این امر ناشی از کاهش ناگهانی فشار خون به مغز است. سرگیجه می‌تواند از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. علائمی از قبیل حالت تهوع، استفراغ، تعریق و حرکات غیرطبیعی هم ممکن است به همراه سرگیجه ظاهر شوند.

خنده در حد اشک!

گریه و خنده واکنش‌های روانی مشابهی هستند که هر دو در اثر تحریک‌های احساسی شدید رخ می‌دهند. انسان‌ها در مواقعی گریه می‌کنند که خیلی ناراحت باشند، اما واکنش اشک ریزی بدن پیچیده‌تر از آن است؛ به عبارتی اشک در اثر پاسخ به محرک‌های عاطفی متعددی جاری می‌شود، از جمله درد، ناراحتی و حتی خوشی بیش از حد. اما سعی نکنید جلوی احساستتان را بگیرید و اشک نریزید، زیرا جاری شدن اشک به تحمل و گذراندن شرایط پر استرس بدن کمک می‌کند. البته هورمون‌های کورتیزول و آدرنالین هم در پدیده جاری شدن اشک دخالت دارند.

پس به طور کلی اگر آن‌قدر می‌خندید که گریه‌تان می‌گیرد خودتان را خوش شانس و سالم بدانید.

پریدن پلک

پریدن پلک هم نوعی اسپاسم یا گرفتگی عضلانی است که ناگهانی و غیرمنتظره پیش می‌آید، اما خطری ندارد. گروهی فکر می‌کنند وقتی پلکشان می‌پرد لابد به بیماری بسیار پیچیده‌ای مبتلا هستند. در خرافات هم اعتقاد بر این است که اگر پلک راستتان پرید یعنی مهمانی فرخنده راهی خانه شما شده! از تمام این‌ها که بگذریم پریدن پلک و به طور کلی حدقه چشم ناشی از خستگی، استرس و فشار به چشم (مطالعه رانندگی کار با کامپیوتر طولانی)، خشکی چشم و مصرف کافئین است. البته بیماری‌های اعصاب دیگری هم می‌توانند در ایجاد آن دخیل باشند مثلا سندرم تورت (تیک‌های عصبی). این پریدن‌ها بعد از چند ثانیه خود به خود از بین می‌روند.

زبان سیاه مخملی!

نمی‌توان این حالت را از ویژگی‌های طبیعی انسان دانست؛ برای همین هم هست که در فهرست عجایب بدن قرار داده ایم. هنگامی که پرز‌های چشایی زبان فرد رشد کرده و بلند می‌شوند (در اصل باید از زبان کنده شوند) و باکتری‌ها روی این پرز‌ها جا خوش می‌کنند؛ زبان حالتی سیاه و مخملی به خود می‌گیرد. بهداشت نامناسب دهان و دندان و برخی دهان شویه‌ها و دارو‌های آنتی بیوتیک می‌توانند در به وجود آمدن این حالت دخیل باشند. برای برطرف کردنش روزی دوبار مسواک بزنید و در این حال روی زبانتان را هم مسواک بکشید. البته می‌توانید با یک دندانپزشک هم مشورت کنید.

چرا گوشمان وزوز می‌کند

این ماده بد رنگ که جنس چندش‌آوری هم دارد گوش را از هر گونه آلودگی تمیز نگه می‌دارد. هر گونه باکتری، گرد و غبار و جسم خارجی‌ای که بخواهد وارد گوش شود در این ماده گیر می‌کند و بدن برای آنکه از شر ماده مومی اضافی گوش خلاص شود پوست اندازی می‌کند.

اگر سعی کنید با گوش پاک کن، انگشت یا هر جسم خارجی دیگری ازقبیل کلید چاقو و... و. این ماده مومی شکل را از گوش خارج کنید، مطمئن باشید نه تنها ترشح و ساخت آن را تحریک می‌کنید بلکه از این به بعد گوشتان این ماده را به هم فشرده می‌سازد و دیگر بیرون آوردن ماده مومی عادتتان می‌شود که برای گوش مناسب نیست. در این حالت گوش درد می‌گیرد، می‌خارد، وزوز می‌کند و صدای زنگ می‌شنوید یا شنوایی تان کم می‌شود. برای درمان گرفتگی گوش باید به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

چرا پیاز اشکمان را در می‌آورد؟

هنگامی که پیاز را پوست می‌کنید این حالت چندان شدید نیست، اما به محض این که خود پیاز را به رنده یا چاقو می‌سپارید اشک‌هایتان جاری می‌شوند. دلیل عجیبی پشت این قضیه نیست. آسیب فیزیکی به بافت پیاز سبب می‌شود سلول‌ها پاره شوند و آنزیم‌هایی که در سلول‌های آنجا گرفته‌اند بیرون بریزند. این آنزیم‌ها گازی تولید می‌کنند که پروپانتیال سولفوکسید نام دارد. گاز‌ها به‌راحتی و به سرعت در فضای اطراف منتشر می‌شوند و با رسیدن به چشم‌ها در اشک حل شده و اسید سولفوریک رقیقی تولید می‌کنند که چشم را می‌سوزاند.

در این وضعیت مغز به داد چشم‌ها می‌رسد و فرمان می‌دهد که غدد اشکی، اشک بیشتری تولید کنند تا این ماده محرک رقیق شود و از چشم بیرون برود. هر چه بیشتر با پیاز در بیفتید چشمتان بیشتر باید عذاب بکشد، زیرا آسیب بیشتر بافت پیاز سبب تولید بیشتر گاز مذکور می‌شود. البته این ماده محرک بی‌دلیل در پیاز جای نگرفته و در اصل نوعی مکانیسم دفاعی برای مقابله با آفات است. در ضمن یادتان باشد، پیاز بیشترین تراکم آنزیم را دارد. اگر می‌خواهید برای

چند تاپیاز آبغوره نگیرید ابتدا پیاز را در فریزر بگذارید تا سرد شود بعد با چاقو خدمتش برسید. سرما انتشار آنزیم‌ها را کند می‌کند. حتی می‌توانید پیاز را در آب یا زیر جریان آب ملایم شیر خرد کنید. در این حالت گاز به محض انتشار با آب اطرافش ترکیب می‌شود و به چشم شما منتقل نمی‌شود. البته می‌توانید در فضای آزاد هم پیازتان را خرد کنید.

منبع: همشهری