پاسخ آملی لاریجانی و به منتقدان و انتقاد از دولت

رییس قوه قضاییه تاکید کرد: در دستگاه قضایی کاستی‌ها و تقصیرهایی وجود دارد، ولی ما باید از نقد سازنده استفاده کنیم.

صادق آملی‌لاریجانی رییس قوه قضاییه ضمن تبریک فرا رسیدن هفته قوه قضاییه و تسلیت شهادت امام علی(ع) با اشاره به حجم گسترده خدماتی که در قوه قضاییه انجام می شود گفت: گاهی کثرت خدمات باعث می شود که ما این خدمات را نبینیم؛ در همین جا از قضات و کارکنان دستگاه قضایی تشکر می کنم.

گزیده سخنان آملی لاریجانی را در ادامه می خوانید:

• قریب به 15 میلیون پرونده در دستگاه قضایی رسیدگی می شود؛ در محاکم 11 میلیون و در شوراهای حل اختلاف حدود 3/5 رسیدگی می شود که در مجموع حدود 15 میلیون می‌شود.

• گاهی نسبت به زحمات دوستان بی توجهی می شود، ما باید این زحمات را قدر بدانیم. مجموعه خدمات در اعتماد مردم و امنیت کشور دخیل است. در بخش امنیت کشور قوه قضاییه نقش پررنگ و پرارزشی دارد. اگر نبود تلاش قضات ما در دادسراها و دادگاه‌ها، کجا چنینی امنیتی در کشور بود. در مبارزه با سارقان و متجاوزین به نوامیس مردم و ... قضات هستند که در میدان اند.

• در دستگاه قضایی کاستی‌ها و تقصیرهایی وجود دارد، ولی ما باید از نقد سازنده استفاده کنیم، نقادی به قوه قضاییه نه تنها اشکال ندارد بلکه راه سازندگی قوه قضاییه است.

• برخی آرای قضایی اشکالاتی دارد و عقل اقتضا می‌کند قوه قضاییه از نقدهای سازنده استقبال کند. ما از نقد سازنده استفاده می‌کنیم و کدورتی نداریم.

• یکی از مهمترین علل اطاله دادرسی کمبود نیروی انسانی در دستگاه قضایی است. زمانی که یک شعبه بازپرسی یا دادگاه عمومی و انقلاب، 150 پرونده در ماه دارد و گاهی 200 پرونده، چه انتظاری دارید؟ زمانی که ورودی پرونده به دیوان عدالت زیاد می شود و ما نیرو نداریم چه انتظاری دارید که سریع به پرونده ها رسیدگی شود.

• همه گفته اند که از قوه قضاییه حمایت می کنند و دو رییس قوا هم امروز گفتند که ما موظفیم به قوه قضاییه کمک کنیم. عملا این حمایت ها واقع نشده و یا کمرنگ بوده است و در حد برطرف کردن نیازها نبوده است. نمی خواهم گلایه کنم ولی چه توقعی داریم از قاضی که در ماه به 150 الی 200 پرونده رسیدگی می کند.

• حجم خدمات در دستگاه قضایی بالاست و گاهی کثرت خدمات موجب نادیده انگاشتن آنها می شود. هفته ها قضات و کارمندان دستگاه قضایی بار خدمات را به دوش می کشند. سازمان ثبت اسناد و املاک،‌ سازمان بازرسی، سازمان پزشکی قانونی، سازمان قضایی نیروهای مسلح و سازمان زندان‌ها خدمات حجیم و متنوعی ارائه می‌کنند که اینها علاوه بر آن چیزی است که در مرکز فناوری اطلاعات و حفاظت اطلاعات قوه قضائیه وجود دارد.

• کارمندان و قضات ما در مبارزه با اشرار و قاچاقچیان، سارقان مسلح و متجاوزین به نوامیس در میدان هستند.

• برخی از مشکلات اگر قرار بود بدون تدبیر باشد با هزاران پرونده مواجه بودیم که از جمله آنها می توان به پرونده های میزان و ثامن اشاره کرد.

• در برخی از بازدیدها و ملاقات های حضوری که اخیرا مسئولان در سفر استانی به تهران داشتند در یک مجتمع خانواده هر یک ربع به یک پرونده رسیدگی می شد، آیا ما برای اینکه پرونده‌های طلاق مختومه شود یک ربع کافی است؟

• ما با محدودیت بسیار فزاینده در خصوص نیروی انسانی و اعتبارات و بودجه مواجه هستیم. اخیرا در شب های قدر که شب معنویت است حرف هایی می شنویم. به جای تشکر در هفته قوه قضاییه، افرادی با استدلال‌های سخیف علیه قوه قضاییه سخن گفته اند. من متاسفم، در عین اینکه ما باید از نقد سازنده استفاده کنیم ولی بنا نیست که هر کسی که از راه می رسد چنین سخن گوید و مطرح کند که چرا پرونده ها در قوه قضاییه 12-10 سال طول می کشد. میزان رسیدگی به پرونده ها این طور نیست، ولی برخی از پرونده ها رسیدگی شان چندین سال طول می کشد. آقایی که این حرف را می زند به ما بگوید که اگر قاتل پرونده ای فراری باشد ما چطور پرونده را مختومه کنیم.

• گاهی توقعات ناصحیح است. آقای بزرگواری گفته‌اند که من در دفتر کار بودم شخصی آمد و به من گفت که من توقعی ندارم فقط حقم را در دادگستری بگیرید و پرونده ام رسیدگی شود. این آقا می گوید چرا باید این طور باشد که تن مردم بلرزد؟ من متاسفم برای این ارزیابی‌های بی حساب و کتاب.

• کسانی در انقلاب بودند که حالا نقش اپوزیسیون را پیدا کرده اند و تمام محسنات انقلاب را زیر سئوال می برند. امیدهای مردم را ناامید می کنند؛ چرا؟ البته کاستی هایی وجود دارد ولی ما نظامی در دنیا بودیم که علی رغم میل همه قدرت های دنیا با رهبری های امام (ره) ملت به پیروزی رسید. حکومتی که شبیه هیچ یک از حکومت های دنیا به لحاظ مبانی نبود. آیا درست است که ما قدر این نعمت را ندانیم.

• در کشور کاستی‌هایی وجود دارد، در حالی که از زمان تکوین این نظام سیاسی بی بدیل تمام دشمنی ها متوجه نظام شد. سخت ترین تحریم ها را داشتیم. 8 سال بهترین نیروهای ما را از ما گرفتند و سرمایه های کلان کشور را این چنین بردند. با این وضعیتی که داشتیم جمهوری اسلامی رو به جلو بوده است. آنهایی که بعد از گذشت 37 سال خودشان مسئول بودند حالا شده اند اپوزیسیون و ما خیلی متاسفیم. برخی اشرافی گری را در کشور راه انداخته اند. آنها به خودشان و آقازاده هایشان نگاه کنند. به سرمایه دارانی که با آنها ارتباط دارند نگاه کنند.

• قوه قضاییه اشکالات و کمبودهایی دارد، ولی ما با این نیروها تلاش می کنیم. باید ببینیم که با وجود محدودیت ها قوه قضاییه در یک مسیر تکاملی سیر می کند یا نه؟ آیا با متخلفین برخورد می کند یا نه آنها را تشویق می کند؟ آیا شده با قاضی که متخلف است و رشوه گرفته برخورد نکنیم.

• قوه قضاییه بنای سازش با متخلف ندارد. در استخدام کارمند معمولی دستمان بسته است. در استخدام قاضی در محدودیت هستیم. قاضی استخدام کردیم اما نه دفتردار دارد و نه آبدارچی.

• مکررا از رییس جمهور و رییس مجلس خواستم که به این موضوع توجه کنند؛ چرا که اگر قوه قضاییه در کشور مقتدر باشد به نفع همه است. اگر پرونده های افراد روی میز بماند برای مردم و نظام خوب نیست. متاسفانه در مجلس و دولت در لایحه به این موضوع توجه نشد. ما اخیرا برای بودجه با وجود اینکه دولت گفته است که نمی تواند بیشتر کند راه نشان دادیم. نماینده دولت در کمیسیون تلفیق مخالفت کرد. قوای کشور باید با هم کار کنیم. دولت امروز بار کل دستگاه اجرایی را به دوش می کشد و قوای دیگر هم باید به دولت کمک کنند ولی باید متقابل باشد. قوه قضاییه نباید این طور باشد که فرصت هایش ضایع شود که قاضی کم داشته باشد.

• عده ای گلایه های نادرست می‌کنند. توهین و افترا می زنند. اولا ما باید به خودمان بگوییم گوشمان به انتقاد سازنده باز باشد و با یاد خدا کار کنیم اگر با خدا معامله کردیم و هر روزمان، هر هفته، هر ماه و هر سال را با یاد حق تعالی آغاز کردیم، نتیجه آن را خواهیم دید.

• مسأله دیگر سلامت دستگاه قضایی و ابزار نظارتی است. مسأله ای که مدیران و قضات به آن حساسند. متاسفانه در گوشه ای مدیری و کارمندی تخلفی می‌کند و این را به پای تمام دستگاه ها می گذارند. گاهی هم هیچ تخلفی ایجاد نمی‌شود ولی باز هم تخلفی را پای دستگاه قضایی می گذارند. سلامت دستگاه قضایی مطلب بسیار مهمی است. حتی کم آن هم برای ما مورد قبول نیست.

• دستگاه قضایی باید از این تهمت های ناروا پاک شود. در حکومت حضرت علی (ع) هم تخلفاتی صورت گرفت و حضرت با آن‌ها برخورد کردند. ما باید این را بفهمیم که در یک چارچوب با محدودیت های فراوان فعالیت می‌کنیم و این را هم بدانیم که عزم دستگاه قضایی در برخورد با متخلفان جزم است. ما بحث نظارت در دستگاه قضایی را افزایش داده ایم. عده ای می‌گویند افرادی را به صورت پنهانی و نامحسوس برای ارزیابی کار مسئولین قضایی به مراجع قضایی بگمارید ولی ما می‌گوییم که دو سال است که به صورت پنهانی در شعبات بین مردم نظارت می‌کنیم و این کار را قبلا پیگیری کرده ایم که این امر نتایج خوبی هم داشته است و برخوردهای قاطعی را هم داشته ایم. بدنه دستگاه قضایی بدنه سالمی است. همه را با یک چوب نرانیم.

• بعضا گفته می‌شود من نسبت به وکلا نظر منفی دارم. این حرف شرعا و عرفا نادرست است. وکلا هم به قوه قضاییه کمک شایسته ای دارند و هم در احقاق حق نقش موثری دارند. برخی از وکلای محترم مطرح می کنند که قضات با ما برخورد نادرست می‌کنند. البته بعضی از این شکایات موثق است و بعضی موثق نیست. ما باید حرمت وکیل را بها دهیم و باید با وکلا برخورد معقول داشته باشیم. اگر آن‌ها بر اساس قانون در دادگاه عمل کنند قضات باید شأن آن‌ها را نگه دارد، البته از آن طرف هم باید گفت گزارش متعددی در رابطه با رفتار خلاف شرع در دادگاه و بیرون دادگاه از طرف وکلا از جهات متعدد به ما می‌رسد.

• خود وکلا نیز باید شئونات را حفظ کنند؛ در هر حال دو امر بسیار مهم است یکی رفتار صحیح و اخلاق حرفه ای قضات و دیگری رفتار صحیح و توام با شرع و قانون وکلا.

• «جرم سیاسی» لایحه نبود طرح بود، امیدواریم بتوانیم اجرایی اش کنیم، البته نیاز به اصلاحاتی دارد. هم مجلس محترم، هم دولت محترم و هم قوه قضاییه باید دست به دست بدهند تا قانون و مقررات با میزان و معیار دقیق نوشته شود. امیدواریم مجلس بتواند اصلاحات لازم را انجام دهد.