وقت چاره‌جویی برای تهران
معاون اول رئيس‌جمهوری: ساماندهی تهران محدود به مناطق ۲۲ گانه این شهر نیست وزیر راه و شهرسازی: دوران بیغوله ساختن و هدردادن هزاران میلیارد تومان پول مردم در ساخت‌وساز در بیابان‌ها به اتمام رسیده است احمد مسجدجامعی ديروز در جلسه شورا پیشنهاد كرد كه دو بوستان برای گفت و شنود مردمی در نظر گرفته شود معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری شهرداری تهران: در مدیریت شهری سابق شهردارمحوری روزبه‌روز افزایش یافت
ديروز جز خبرهاي محدود درباره جلسه يك‌ساعت‌ونيمه شوراي شهر تهران و پيشنهاد احمد مسجدجامعي درباره اختصاص دو بوستان براي گفت و شنود مردمي، خبرهاي ديگري هم در حوزه شهري بود؛ خبرهايي درباره جلسه ساماندهی تهران بزرگ براي اجرای قانون امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور، ساماندهی تهران و تمرکززدایی از آن و محله سيروس و آغاز عملیات اجرایی نوسازی ۳۶۰ واحد در اين محله. محسن هاشمي، رئيس شوراي شهر تهران در حاشيه جلسه پارلمان شهري در جمع خبرنگاران از جلسه چند نفر از اعضای شورا با جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری خبر داد و البته گفت كه از جزييات آن خبري ندارد اما ساعتي بعد پایگاه اطلاع‌رسانی دولت گزارشي را درباره جلسه ساماندهی تهران بزرگ منتشر كرد؛ جلسه‌اي كه براي اجرای قانون امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران برگزار شد.
اسحاق جهانگیری در اين جلسه گفت كه ساماندهی شهر تهران نیازمند برخورداری از شناخت دقیق و جامع‌الاطراف نسبت به تهران بزرگ است: «پس از آن‌که شناخت دقیقی از تهران بزرگ حاصل شود، حتما قادر خواهیم بود ساماندهی شهر تهران را هم بهتر انجام دهیم.» او از دو دیدگاه متفاوت برای حل مسائل و مشکلات تهران حرف زد كه از سوی کارشناسان مطرح شده است: «انتقال پایتخت و ساماندهی منطقه شهری تهران همواره مطرح می‌شود که لازم است دبیرخانه شورا هر دو دیدگاه را به‌طور عملي و دقيق بررسی كند و برای تصمیم‌گیری نهایی به جلسه شورایعالی ارایه کند.» او معتقد است كه ساماندهی تهران محدود به مناطق ۲۲گانه این شهر نیست و برای حل مشکلات تهران لازم است که تصمیماتی برای شهر تهران و پیرامون آن گرفته شود: «ساماندهی تهران به معنای آن است که برای همه مسائل تهران و مناطق اطراف آن چاره‌اندیشی کنیم. تهران با وجود آن‌که از امکانات بیشتری نسبت به سایر استان‌ها برخوردار است، اما از مسائل متعددی هم رنج می‌برد. لازم است که جلسات شورایعالی ساماندهی شهر تهران مستمر و منظم برگزار شود و تصمیمات راهگشایی اتخاذ کنیم تا سطح کیفیت زندگی در تهران ارتقا پیدا کند و مسائل موجود برطرف شود.»
معاون اول رئیس‌جمهوری اين را هم گفت كه بايد آیین‌نامه ساماندهی تهران بزرگ به سرعت تدوین و نهایی شود که برای این کار لازم است هماهنگی لازم میان دستگاه‌های مرتبط با محوریت وزارت راه‌وشهرسازی ایجاد شود: «یافته‌های طرح مطالعاتی وزارت راه‌وشهرسازی درباره طرح ساماندهی منطقه شهری تهران باید در دبیرخانه شورا و با حضور دستگاه‌های مرتبط به دقت بررسی شود و برای راهکارهای اجرایی و تأمین مالی اجرای طرح‌ها برنامه‌ریزی شود.» در پايان اين جلسه كه با حضور وزرای راه‌وشهرسازی، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، اطلاعات، رئیس سازمان میراث فرهنگی، رئیس سازمان محیط‌زیست، شهردار تهران، رئیس شورای شهر تهران و بعضی نمایندگان تهران در مجلس هم حضور داشتند، قرار شد اين جلسات براي تصميم‌گيري درباره ساماندهي تهران در آينده هم برگزار شود.
آغاز تغییر نگرش در شهر
بعضي از همين مسئولان در جاي ديگري از شهر هم مراسم ديگري داشتند؛ مراسمي كه براي نوسازی ۳۶۰ واحد در محله سيروس انجام شد. عباس آخوندي، وزير راه‌وشهرسازي در اين مراسم گفت كه این اقدام یک تغییر رویکرد در شهرسازی است و برای او مهم است که این تغییر رویکرد را بتوان به کل ایران تعمیم داد: «شاید محله سیروس که امروز عملیات اجرایی نوسازی بافت فرسوده در آن شروع می‌شود، از قدیمی‌ترین محله‌های تهران باشد که فرهنگ و تاریخ کشور در این محله را می‌توان دید.» او گفت كه تأکیدش بر افزایش کیفیت زندگی است و نوسازی‌های بافت فرسوده باید در تمام محله‌های فرسوده ایران به اجرا برسد تا شاهد افزایش کیفیت زندگی مردم باشیم: «این پروژه از این جهت برای من مهم است که آغاز تغییر نگرش در شهر و طراحی شهری محسوب می‌شود. امروز وقت آن رسیده است که دولت، شهرداری، مردم شهر خط بطلانی به اقدامات گذشته در شهرسازی بکشند. دوران بیغوله‌ساختن و هدردادن هزاران میلیارد تومان پول مردم در ساخت‌وساز در بیابان‌ها به اتمام رسیده است و باید از ایجاد فضاهای زشت و پلشت در بیابان‌ها بگذریم و به هویت ملی خود بازگردیم.»
وزیر راه‌وشهرسازی معتقد است كه شهر باید جایی برای نفس‌کشیدن و گفت‌وگو باشد: «نسبت به اجرای این اقدامات خوشبین هستم، چراکه این پروژه‌ها قرار است با مشارکت مردمی ساخته شود. دوران اعلام آمار كمي مسئولان درباره ساخت ١٠٠هزار واحد مسکونی گذشته است، درحالي كه ما از افزایش کیفیت زندگی صحبت می‌کنیم.» حرف‌هاي عباس آخوندي با اين جملات ادامه پيدا كرد: «ما قیم مردم نیستیم و مردم باید درباره نحوه زندگی خود تصمیم بگیرند، قرار نیست این پروژه‌ها، تک‌پروژه باشند و به زودی شاهد اجرای این پروژه‌ها در سایر بافت‌های تاریخی و فرسوده شهر خواهیم بود. سیاست‌های دولت‌های گذشته باعث فرسایش این منطقه شد و این منطقه جزو مناطق تاریخی تهران است.» او معتقد است كه ارتقای کیفیت محلات منبع سودآوری خواهند بود، نه تراكم: «با ساخت‌وساز در بیابان‌ها و هدررفت هزاران میلیارد تومان از منابع مردم برای این دسته از پروژه‌ها مخالف بوده و هستم.»
درخواست هاشمي از نهادهاي امنيتي
ساعتي زودتر از همه اينها هم جلسه شورا با تاخير ٤٥دقيقه‌اي آغاز شد و البته به دليل جلسه مديران شهري با اعضاي هيأت دولت خيلي هم زود- بدون آنكه حتي دقيقه‌اي تمديد شود- تمام شد؛ جلسه‌اي كه جو آن تا حدي تحت‌تاثير اعتراضات خياباني در روزهاي گذشته بود. محسن هاشمي، رئيس شورا در اين جلسه درباره ناآرامی‌های تهران حرف زد و اينكه هنوز درباره منشأ و سازماندهی اتفاقات اخیر اطلاعات دقیقی به شورای شهر داده نشده است. او از نیروهای امنیتی دولت و وزارت کشور درخواست كرد تا در اين‌باره اطلاعاتي به شورا بدهند تا اگر کمکی برمی‌آید، انجام دهند: «باید اقدامات فراتری برای تسهیل شرایط اقتصادی به ويژه برای اقشار متوسط و پایین انجام شود. امیدوارم دولت و مسئولان برای عبور از این شرایط، راهکاری برای تسهیل اقتصادی ارایه کنند و به برخی از راه‌حل‌ها توجه شود، به هرحال عبور از شرایط فعلی با وحدت ملی و مسئولیت‌پذیری ممکن خواهد بود.»
پيشنهاد تعيين مكاني براي گفت‌وشنود مردمي
در اين جلسه از شورا پيشنهاداتي هم درباره اين تجمعات توسط احمد مسجدجامعي، عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران مطرح شد. او كه گفت از سال ۱۳۹۴ منشور حقوق شهروندی در شورا وجود داشته و در برنامه پنج‌‌ساله سوم هم باید به آن توجه شود تا این حق در جای خود قرار گیرد: «اعتراضات و بیان انتقادات نیاز به مجوز و یک بستر دارد.» مسجدجامعي به حرف‌هاي رئيس‌جمهوری هم درباره ايجاد فضاي گفت‌وگو ميان دولت مردم اشاره كرد و گفت كه شهرداری تهران می‌تواند پیش‌قدم باشد و فضا را ایجاد کند: «شهرداری با وزارت کشور وارد مذاکره شود، خیابان ملت و پارک گفت‌وگو را می‌توان به این امر اختصاص داد.»
شهردارمحوری در دوره مديريت قاليباف
گزارش حجت میرزایی، معاون برنامه‌ریزی شهرداری تهران درباره وضعيت اين معاونت يكي از دستورهای جلسات ديروز شورا بود؛ گزارشي كه نشان داد شهرداري برای اتمام پروژه‌های پایتخت به ۳برابر بودجه سال ۹۶ نیاز دارد. معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری شهرداری تهران از اتكاي ٨٠درصدي شهرداري گذشته به درآمد ساخت‌وساز حرف زد و اينكه میزان عوارض حاصل از مشارکت مردم به ۳درصد مي‌رسد: «به جای مشاركت ۹میلیون شهروند در اداره شهر ۲۰۰ تا ۲۵۰هزار سازنده اصلی از طریق عوارض حاصل از تراکم در شهر سایه انداخته بودند.» او اتکای بیش از حد به پروژه محوری و ساخت‌وساز را از اشکالات مدیریت شهری پیشین دانست: «از نخستین سال مدیریت شهری سابق شهردارمحوری و اتکا به ویژگی‌های شخصی او روزبه‌روز افزایش یافت و بزرگی از پروژه‌ها براساس منافع گروه‌ها طراحی و اجرا شد.» به اعتقاد ميرزايي، اقتصاد تهران، یک اقتصاد سنتی نابرخوردار از فناوری‌های نوین است اما در برنامه سوم باید پارادایم شیفت از اقتصاد سنتی به اقتصاد مبتنی بر فناوری‌های جدید صورت گیرد: «همه حوزه‌ها و معاونت‌های شهرداری بايد اولویت خود را اعلام کنند تا دامنه مداخله افزایش یابد و درنهایت ٦ اولویت
اصلی در دستورکار قرارگیرد.»
او آلودگی زیست‌محیطی، نظام ناکارآمد حمل‌ونقل و آسیب‌پذیری از بلایای طبیعی را به‌عنوان مهمترین مسائل شهر تهران ذکر کرد كه توسعه مناطق در آن ناموزون است: «تهران به شهری از ریخت افتاده و فاقد هویت شهری تبدیل شده است.» ميرزايي برخي ویژگی‌های برنامه سوم شهر تهران را اين‌طور تشريح كرد: «برای تدوین این برنامه ضمن انجام مطالعات گسترده کلان روند‌ها و پیشران‌های موثر در تهران تأیید و ٥٠ کلان روند در حوزه‌های مختلف شناسایی و میزان تاثیرگذاری بر متغیرها درحال انجام است. برنامه سوم دارای ساختار فضایی سه سطحی کلانشهر، منطقه و محله بوده و از سه سطح یکپارچگی افقی، عمومی و گروه‌های ذینفع برخوردار است.» البته در نهايت هاشمي، رئيس شورا در واكنش به حرف‌هاي او گفت كه در این گزارش به مزیت‌های تهران توجه نشده است: «هدف ما این است که مشکلات را با استفاده و تکیه بر مزیت‌ها حل کنیم، نه این‌که تا اين اندازه تهران بد جلوه داده شود اما این‌گونه القا می‌شود که باید از تهران مهاجرت کنیم و باید روی مزیت‌های تهران هم تمرکز کنیم.»
هنوز نرخ‌های جدید به تصویب شورا نرسیده است
انتقاد از بی‌اطلاعی شورا از تغییر در نرخ عوارض تردد در طرح ترافیک هم از موضوعات ديگري بود كه مجيد فراهاني، عضو شورای شهر تهران درباره آن حرف زد: «تصویب لوایح، برقراری یا لغو هرگونه عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن از اختیارات شورای اسلامی شهر بوده و شهرداری موظف است هرگونه تغییر در نرخ یا نوع عوارض شهری را به تصویب شورای اسلامی برساند.» او از معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران خواست تا لایحه اصلاحی درباره میزان و نوع عوارض مذکور، به همراه طرح توجیحی کارشناسی‌شده آن را به صحن شورا جهت بررسی و تصویب نهایی ارسال كند. اين درحالي است كه هاشمي هم در پاسخ به خبرنگاران گفته بود كه مدتی است با همکاری معاونت حمل‌ونقل شهرداری و کمیسیون حمل‌ونقل شورا درباره روش جدید طرح ترافیک صحبت‌هایی درحال انجام است و قطعا هر آنچه که در این حوزه اتفاق بیفتد، باید مصوبه شورا را داشته باشد: «هنوز نرخ‌های جدید به تصویب شورا نرسیده و همه رقم‌های اعلام‌شده در حد پیشنهاد است.»
