رخ پنهان نفت آمریکایی

افزایش تولید نفت آمریکا زیر سایه رشد قیمت‌ها، اتفاقی است که همواره از آن به‌عنوان تهدیدی برای توافق کاهش تولید اوپک یاد شده است. حالا با عبور تولید نفت آمریکا از ۱۰ میلیون بشکه در روز، این تهدید بیش از هر زمان دیگری رنگ واقعیت به خود گرفته است. اما با وجود برخی حقایق درباره وضعیت تولیدکنندگان نفت شیل، ممکن است افزایش تولید از سوی این شرکت‌های آمریکایی، آنطور هم که از سوی برخی منابع اطلاعاتی از جمله آژانس بین‌المللی انرژی عنوان می‌شود برای بازار نفت خطرناک نباشد.

در این زمینه اظهارنظر فرد تاثیرگذاری همچون خالد الفالح، وزیر نفت عربستان جالب توجه است. الفالح در تازه‌ترین اظهارنظرهای خود، نه تنها نسبت به افزایش تولید روزانه نفت در آمریکا ابراز نگرانی نکرده بلکه از رشد سریع تولید طلای سیاه از سوی تولیدکنندگان شیل استقبال نیز کرده است.

به گزارش بلومبرگ، الفالح که برای دیدار با مقام‌های هندی در این کشور حضور داشت، در جمع خبرنگاران به ورود نفت آمریکا به بازار خوش‌آمد گفت و اعلام کرد: «ما از بازگشت و حضور شیل در این دوره زمانی استقبال می‌کنیم. در حال حاضر تولید نفت آمریکا به بالاترین رکوردهای دهه‌های اخیر رسیده اما در عین حال میزان صادرات نفت این کشور نیز جهش قابل‌توجهی داشته است. این دو اتفاق موجب شده برعکس رویه‌ای که تصور می‌شد، ذخایر ایالات متحده کاهش یابد و تقاضا تثبیت شود.»

نگاه خوش‌بینانه وزیر نفت عربستان به افزایش تولید نفت آمریکا در حالی است که از ابتدای اجرای توافق کاهش تولید از سوی کشورهای عضو و غیرعضو اوپک، تحلیلگران و کارشناسان نسبت به این اتفاق ابراز نگرانی می‌کردند. از دید تحلیلگران، رشد تولید نفت خام آمریکا در کنار دیگر کشورهای غیرعضو اوپک، می‌تواند پایبندی به کاهش روزانه ۸/ ۱میلیون بشکه‌ای از سوی ائتلاف کاهش تولید را خنثی کرده و باعث بازگشت مازاد عرضه به بازار شود.

در حال حاضر تولید نفت خام آمریکا از عربستان سعودی پیشی گرفته است. در این میان عربستان از یکسو آشکارا نسبت به افزایش تولید شیل آمریکا ابراز اشتیاق می‌کند و از طرفی طرح همکاری‌های بیشتر با روسیه برای مقابله با رشد چشمگیر تولید شیل آمریکا را در سر دارد.

در کنار وجود موانع خارجی که تلاش دارند رشد تولیدات شیل آمریکا را محدود کنند، برخی موانع داخلی در میان شرکت‌های تولیدکننده شیل آمریکا نیز باعث شده‌اند تا قیمت‌های فعلی نیز برای رشد تولیدات شیل آمریکا چندان مناسب به نظر نرسند. اما با وجود تمام نگرانی‌هایی که نسبت به ورود شیل به بازار نفت وجود دارد، چه عاملی می‌تواند باعث شود که این تهدید دیرینه چندان خطرناک نباشد؟

زیانی که از ۲۰۱۴ ادامه دارد
به گزارش رویترز، اگرچه تولید نفت خام آمریکا رکورد سال ۱۹۷۰ را زده و به بیش از ۱۰ میلیون بشکه در روز رسیده است اما بسیاری از سرمایه‌گذاران در شرکت‌هایی که انقلاب شیل را رهبری می‌کنند، همچنان در انتظار سررسید پرداخت سود خود هستند. تولیدکنندگان شیل در سال‌های گذشته میلیاردها دلار هزینه صرف کرده‌اند تا نفت و گاز بیشتری تولید کنند و به ضعفی که برای دهه‌ها در تولید داشته‌اند، پایان دهند.

قصد دیگر آنها، تغییر در نقشه معادلات فعلی انرژی در دنیا و اثرگذاری بیشتر در معاملات جهانی بوده است، نیتی که ظاهرا در آن موفق هم بوده‌اند. اما واقعیت این است که تولیدکنندگان شیل آمریکا در سال‌های اخیر نتوانسته‌اند از محل افزایش تولید، سودی به دست آورند و به این ترتیب باعث ناامیدی حامیان مالی و سرمایه‌گذاران خود شده‌اند. بر همین اساس بود که اواخر سال گذشته سرمایه‌گذاران آمریکایی رسما خواستار سود و نقدینگی بیشتری از تولیدگنندگان شیل شدند.

این تقاضا، با رشد قیمت اخیر نفت (که بیشترین سطح در چهار سال گذشته بوده است) همچنان مطرح می‌شود. اما تقاضای بازدهی فوری از سوی سرمایه‌گذاران، می‌تواند مانعی برای توسعه تولید شرکت‌های نفت شیل شود. در واقع چنانچه این اتفاق رخ بدهد، به این معنا است که بازپرداخت‌های سرمایه‌گذاران با زمانی طولانی‌تر همراه خواهد شد زیرا شرکت‌های نفتی نقدینگی کمتری برای توسعه تولید خواهند داشت.

از سوی دیگر، در حال حاضر قیمت سهام تولیدکنندگان شیل هنوز به‌طور کامل از کاهش قیمت‌های سال ۲۰۱۴، بهبود نیافته است. همزمان با سقوط قیمت‌ها در سال ۲۰۱۴، بسیاری از سرمایه‌گذاران نفتی در پی ورشکسته شدن صدها شرکت تولیدکننده نفت، خسارات فراوانی متحمل شدند.

در آن سال بد‌یمن برای نفت، شرکت‌هایی نیز که از ورشکستگی نجات پیدا کردند، شرایط بسیار سختی را برای بقا پیش رو داشتند. برای مثال، برخی شرکت‌های تولیدکننده انرژی، در حال حاضر و با وجود رشد اخیر قیمت نفت، تنها توانسته‌اند به یک‌سوم اوج خود در سال ۲۰۱۴ برسند. بررسی‌های رویترز نشان می‌دهد با وجود رشد قیمت نفت تا محدوده ۷۰ دلار و با اینکه گفته می‌شد تولیدکنندگان نفت شیل با قیمت ۵۰ دلاری نیز سودده خواهند بود، عملا چنین اتفاقی برای این تولیدکنندگان آمریکایی رخ نداده است. آنطور که رویترز گزارش می‌دهد، از ۱۵ شرکت بزرگ و مستقل شیل آمریکا، تنها پنج شرکت بازپرداخت‌های خود را آغاز کرده‌اند یا سود سهام خود را افزایش داده‌اند.در این میان ۶ شرکت هرگز موفق به پرداخت سود سهام یا احیای تولیدات خود از زمان سقوط قیمت‌ها در سال ۲۰۱۴ نشده‌اند و چهار شرکت از میان این ۶ شرکت، دست‌کم ۱۹ درصد از ارزش سهام خود را طی ۱۲ ماه گذشته از دست داده‌اند.

رشد قیمت نفت به کام شرکت‌های کوچک
رشد اخیر قیمت نفت اگرچه باعث کاهش فشار سهامداران شرکت‌های تولیدکننده نفت در آمریکا شده است اما همچنان بهبود صد در صدی آنها را نیز به همراه نداشته است. به گزارش رویترز، در ماه ژانویه قیمت نفت خام آمریکا به ۱۴/ ۶۶ دلار بر بشکه جهش پیدا کرد که ۵۶ درصد بیش از قیمتی است که در همین بازه زمانی در سال گذشته داشته است. این سطح از قیمت، در چهار سال گذشته برای نفت خام آمریکا مشاهده نشده بود.

البته پس از ژانویه، قیمت یاد شده به ۶۳ دلار بر بشکه نیز کاهش پیدا کرده است اما با این حال همچنان در مقایسه با یک سال گذشته، ۱۷ درصد رشد نشان می‌دهد. این میزان رشد قیمت برای نفت خام آمریکا، جریان نقدینگی را در شرکت‌هایی که تولید نفت خود را افزایش داده‌اند، بیشتر کرده است اما در این میان شرکت‌های کوچک با وضعیت بهتری نسبت به شرکت‌های بزرگ همراه شده‌اند.در واقع اگرچه بسیاری از شرکت‌های بزرگ و مطرح تولیدکننده نفت شیل همچنان شرایط خوبی ندارند، اما بسیاری از شرکت‌های نفتی کوچک در آمریکا نرخ رشد بسیار بالایی را تجربه کرده‌اند.

سیاست‌های هزینه‌ای تولیدکنندگان شیل
با وجود رشد قیمت نفت، بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده نفت شیل، به محدود کردن هزینه‌های خود ادامه می‌دهند. در این میان آنطور که رویترز گزارش می‌دهد، ۴۱ شرکت از میان ۶۵ شرکت شناسایی شده، قصد دارند در طول سال ۲۰۱۸ هزینه‌های خود را تا ۱۰ درصد افزایش دهند. با این حال بسیاری از شرکت‌ها همچنان محافظه‌کارانه برخورد می‌کنند و با در نظر گرفتن میانگین قیمت ۵۰ تا ۵۵ دلار برای هر بشکه نفت، بودجه‌های خود را با این محدوده قیمتی تطبیق می‌دهند.

در این میان، سرمایه‌گذاران نفتی نیز در آمریکا به دنبال شرکت‌هایی هستند که بتوانند تعادل مطلوب میان اهداف متضادی همچون کنترل هزینه‌ها، پرداخت سود سهام و افزایش تولید را برقرار کنند. چنین دیدگاهی نشان می‌دهد هنوز شرایط برای تولیدکنندگان نفت شیل، به شکل طبیعی بازنگشته و آنها راه سختی برای حفظ تولیدات خود در سطح بی‌سابقه کنونی در پیش دارند.