گزارشی تکان‌دهنده از آمار سوختگی در ایران

آخرین گزارش‌های مرکز تحقیقات پیشگیری از سوختگی در ایران نشان می‌دهد آمار سوختگی در کشور در مقایسه با آمار جهانی 8 برابر است. سالانه حدود 30 هزار نفر در کشور دچار سوختگی‌های شدید منجربه بستری می‌شوند که از این تعداد 3 هزار نفر فوت می‌کنند.

افزون بر این سوختگی سیزدهمین عامل بار بیماری‌ها و از این حیث شانزدهمین علت معلولیت مادام‌العمر افراد مربوط به سوختگی است. آن‌طور که رئیس این مرکز اعلام کرده به طور متوسط هر بیمار سوخته در مرحله حاد 20 میلیون تومان هزینه دارد به طوری که هزینه این بیماران 600 میلیارد تومان می‌شود. به این ترتیب هزینه درمان سوختگی در دراز مدت 5 برابر هزینه بیماری‌های حاد است و این هزینه‌ها بالغ بر 3 هزار میلیارد تومان در سال است. اگر از دست رفتن روزهای کار، از دست دادن شغل و گرفتاری‌های خانوادگی را به موضوع سوختگی اضافه کنیم وضعیت سوختگی در ایران بسیار اسفناک است.

با وجود بالا بودن سوختگی در کشور از نظر میزان شیوع، تعداد مرگ و میر و بروز معلولیت‌ها اما همچنان در رابطه با تخت‌های استاندارد و آی سی یو برای سوختگی، کمبود فراوانی وجود دارد و در برخی شهرستان‌ها و استان‌ها وضع از میانگین کشوری نیز پایین‌تر است.

آمارهای تکان‌دهنده وضعیت سوختگی در کشور دیروز در هفتمین کنگره کشوری سوختگی نیز از سوی مسئولان وزارت بهداشت و دبیر این کنگره اعلام شد. محمد هادی ایازی ضمن اشاره به آمار 8 برابری سوختگی در ایران نسبت به دنیا در عین حال تأکید کرد که مرگ و میر در بیماران دچار سوختگی بسیار بالاتراز متوسط جهانی است.سوختگی بیشتر در اقشار فقیر، حوادث شغلی و مناطق محروم و مرزی اتفاق می‌افتد و هزینه‌های سوختگی منجر به بستری و عوارض ناشی از آن، کمرشکن، فاجعه بار و خانمانسوز است.

هر چند در سال‌های اخیر از نظر افزودن به تعداد تخت‌ها، افزایش پوشش بیمه‌ای و حمایت از درمان‌های نوین و هماهنگی با سایر بخش‌های مکمل در درمان سوختگی مانند پیوند پوست، جراحی‌های ترمیمی، فیزیوتراپی و توانبخشی گام‌های مثبتی برداشته شده اما به گفته وزیر بهداشت نه فقط سازمان‌های بیمه‌گر در حوزه سوختگی کمترین حمایت را دارند بلکه حتی لازم است مسئولان درمان وزارت بهداشت هر اختیار و اعتباری هست در اختیار مرکز تحقیقات سوختگی قرار دهند.

متخصصان حوزه سلامت تأکید دارند، در روند درمان بیماران سوختگی بین ۳۰ تا ۴۰ سال از دنیا عقب هستیم با این حال سوختگی قابل پیشگیری است اما به‌خاطر ضعف در آموزش‌ها هنوز نتوانسته‌ایم آمار بالای آن را کاهش دهیم. وزیر بهداشت افزایش بار بیماری‌ها و مصدومان ناشی از سوختگی را مایه تأسف دانسته و معتقد است؛ آموزش‌ها باید از دوره دبستان شروع شود و اکنون تنها راه چاره همکاری و تلاش سازمان‌های مردم نهاد است که در مسیر پیشگیری و درمان اثر‌گذار است.

همچنین به گفته رئیس مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصاد سلامت؛ پیشگیری در سطوح مختلف از آموزش‌های ساده و مهارت‌های لازم در خانه و مدرسه و محیط‌های کار و مراقبت از کودکان شروع و تا ایمنی و مراقبت‌های معمول و گاهی هوشمند در ساختمان‌ها و وسایل کار و همچنین استانداردسازی مشاغل و رعایت شیوه‌ها و الزامات حرفه‌ای و تخصصی ادامه می‌یابد و در این کار همه دستگاه‌های دولتی و بخش‌های جامعه با توجه به وظایفی که برعهده دارند یا آگاهی و توانی که دارند، باید بکوشند.

خلیل علی محمدزاده به این نکته هم اشاره کرد که بخش خصوصی و دولتی تمایلی برای ساخت بیمارستان سوختگی ندارند و از این‌رو تخت‌های استاندارد و‌ آی سی یو برای سوختگی کمبود فراوانی وجود دارد.

این دانشیار دانشگاه علوم پزشکی، سوختگی‌های بالای 10 درصد و منجر به بستری در بیمارستان را جزو این دسته از خدمات خواند و گفت: تنها پوشش بیمه‌ای بالا است که می‌تواند هزینه‌های فوق‌العاده گران درمان فاز حاد سوختگی را تا حدودی جبران کند. البته واقعیت آن است که در بیماران سوخته مشکلات فراوانی غیر از سوختگی و درمان هم به وجود می‌آید.

معاون اجتماعی وزیر بهداشت نیز با اشاره به نقش پیشگیری در موضوع سوختگی‌ها در کشور گفت: اتفاق، حوادث و مشکلاتی که با آنها مواجه هستیم یک بخش آن به خودمان برمی‌گردد که باید رعایت کنیم و بخش دیگر به دستگاه‌هایی برمی‌گردد که مسئول هستند و باید ایمنی در کارها را انجام دهند که متأسفانه الان هر دو بخش با مشکل مواجه هستند.

دبیر انجمن جراحان پلاستیک نیز در ادامه این کنگره یکی از عوامل اصلی سوختگی در کشور را عوارض ناشی از انفجار و سوختگی مواد محترقه دانست و با بیان اینکه عوارض این نوع سوختگی‌ها غیرقابل برگشت است، گفت: قطع عضو و سوختگی در دست و صورت شایع‌ترین مشکلات ناشی از انفجار مواد محترقه به شمار می‌رود. علاوه بر این از دست دادن بینایی نیز ممکن است رخ بدهد که اطلاع‌رسانی در پیشگیری از این حوادث بسیار مؤثر است.

بابک نیکو مرام با بیان اینکه افراد به محض اینکه دچار سوختگی شدند باید سریع با اورژانس تماس گرفته تا ضمن گرفتن درمان مقدماتی در صورت نیاز به مراکز تخصصی مربوطه فعال در این خصوص از جمله بیمارستان شهید مطهری و فارابی و دیگر بیمارستان‌ها تخصصی بر حسب مورد منتقل شوند.

منبع: ایران