حمله به تلگرام در نوروز

در حالی که درست چند روز قبل از سال جدید رئیس شورای عالی فضای مجازی در یک جلسه غیر علنی در مجلس انتقادات تندی را علیه تلگرام مطرح کرد، چند روز قبل از پایان تعطیلات نوروزی نیز رئیس کمیسیون امنیت ملی انتقاد‌های شدیدی از این شبکه مطرح کرد و حتی از فیلتر شدن آن تا پایان فروردین خبر داد. موضوعی که البته بعد از آن از سوی برخی افراد دیگر تکذیب شد.

تهدید به فیلترینگ تلگرام درست در آغاز سال جدید موجی از نگرانی‌ها و انتقاد‌ها را در شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرد. به‌طوری که خود بروجردی به‌دلیل انتقاد‌های زیاد مردم از این موضوع مجبور به مسدود کردن و حذف بخش نظرات پست‌های خود در اینستاگرام شد. حداقل طی یک سال گذشته شبکه تلگرام بار‌ها با تهدید فیلترینگ روبه رو بوده و حتی در طی سال ۹۶ برای چند روز از دسترس خارج شده بود؛ اما صراحت به فیلتر شدن این شبکه محبوب تا به حال به این اندازه نبوده است در مقابل میزان حمایت از آن نیز بسیار گسترش پیدا کرده و وابسته به یک جریان خاص نیست.

بروجردی: فیلتر تلگرام در آخر فروردین
رئیس کمیسیون امنیت ملی در گفت‌وگو با رادیو بروجرد از تصمیم برای مسدود شدن تلگرام در بالاترین سطح خبر داد؛ هرچند توضیحی درمورد این بالاترین سطح و زمان این تصمیم‌گیری نداد. بروجردی با حمایت از پیام رسان صدا و سیما پیش‌بینی کرد تا پایان فروردین تلگرام از دسترس خارج شود و به این ترتیب مردم با مسدود شدن تلگرام به سمت پیام‌رسان‌های داخلی سرازیر خواهند شد.

علاالدین بروجردی همچنین در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت تلاش کرد این پیام‌رسان را با موضوع امنیت ملی مرتبط کند و گفت که این شبکه بستر تولید تروریست و تهدید امنیتی و اختصاصی برای جمهوری اسلامی است. رئیس کمیسیون امنیت ملی صاحب تلگرام را روسی الاصل و یهودی زاده خطاب کرد و گفت: نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از پاول دوروف که مالک و سرمایه‌گذار تلگرام است به‌عنوان سرمایه بزرگ برای اسرائیل یاد می‌کند و شکرگزار این سرمایه است. به گفته رئیس کمیسیون امنیت ملی نخست‌وزیر اسرائیل شخصا از پاول دوروف تشکر و قدردانی کرده است.

بروجردی با تاکید براینکه کشور‌های مهم و شاخص دنیا از پیام‌رسان‌های ملی استفاده می‌کنند، گفت: حتی کشوری مانند کره جنوبی شبکه ملی خود را تعریف کرده و از آن استفاده می‌کند؛ بنابراین ما حتما باید به گونه‌ای عمل کنیم که اجازه ندهیم دشمنان بتوانند از طریق تلگرام رخنه و مشکل‌آفرینی کنند. این نماینده مجلس دهم با بیان اینکه بخشی از تهدید‌های امنیت کشور در تلگرام رقم می‌خورد، گفت: مسوولیت فضای مجازی با شورای عالی فضای مجازی است و در آنجا در واقع تصمیم‌گیری شده، برخی تعابیر دیگری از این موضوع داشتند، درخصوص فضای مجازی نهایتا شورای عالی امنیت یا شورای عالی فضای مجازی تصمیم‌گیری می‌کنند. نماینده مردم بروجرد در مجلس شورای اسلامی در ادامه افزود: اطلاعات رد و بدل‌شده در تلگرام در اختیار انگلیس، آلمان و رژیم صهیونیستی قرار می‌گیرد؛ بنابراین باید با ایجاد اعتماد مردم به شبکه‌های داخلی و اطلاع رسانی به‌عنوان نظام شاخص و قدرتمند در منطقه به گونه‌ای عمل کنیم تا پاسخگوی نیاز مردم درخصوص شبکه‌های پیام رسان و جریان آزاد اطلاعات در چارچوب ضوابط قانونی باشیم.

رحیمی: فیلتر تلگرام نقض امنیت پایدار
اظهارنظر‌های تند بروجردی با واکنش‌های گسترده‌ای هم در میان مردم و هم در میان مسوولان روبه‌رو شد. از جمله پاسخ‌ها از سوی همکاران خود بروجردی در مجلس به فیلترینگ تلگرام بود جایی که رئیس کمیته بین‌الملل کمیسیون قضایی مجلس در گفت‌وگو با «ایسنا» گفت که نمی‌شود با نقض حقوق بشر امنیت پایدار برای کشور ایجاد کرد.

جلیل رحیمی جهان آبادی گفت: حق ارتباطات برای مردم یک ضرورت زندگی امروزی است که در ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز با عنوان آزادی بیان و اعتقادات و ارتباطات فرامرزی بین مردم به‌عنوان یک حق مسلم بشر به رسمیت شناخته شده است. وی افزود: در کشور ما از یک طرف آسیب‌های ناشی از فضا‌های سایبری و ارتباطاتی غیربومی وجود دارد، اما نباید برای رفع این نگرانی‌ها حق مسلم مردم در داشتن ارتباطات را نادیده گرفت. نمی‌شود با نقض حقوق بشر و مسدود کردن وسایل ارتباطی گوناگون و نادیده گرفتن حق ارتباط که حق ذاتی انسان امروز است به امنیت پایدار دست یافت.

وی خاطرنشان کرد: امنیت پایدار زمانی محقق می‌شود که مردم احساس آزادی، امنیت روانی و برخورداری از حقوق اولیه‌شان را داشته باشند. قطعا با نقض حقوق بشر نمی‌شود به امنیت رسید. رئیس کمیته بین‌الملل کمیسیون قضایی مجلس با بیان اینکه «در قوانین داخلی حق آزادی بیان و آزادی ارتباطات به رسمیت شناخته شده است» تصریح کرد: مسوولان درباره مسدود کردن و محدود کردن فضای مجازی به دقت عمل کنند؛ به گونه‌ای که از ایجاد تشویش برای مردم و از بین رفتن حقوق آن‌ها جلوگیری شود؛ چراکه در غیر این صورت نه تنها امنیت ایجاد نمی‌شود، بلکه این موضوع به عامل ضد امنیتی تبدیل خواهد شد.

صادقی: مصوبه‌ای در مورد فیلترینگ تلگرام نداریم
محمود صادقی، نماینده مردم تهران نیز در توییتر پاسخ غیر مستقیمی به صحبت‌های بروجردی داد و گفت: طبق اطلاعات حاصل از تماس با مسوولان ذی‌ربط، تاکنون، نه شورای عالی فضای مجازی نه هیچ مرجع دیگری، مصوبه‌ای درباره فیلترینگ تلگرام نداشته است.

ناظر مجلس در کمیته تعیین مصادیق مجرمانه گفت: زمان فیلتر تلگرام زمان دقیقی نیست و نباید اخباری به جامعه پمپاژ شود که امنیت روانی مردم را مخدوش کند. رئیس کمیته ارتباطات مجلس نیز در گفت‌وگو با «ایسنا» گفت: با توجه به توسعه روزافزون فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و اقبال عمومی به آن‌ها نمی‌توان جامعه را از آن‌ها محروم کرد، اما باید تلاش کرد با اعتمادسازی نسبت به اپلیکیشن‌های داخلی، مردم به اراده خود از تلگرام یا سایر شبکه‌های اجتماعی به اپلیکیشن‌های داخلی اقبال پیدا کنند.

به گفته رمضانعلی سبحانی فر، بنابر گزارش‌های رسمی کسب‌و‌کار‌های مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی موجب اشتغال‌زایی بخش زیادی از جوانان بیکار شده و فیلتر آن‌ها تبعات اقتصادی و اجتماعی نامناسبی دارد؛ البته توجه به مسائل امنیتی نیز برای نظام بسیار حیاتی و مهم است و باید با در نظر گرفتن جمیع جهات تصمیم‌گیری کرد.

نماینده مردم سبزوار در مجلس گفت: شورای عالی فضای مجازی تصمیم‌گیر نهایی برای فیلتر شدن یا نشدن تلگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی است. ناهید تاج‌الدین، نماینده مردم اصفهان در مجلس نیز در توییتی نوشت: باید توجه داشت امنیت ملی امنیتی مردم مدار و مبتنی بر اعتماد مردم است و فیلترینگ تلگرام کمکی به امنیت مردم نمی‌کند و هیچ امنیتی بدون آزادی پایدار نخواهد ماند.

فیلتر تلگرام به ۲۰۰ هزار شغل آسیب می‌زند و زندگی نیم میلیون نفر را دچار اختلال مالی می‌کند. همچنین محمدرضا بادامچی در واکنش به خبر فیلترینگ تلگرام در توییتر نوشت: فیلتر تلگرام به ۲۰۰ هزار شغل آسیب می‌زند و زندگی نیم میلیون نفر را دچار اختلال مالی می‌کند. آقای روحانی برای جلوگیری از فیلترینگ تلگرام مذاکره کند. فیلترینگ راه درست مقابله با نظام سلطه نیست. قبلا از فیلتر دیگر شبکه‌ها چه نتیجه‌ای گرفته‌ایم که اکنون با فیلتر تلگرام دنبال می‌کنیم.

زهرا سعیدی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز به خبرگزاری پانا گفت: «نمی‌توانیم با حذف رقیب خواستار توسعه شبکه‌های اجتماعی بومی شویم، انحصار به معنای پیشرفت نیست، ما تجربه انحصار را در بازار خودرو داریم، اگر با انحصار در بازار خودرو موفق شده‌ایم در شبکه‌های اجتماعی هم موفق خواهیم شد.»

غلامرضا حیدری، نماینده مردم تهران در مجلس نیز گفت: با فیلترینگ و حذف رقیب نه تنها مردم را به سمت شبکه‌های اجتماعی داخلی سوق نمی‌دهیم و کمکی به شبکه‌های اجتماعی بومی و تولید‌کنندگان آن نمی‌کنیم، بلکه موجبات رواج استفاده از فیلترشکن‌ها و دور شدن مردم و تقویت حس بی اعتمادی آنان به شبکه‌های اجتماعی ملی را فراهم می‌کنیم.

مسدود کردن باعث رشد نمی‌شود
واکنش‌ها به تهدید فیلترینگ تلگرام بسیار زیاد بود از بازیگران سینما گرفته تا فعالان شبکه‌های اجتماعی همه با یادآوری سیاست‌های سلبی گذشته در برخورد با ماهواره و حتی فیلترینگ شبکه‌های دیگر تصمیم به فیلترینگ تلگرام را یک اشتباه دیگر عنوان کردند. کاربران دیگری هم معتقد بودند که سیاست حمایت از پیام رسان داخلی با مسدود کردن رقیب خارجی روش آزموده شده و شکست خورده‌ای است.

همچنین اشاره به رشد پیام رسان‌های داخلی با مسدود کردن تلگرام نیز واکنش کاربران را در پی داشت و باعث شد بسیاری از آن‌ها نسبت به پیام‌رسان‌های داخلی و ضعف فنی و امنیتی آن‌ها مطالب متعددی منتشر کنند. همه این‌ها در حالی است که فعلا دولت در این زمینه سکوت کرده هرچند جهرمی وزیر ارتباطات دراظهار نظری کوتاه در این زمینه گفت: که دولت پایبند به قول‌هایی که به مردم داده هست و وعده‌ها را قطعا پیگیری خواهد کرد. هرچند در این میان دولت نیازمند همراهی سایر قوا و نهاد‌ها نیز هست.

گفتنی است بر اساس آمار‌ها هم اکنون تلگرام ۲۰۰ میلیون کاربر در سراسر جهان دارد. بر اساس گزارش‌های رسمی تعداد کانال‌های فارسی‌زبان تلگرام به بیش از ۷۵۴ هزار رسیده است. میانگین بازدید روزانه این کانال‌ها حدود ۵/ ۲ میلیارد بار اعلام شده است. بیش از یک سوم کانال‌های فارسی تلگرام همواره به‌روزرسانی می‌شوند و میانگین تعداد دفعات انتشار مطلب روی کانال‌های فارسی زبان تلگرام بیش از ۱۱ مطلب در روز است.