اتاق فرمان بازار‌های پایه در خاورمیانه

حمزه بهادیوند چگینی بالاخره آمریکا و دو متحد دیگر این کشور یعنی فرانسه و انگلیس به سوریه حمله کردند و سحرگاه روز شنبه برخی پایگاه‌های نظامی و مراکز تحقیقاتی این کشور مورد حمله هوایی قرار گرفت.

این موضوع اگرچه در روزی اتفاق افتاد که بازار‌های جهانی روز تعطیلی را پشت سر می‌گذاشتند، اما در هفته قبل از آن اثراتی را بر بازار‌های کالایی دنیا بر جای گذاشته بود به طوری‌که بازار‌های کالایی تحت تاثیر دو عامل یعنی احتمال حمله به سوریه دستخوش تغییراتی قرار گرفت.

هفته قبل تقریبا ۹۰ درصد بازار‌های کالایی تحت تاثیر این خبر قرار گرفتند به طوری‌که غیر از چند کالای خاص مثل سرب، روی و زغال‌سنگ و یکی دو محصول کشاورزی تمام کالا‌ها در بازار‌های جهانی با افزایش قیمت روبه‌رو شده‌اند که به عقیده کارشناسان جهانی این افزایش قیمت تحت تاثیر شدید مسائل ژئوپلیتیک در منطقه خاورمیانه بوده است.

طی هفته قبل بهای نفت نیز در بازار‌های جهانی افزایش یافت. نفت آمریکا ۵/ ۸ درصد رشد کرد و به ۶۷ دلار و ۳۴ سنت رسید و این میزان افزایش برای نفت برنت نیز ۹/ ۷ درصد بوده که باعث شد قیمت این نوع از نفت به ۴/ ۷۲ دلار برسد. به این ترتیب به عقیده کارشناسان جهانی به دلیل پتانسیل بالای افزایش ناامنی‌ها در منطقه قیمت نفت خام می‌تواند اهداف جدیدی را برای خود در هفته جاری تعریف کند به طوری‌که برخی مراکز پیش‌بینی دستیابی به قیمت ۷۸ تا ۸۰ دلار را برای نفت برنت دور از ذهن نمی‌دانند.

طی هفته گذشته، اما عامل دوم کاهش مجدد ارزش دلار در برابر سبدی از ارز‌های معتبر بود که بازار‌های کالایی را تحت تاثیر خود قرار داد به طوری‌که شاخص دلار به میزان ۳۳/ ۰ درصد افت را در یک هفته تجربه کرد و به ۸۱/ ۸۹ واحد رسید که یکی از کمترین برابری‌های دلار در برابر ۶ ارز معتبر جهانی است. به این ترتیب بازار‌های کالایی با فرماندهی این دو عامل هفته مثبتی را پشت‌سر گذاشتند. در این بین نگاهی به تحلیل‌های گوناگون از بازار‌های کالایی جهان نشان می‌دهد که این بازار‌ها در حال دستیابی به یک چرخه جدید در میان گزینه‌های سرمایه گذاری هستند.

در این رابطه وب‌سایت سیکینگ آلفا که یک منبع معتبر تحلیلی در مورد بازار‌های کالایی در آمریکا است معتقد است بازار‌های کالایی از رشد‌های هیجانی و ناپایدار به سمت تجربه رشد‌های محکم‌تر و پایدارتر در حال تغییر جهت هستند و همین عامل باعث می‌شود تا این بازار‌ها از ظرفیت‌های بسیار مناسبی برای حرکت سرمایه گذاران بهره‌مند باشند.

سیکینگ آلفا در این رابطه مهم‌ترین نکاتی را که در هفته گذشته بازار‌های کالایی پشت سر گذاشتند مورد بررسی قرار داده و معتقد است تا هفته قبل موضوع جنگ تعرفه‌ها مهم‌ترین عامل تحرک بازار‌های کالایی بود، اما این عامل اکنون جای خود را به مساله خاورمیانه داده است.

این گزارش معتقد است این موضوع می‌تواند در بازار محصولات پایه از جمله فلزات غیرآهنی شرایط توأم با رونقی را ایجاد کند با این حال در بازار فلزات گرانبها ممکن است ثبات کاهش یابد هرچند در هفته گذشته بازار‌های طلا، نقره، پالادیوم و ... همگی با رشد قیمت روبه‌رو بودند.

در بازار فلزات پایه نیز قیمت مس در هر پوند (واحد وزنی کمتر از نیم کیلوگرم) به ۳ دلار و ۵ سنت رسید که تقریبا با ثبات قیمت روبه‌رو بود. در عوض بهای سرب ۲ درصد افت در مقیاس هفتگی را ثبت کرد و به ۲ هزار و ۳۳۰ دلار در هر تن رسید. آلومینیوم ۷/ ۱۳ درصد رشد قیمتی را از سر گذراند و به ۲ هزار و ۲۸۵ دلار در هر تن دست یافت و این میزان افزایش قیمت برای نیکل ۳ درصد بود.

قیمت روی کاهشی معادل ۷۱/ ۳ درصدی را تجربه کرد و به ۳ هزار و ۱۱۷ دلار رسید. قیمت زغال‌سنگ ۷۳/ ۰ درصد کاهش قیمت را تجربه کرد و در عوض سنگ آهن در هفته قبل بیش از ۲ درصد افزایش یافت و به بالاتر از ۶۴ دلار رسید.

در این بین، اما نگاهی به بازار سهام در کشور‌های دنیا نشان می‌دهد که بازار سهام آمریکا یکی از مهم‌ترین تاثیرات را از وضعیت پیش آمده در خاورمیانه پذیرفته به طوری‌که سهام داوجونز با افت ۶/ ۱ درصدی در هفته گذشته روبه‌رو شد و این میزان افت برای S&P۵۰۰، ۴/ ۳‌درصد بوده است.

در عین حال بازار نزدک ۲/ ۵ درصد و نزدک ۱۰۰ نیز ۹/ ۵ درصد افت را در هفته قبل تجربه کرد. در مقابل در بازار‌های سهام در آسیا شاخص‌های سهام در هفته گذشته با رشد مواجه بودند به طوری‌که نیکی ۲۲۵ حدود یک درصد و شانگ‌های ۶۷/ ۰ درصد افزایش را تجربه کردند.

کارشناسان جهانی معتقدند اتفاقاتی که در بازار کالا‌های پایه در روز پایانی هفته افتاد نشان داد که این بازاردر هفته گذشته به شدت تحت تاثیر هیجانات ناشی از وقوع جنگ بوده چراکه در روز پنج‌شنبه و جمعه که کمی از شدت تهدید‌ها کاسته شده بود بازار‌ها روند ملایم‌تری از خود نشان دادند و حتی قیمت‌ها در روز جمعه با افت روبه‌رو شدند با این حال در مجموع هفتگی بازار با روند صعودی روبه‌رو شد.

این مسأله نشان می‌دهد در هفته پیش‌رو باید منتظر افزایش قیمت در این بازار بود. با این حال در حال حاضر قیمت‌ها به خودی خود در ارقام بالایی قرار دارد و حتی برخی قیمت‌ها بالاترین ارقام از ۲۰۱۲ تاکنون محسوب می‌شوند مثلا آلومینیوم که به ۲ هزار و ۳۳۱ دلار در هر تن در بازار آتی در روز جمعه رسید. داده‌های منتشر شده نشان می‌دهند که واردات چین در ماه مارس به میزان ۴/ ۱۴ درصد افزایش یافته و در عوض صادرات در این ماه کمتر از انتظارات بود و با کاهش ۷/ ۲ درصد روبه‌رو شده که نگرانی‌ها را برای تنش‌های یوآن و تغییرات تراز تجاری در چین که می‌تواند بر اقتصاد جهان هم اثرگذار باشد، افزایش داده است.

در این رابطه CNBC در گزارشی نوشته ریسک‌پذیری جهانی همچنان شکننده است و باز هم بازار‌های کالایی در هفته پیش رو تحت‌الشعاع تصمیمات ترامپ و واکنش‌های متقابل طرف‌های درگیر در سوریه خواهد بود. البته همان‌طور که گفته شد عوامل متعددی در این رابطه دخالت خواهند داشت که باید جنگ سوریه را از پررنگ‌ترین این عوامل برشمرد.