عفونت‌های گوارشی از کجا می‌آیند؟

باکتری ها، ویروس‌ها و انگل‌ها می‌توانند سبب عفونت‌های گوارشی شوند. این عفونت‌ها بیشتر در نتیجه نوشیدن آب آلوده، خوردن میوه‌ها یا سبزی‌های نشسته یا خوردن گوشت یا ماهی که خوب پخته نشده اند و غذای مانده یا آلوده مثل سالاد‌های سرد و آب میوه‌های غیر بهداشتی ایجاد می‌شوند.

ژانت سروش | عفونت معده و روده از بیماری‌های عفونی شایع هستند که عموما به دلیل عفونت باکتریایی یا ویروسی، معده و روده بیمار تحریک و ملتهب می‌شود. اسهال و استفراغ، دو نشانه بارز این بیماری هستند، اما علائم دیگری همچون حالت تهوع، کاهش اشتها، دل پیچه، احساس درد در اعضاء بدن، سردرد و دمای بالای بدن (تب) نیز دیده می‌شود.

باکتری ها، ویروس‌ها و انگل‌ها می‌توانند سبب عفونت‌های گوارشی شوند. این عفونت‌ها بیشتر در نتیجه نوشیدن آب آلوده، خوردن میوه‌ها یا سبزی‌های نشسته یا خوردن گوشت یا ماهی که خوب پخته نشده اند و غذای مانده یا آلوده مثل سالاد‌های سرد و آب میوه‌های غیر بهداشتی ایجاد می‌شوند. ویروس ها، باکتری‌ها و انگل‌ها موجودات زنده‌ای هستند که در اطراف ما زندگی می‌کنند. آن‌ها در آب و خاک نیز وجود دارند و گاهی به سطح مواد غذایی که می‌خوریم نفوذ می‌کنند.

کلید پیشگیری از عفونت‌های گوارشی چیست؟
عفونت معده و روده با ایجاد اسهال و استفراغ، باعث از دست رفتن آب بدن که گاهی خطرناک‌تر و وخیم‌تر از خود عفونت است، می‌شود. سالمندان و کودکان بیشتر از دیگران در معرض این خطر قرار دارند که در صورت درمان نشدن می‌تواند برای شان مرگبار باشد؛ بنابراین آگاهی از علائم و نشانه‌های کاهش آب بدن اهمیت بسیار دارد؛ تشنگی یا خشکی دهان، کدر بودن ادرار، سرگیجه و گیجی، حالت تهوع، کمبود انرژی و سردرد گاهی از علائم کمبود آب بدن است، اما اگر بیمار دچار ضعف و بی حوصله بودن، گرفتگی عضلانی، خستگی، فرورفتگی چشم، نداشتن ادرار یا کم شدن مقدار آن، گیجی و ضربان قلب سریع شد، معلوم است که وی دچار کاهش بیشتر و جدی‌تر آب بدن شده است.

بیشتر بخوانید: این علائم را جدی بگیرید

گرمای هوا چه تاثیری در بروز عفونت‌های گوارشی دارد؟
یکی از عوارض معمول گرمای هوا، عفونت گوارشی و اسهال و استفراغ است و گرمای تابستان شمار مبتلایان به عفونت‌های گوارشی را بسیار بالا می‌برد و عده زیادی را روانه درمانگاه‌ها و حتی بیمارستان‌ها می‌کند. در فصول گرم سال به علت مصرف مایعات بیشتر، غذا‌های آماده و نحوه تغذیه، احتمال آلودگی با عواملی که دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار می‌دهد، افزایش می‌یابد.

این بیماری‌ها هم می‌توانند میکروبی باشند و هم ویروسی و انگلی. بسیاری از عفونت‌های دستگاه گوارشی در فصل تابستان از طریق غذا‌ها و آب آلوده منتقل می‌شوند که لازم است در این زمان غذا‌ها را با درپوش ایمن در یخچال نگهداری کنیم و از گرم و سرد کردن متعدد آن‌ها بپرهیزیم. فردی که دچار عفونت گوارشی شده است باید تغذیه ساده‌ای داشته باشد.

از آنجا که در این بیماری فرد آب زیادی از دست می‌دهد حتما باید آب و املاحش را تامین کند تا به هیچ عنوان آب و املاح بدن کاهش پیدا نکند. به همین دلیل مصرف آب یا محلول‌های او آراس (ORS) یا دوغ و چای کمرنگ توصیه می‌شود. در مورد غذا‌ها هم بهتر است غذای ساده و کامل پخته مصرف شود. بهتر است غذا‌هایی که در آن‌ها سس، ادویه و فلفل است استفاده نشود تا طول بیماری تمام و بیماری کاملا کنترل شود.

افراد مبتلا به اسهال و استفراغ باید از مصرف غذا‌های سنگین از جمله غذا‌های چرب و غذای خام تا ۴۸ ساعت پرهیز کنند. بیمار باید تا چند روز از ماست یا دوغ بدون گاز خانگی و از سوپ‌های آبکی حاوی گوشت، برنج و سبزیجات پخته بدون حبوبات به عنوان غذا استفاده کند. یادتان باشد مایعات خیلی شیرین و غلیظ هم در این موارد می‌توانند مضر باشند.

چگونه مواظب انتقال بیماری باشیم؟
در اکثریت مواردی که عامل ویروسی یا میکروبی وجود دارد، احتمال انتقال هم وجود دارد. بهترین راه جلوگیری از اینکه فردی که اسهال دارد یا علائم عفونت دستگاه گوارشی دارد این بیماری را به دیگران انتقال ندهد، رعایت بهداشت فردی هم از طرف بیمار و هم از طرف خانواده است. تمامی عفونت‌های گوارشی از طریق دهانی - مدفوعی قابل سرایت هستند.

کافی است با دستان آلوده به مواد غذایی دست بزنید تا بیماری سرایت کند. باز هم تاکید می‌کنیم که شستشو و ضدعفونی کردن دست‌ها پس از رفتن به دستشویی بسیار کلیدی است.

علت اسهال مسافرتی چیست؟
اسهال مسافران اغلب با علایم اسهال و دل پیچه بروز می‌کند. برای این بیماری عوامل متعددی را مطرح می‌کنند. از جمله مصرف نوشیدنی یا غذایی که به آن عادت ندارید، تفاوت عادات زندگی و همین طور تغییر در تعادل باکتری‌هایی که اغلب در روده‌های شما زندگی می‌کنند.

به طور معمول، این بیماری تا حدود زیادی با فقر بهداشتی در ارتباط است، یعنی غذا و آب آلوده ممکن است حاوی باکتری، ویروس یا انگل‌هایی باشند که موجب اسهال و دل پیچه می‌شوند. در اسهال مسافرتی باز هم برای پیشگیری، رعایت بهداشت عمومی که در بالا ذکر شد، ضروری است.

منبع: ماهنامه همشهری تندرستی