۶ علت سردرد و راه‌های درمان آن‌ها
سردرد یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که مردم به صورت روزمره از آن شکایت می‌کنند. برخی از افراد در دوره خاصی از زندگی خود سردرد شدید را تجربه می‌کنند و برخی دیگر دچار سردرد‌های گاه و بی‌گاه می‌شوند. هر کسی ممکن است دچار سردرد شود و هیچ تفاوتی ندارد که چه سنی، چه نژادی یا چه جنسیتی داشته باشید.
کد خبر :
۶۰۳۴۰
بازدید :
۲۵۸۱
سردرد یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که مردم به صورت روزمره از آن شکایت می‌کنند. برخی از افراد در دوره خاصی از زندگی خود سردرد شدید را تجربه می‌کنند و برخی دیگر دچار سردرد‌های گاه و بی‌گاه می‌شوند. هر کسی ممکن است دچار سردرد شود و هیچ تفاوتی ندارد که چه سنی، چه نژادی یا چه جنسیتی داشته باشید.
تشخیص این که علت سردرد چیست همیشه راحت نیست. با این حال با توجه به زندگی روزمره ما ۶ علت عمده برای انواع سردرد از جمله سردرد خوشه‌ای، سردرد سینوسی (سینوزیت)، سردرد میگرنی و سردرد تنشی توسط متخصصین مشخص شده است. با ما همراه باشید تا با این دلایل و راه درمان سردرد آشنا شوید.
بخوانید: آسیب‌های سر را جدی بگیریم
شغل شما
هیچ شکی وجود ندارد که استرس‌های کار می‌تواند باعث سردرد‌های متعدد در طول هفته شود، اما اگر علت سردرد روز‌های تعطیل شما هم کار باشد بسیار غیر منتظره است! بله استرس کاری هفته در روز‌هایی که کار نمی‌کنید به سراغ شما می‌آید و باعث سردرد می‌شود؛ این نوع سردرد دقیقا بعد از این که شما یک پروژه کاری را به پایان می‌رسانید، یا وقتی بعد از یک هفته کار در حال استراحت در روز تعطیل هستید، یا حتی وقتی برای سفر مرخصی گرفته‌اید یا به تعطیلات رفته‌اید به سراغ شما می‌آید.
هیچ شکی وجود ندارد که استرس‌های کار می‌تواند باعث سردرد‌های متعدد در طول هفته شود، اما اگر علت سردرد روز‌های تعطیل شما هم کار باشد بسیار غیر منتظره است! بله استرس کاری هفته در روز‌هایی که کار نمی‌کنید به سراغ شما می‌آید و باعث سردرد می‌شود؛ این نوع سردرد دقیقا بعد از این که شما یک پروژه کاری را به پایان می‌رسانید، یا وقتی بعد از یک هفته کار در حال استراحت در روز تعطیل هستید، یا حتی وقتی برای سفر مرخصی گرفته‌اید یا به تعطیلات رفته‌اید به سراغ شما می‌آید.
این نوع سردرد که متخصصین آن را با نام Let-Down Headaches می‌شناسند، سردردی است که خیلی از مواقع به اشتباع تشخیص داده می‌شود. علت سردرد‌های این چنینی را می‌توان میزان هورمون‌های استرس دانست که بر روی فعالیت‌های شیمیایی حساس مغز تاثیر می‌گذارند.
راه درمان: هر روز ۵ دقیقه این تمرین ذهنی را برای کاهش استرس انجام دهید: چشمان خود را ببندید و به جایی که شما را خوشحال می‌کند فکر کنید؛ مثلا ساحلی که از آن خاطره دارید. روی تصویری از آن تمرکز کنید و خود را در آنجا تصور کنید. به تمام جزییات دقت کنید، گرمای تابش خورشید روی پوست صورت‌تان یا نسیم خنک دریا، بوی آب شور دریا و حس نرم شن‌ها زیر پاهایتان. در روز‌هایی که خیلی خسته و فرسوده هستید به ماساژ روی بیاورید؛ تحقیقات وسیع در اسپانیا نشان داده است که ۴۰ دقیقه ماساژ می‌تواند سردرد‌های تنشی را در چند ساعت آرام کند.
رژیم غذایی شما
بی‌اهمیتی و فراموش کردن یا به تعویق انداختن هر وعده غذایی، باعث افت قند خون و جرقه یک سردرد می‌شود. اما جالب است بدانید که خوردن برخی از خوراکی‌ها هم می‌تواند باعث سردرد شود. حداقل ۳۰ درصد سردرد‌های میگرنی به دلیل رژیم غذایی هستند.
بی‌اهمیتی و فراموش کردن یا به تعویق انداختن هر وعده غذایی، باعث افت قند خون و جرقه یک سردرد می‌شود. اما جالب است بدانید که خوردن برخی از خوراکی‌ها هم می‌تواند باعث سردرد شود. حداقل ۳۰ درصد سردرد‌های میگرنی به دلیل رژیم غذایی هستند.
طبق تحقیقات بنیاد ملی سردرد (National Headache Foundation)، غذا‌هایی که تیرامین (Tyramin) دارند در صدر جدول غذا‌هایی قرار دارند که باعث سردرد می‌شوند. به همین دلیل انواع کالباس و سوسیس، کلم ترشی، سس سویا و پنیر کهنه و در برخی افراد خوردن پیاز و مرکبات باعث بروز سردرد و میگرن می‌شود. خوراکی‌های دیگری که درد میگرن را تحریک می‌کنند شامل مواد غذایی حاوی کافئین، مونوسدیوم گلومات (MSG) و آسپارتام هستند.
مونوسدیم گلومات نمکی است که به عنوان طعم‌دهنده در بسیاری از کنسرو‌ها و غذا‌های آماده استفاده می‌شود و آسپارتام نوعی شیرین کننده‌ی مصنوعی است که در محصولات کم کالری و رژیمی وجود دارد.
راه درمان: پرهیز غذایی برای سردرد می‌تواند برای هر فرد به صورت متفاوتی باشد. به همین دلیل پزشکان معمولا توصیه می‌کنند افراد رژیم غذایی با پرهیز را برای چند ماه ادامه دهند تا متوجه شوند که چه ماده غذایی سردردشان را تحریک می‌کند یا می‌تواند باعث سردرد شود.
راه درمان: پرهیز غذایی برای سردرد می‌تواند برای هر فرد به صورت متفاوتی باشد. به همین دلیل پزشکان معمولا توصیه می‌کنند افراد رژیم غذایی با پرهیز را برای چند ماه ادامه دهند تا متوجه شوند که چه ماده غذایی سردردشان را تحریک می‌کند یا می‌تواند باعث سردرد شود.
می‌توانید با غذا‌های کم تیرامین (Low Tyramine Diet) رژیم غذایی خود را شروع کنید و از خوردن غذا‌هایی مانند سوسیس، کالباس، پنیر‌های قوی مثل چدار، بلوچیز، پنیر کهنه، سس سویا، دانه سویا، پنیر سویا، باقالی، ترشیجات مثل ترشی کلم و خیارشور و نان‌هایی که با خمیر ترش تهیه می‌شوند خودداری کنید.
همچنین سعی کنید حداقل هر ۳ ساعت چیزی بخورید، مثلا ۳ وعده غذایی کوچک و ۳ میان وعده در روز. به یاد داشته باشید که کم آبی بدن می‌تواند علت سردرد باشد، همینطور نوشیدن زیاد قهوه؛ پس سعی کنید برای رفع سردرد و پیشگیری از آن، در طول روز به اندازه کافی آب بنوشید و بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین در روز مصرف نکنید. یک فنجان معمولی قهوه دارای چیزی حدود ۱۰۰ میلی‌گرم کافئین است و یک قوطی نوشابه حدود ۳۰ تا ۵۰ میلی‌گرم کافئین دارد.
همچنین سعی کنید حداقل هر ۳ ساعت چیزی بخورید، مثلا ۳ وعده غذایی کوچک و ۳ میان وعده در روز. به یاد داشته باشید که کم آبی بدن می‌تواند علت سردرد باشد، همینطور نوشیدن زیاد قهوه؛ پس سعی کنید برای رفع سردرد و پیشگیری از آن، در طول روز به اندازه کافی آب بنوشید و بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین در روز مصرف نکنید. یک فنجان معمولی قهوه دارای چیزی حدود ۱۰۰ میلی‌گرم کافئین است و یک قوطی نوشابه حدود ۳۰ تا ۵۰ میلی‌گرم کافئین دارد.
زندگی اجتماعی شما
اگر آخر هفته را با دوستان خود خوش بگذرانید، تا دیروقت بیدار بمانید و در عوض جمعه را تا ظهر بخوابید؛ به احتمال زیاد صبح را با سردرد از خواب بیدار می‌شوید، اما چرا؟ بیدار ماندن تا دیروقت، قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا سیگار کشیدن و خوابیدن بیشتر از ساعتی که همیشه بیدار می‌شوید از دلایل اصلی سردرد در روز‌های تعطیل است. درست است که کمبود خواب به تنهایی یک علت سردرد شناخته شده است، اما بهم زدن ساعت خواب هم به همان اندازه سردرد می‌آورد.
راه درمان: مجبور نیستید برنامه‌های تعطیلات آخر هفته خود را کلا لغو کنید. اما برای پیشگیری از سردرد، شب را زودتر به خانه برگردید تا برنامه خواب خود را خیلی تغییر ندهید و حتی بتوانید کمبود خوابی که در طول هفته داشتید را در صبح روز تعطیل جبران کنید. البته نه به این معنی که زیاد در رخت خواب بمانید. اگر در طول روز هنوز احساس خواب‌آلودگی کردید، یک چرت کوتاه حال شما را بهتر خواهد کرد.
اگر آخر هفته را با دوستان خود خوش بگذرانید، تا دیروقت بیدار بمانید و در عوض جمعه را تا ظهر بخوابید؛ به احتمال زیاد صبح را با سردرد از خواب بیدار می‌شوید، اما چرا؟ بیدار ماندن تا دیروقت، قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا سیگار کشیدن و خوابیدن بیشتر از ساعتی که همیشه بیدار می‌شوید از دلایل اصلی سردرد در روز‌های تعطیل است. درست است که کمبود خواب به تنهایی یک علت سردرد شناخته شده است، اما بهم زدن ساعت خواب هم به همان اندازه سردرد می‌آورد.
راه درمان: مجبور نیستید برنامه‌های تعطیلات آخر هفته خود را کلا لغو کنید. اما برای پیشگیری از سردرد، شب را زودتر به خانه برگردید تا برنامه خواب خود را خیلی تغییر ندهید و حتی بتوانید کمبود خوابی که در طول هفته داشتید را در صبح روز تعطیل جبران کنید. البته نه به این معنی که زیاد در رخت خواب بمانید. اگر در طول روز هنوز احساس خواب‌آلودگی کردید، یک چرت کوتاه حال شما را بهتر خواهد کرد.
کاهش وزن
اضافه وزن احتمال سردرد مزمن را برای شما افزایش می‌دهد و اگر این اضافه وزن در قسمت میانی بدن شما باشد این احتمال ۲ برابر می‌شود. خانم‌هایی که در قسمت شکم چربی اضافه دارند تا ۳۰ درصد بیشتر از خانم‌هایی که شکم تخت و لاغری دارند دچار میگرن می‌شوند.
بر اساس تحقیقات دانشگاه پزشکی درکسل (Drexel)، «قسمتی از مغز شما که میزان میل شما به خوردن و نحوه عملکرد سلول‌های چربی را کنترل می‌کند، هنگام وقوع سردرد‌های حاد هم فعال می‌شود». دلیل این موضوع هنوز کاملا مشخص نیست، اما رئیس تحقیقات مرکز سردرد جان هاپکینز می‌گوید: «میزان پروتئین بالایی که سلول‌های چربی ترشح می‌کنند، مثل آدیپونکتین (Adiponectin) و لپتین (Leptin) می‌تواند باعث ایجاد التهاب در بدن شما شوند که این روی میگرن هم تاثیر می‌گذارد و از علل سردرد محسوب می‌شود.»
درمان: تعریق کردن! ورزش کردن نه تنها باعث چربی سوزی و لاغری شما می‌شود، بلکه عملکرد قوی در تسکین درد هم دارد. تحقیقات نشان داده است که ۴۰ دقیقه تمرین ایروبیک ۳ بار در هفته، به اندازه دارو‌های مسکن در بهبود میگرن موثر است!
درمان: تعریق کردن! ورزش کردن نه تنها باعث چربی سوزی و لاغری شما می‌شود، بلکه عملکرد قوی در تسکین درد هم دارد. تحقیقات نشان داده است که ۴۰ دقیقه تمرین ایروبیک ۳ بار در هفته، به اندازه دارو‌های مسکن در بهبود میگرن موثر است!
هورمون‌های شما
عادت ماهانه علاوه تاثیرات خلق‌وخویی و درد بدن، باعث انواع سردرد نیز می‌شود. تغییرات هورمونی علت سردرد حدود ۶۰ درصد خانم‌ها است. بر اساس تحقیقات دانشگاه یوسی‌ال‌ای (UCLA) دقیقا قبل از عادت ماهانه میزان استروژن در بدن شما کاهش پیدا می‌کند و این تغییر در مغز می‌تواند باعث سردرد میگرنی شود.
درمان: مصرف قرص‌های مسکن غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن، به صورت روزانه و چند روز قبل از شروع عادت ماهانه، می‌تواند به کاهش التهاب رگ‌های خونی مغز که باعث سردرد میگرنی می‌شوند کمک کند. اگر این نوع مسکن‌ها به اندازه کافی در تسکین درد شما موثر نبودند دکتر زنان شما می‌تواند دارو‌های دیگری به شما پیشنهاد کند.
عادت ماهانه علاوه تاثیرات خلق‌وخویی و درد بدن، باعث انواع سردرد نیز می‌شود. تغییرات هورمونی علت سردرد حدود ۶۰ درصد خانم‌ها است. بر اساس تحقیقات دانشگاه یوسی‌ال‌ای (UCLA) دقیقا قبل از عادت ماهانه میزان استروژن در بدن شما کاهش پیدا می‌کند و این تغییر در مغز می‌تواند باعث سردرد میگرنی شود.
درمان: مصرف قرص‌های مسکن غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن، به صورت روزانه و چند روز قبل از شروع عادت ماهانه، می‌تواند به کاهش التهاب رگ‌های خونی مغز که باعث سردرد میگرنی می‌شوند کمک کند. اگر این نوع مسکن‌ها به اندازه کافی در تسکین درد شما موثر نبودند دکتر زنان شما می‌تواند دارو‌های دیگری به شما پیشنهاد کند.
مثل دارو‌هایی که از کاهش میزان استروژن در بدن شما جلوگیری کند یا مسکن‌های قوی‌تر که تاثیر آن‌ها مدت بیشتری در سیستم عصبی باقی خواهند ماند. در این مورد فقط از پزشک متخصص خود مشورت بگیرید.
عادت‌های شما هنگام خواب
علت سردرد می‌تواند مشکلات فک شما باشد؛ برای مثال کسانی که در خواب دندان قروچه می‌کنند، یا کسانی که در طول روز دندان‌های خود را به هم فشار می‌دهند. تحقیقات وسیعی که در یکی از دانشگاه‌های دندان پزشکی انجام شده نشان می‌دهد این رفتار‌ها در افرادی که سردرد تنشی دارند بسیار رایج است.
علت سردرد می‌تواند مشکلات فک شما باشد؛ برای مثال کسانی که در خواب دندان قروچه می‌کنند، یا کسانی که در طول روز دندان‌های خود را به هم فشار می‌دهند. تحقیقات وسیعی که در یکی از دانشگاه‌های دندان پزشکی انجام شده نشان می‌دهد این رفتار‌ها در افرادی که سردرد تنشی دارند بسیار رایج است.
این افراد ممکن است در خواب یا بیداری این کار‌ها را انجام دهند. بسیاری از افرادی که از سردرد گیج‌گاهی شکایت می‌کنند در خواب یا در ناخودآگاه به فک خود فشار می‌آورند که این کار باعث فشار بر مفصل گیج‌گاهی زیرواره‌ای می‌شود. این نوع سردرد با نام سندرم Temporomandibular joint یا TMJ شناخته می‌شود. خروپف کردن هنگام خواب نیز یکی دیگر از دلایل سردرد شدید روزانه در افراد است.
بخوانید: کرفس، درمانی برای میگرن‌های مزمن درمان: از نشانه‌های این رفتار درد فک، درد گوش و صدای کلیک مانند فک هنگام باز کردن دهان و جویدن است. دندان‌پزشک شما نیز به راحتی می‌تواند تشخیص دهد که شما در خواب دندان قروچه می‌کنید یا خیر. اگر این مشکل برای شما تشخیص داده شد می‌توانید به متخصصین کلینک خواب مراجعه کنید که درمان‌های متفاوتی برای رفع مشکلات خواب دارند.
درد خود را بشناسید؛ علت بیش از نیمی از سردرد‌ها تشخیص داده نمی‌شود یا به اشتباه تشخیص داده می‌شود. بر طبق مطالعات بنیاد ملی سردرد، سه نوع شایع سردرد عبارتند از:
سردرد تنشی (رایج‌ترین نوع سردرد)
احساس یک فشار مداوم یا فشرده شدن محکم در قسمت پیشانی، دور سر یا پشت سر که با حرکت کردن شما بیشتر یا بدتر نمی‌شود. حدود ۸۸ درصد خانم‌ها دچار سردرد تنشی می‌شوند.
احساس یک فشار مداوم یا فشرده شدن محکم در قسمت پیشانی، دور سر یا پشت سر که با حرکت کردن شما بیشتر یا بدتر نمی‌شود. حدود ۸۸ درصد خانم‌ها دچار سردرد تنشی می‌شوند.
سردرد میگرنی (رایج‌تر در خانم‌ها)
احساس درد معمولی رو به ازدیاد در یک طرف پیشانی یا یک طرف کل سر که برخلاف سردرد تنشی با حرکت بدن یا سر، درد بیشتر و بدتر می‌شود. این نوع سردرد با حالت تهوع یا حتی استفراغ همراه می‌شود. حساسیت به نور و صدا نیز در این نوع سردرد رایج است. حدود ۱۸ درصد از خانم‌ها دچار میگرن می‌شوند.
احساس درد معمولی رو به ازدیاد در یک طرف پیشانی یا یک طرف کل سر که برخلاف سردرد تنشی با حرکت بدن یا سر، درد بیشتر و بدتر می‌شود. این نوع سردرد با حالت تهوع یا حتی استفراغ همراه می‌شود. حساسیت به نور و صدا نیز در این نوع سردرد رایج است. حدود ۱۸ درصد از خانم‌ها دچار میگرن می‌شوند.
سردرد سینوسی (نادر)
احساس درد و فشار دور چشم‌ها، روی گونه‌ها و پیشانی به همراه آبریزش و احتقان یا گرفتگی بینی و حتی در بعضی موارد تب و لرز. این عوارض توسط آنتی بیوتیک از بین می‌روند. اکثر افرادی که فکر می‌کنند دچار سردرد سینوسی هستند در واقع دچار التهاب سینوسی یا میگرن هستند.
احساس درد و فشار دور چشم‌ها، روی گونه‌ها و پیشانی به همراه آبریزش و احتقان یا گرفتگی بینی و حتی در بعضی موارد تب و لرز. این عوارض توسط آنتی بیوتیک از بین می‌روند. اکثر افرادی که فکر می‌کنند دچار سردرد سینوسی هستند در واقع دچار التهاب سینوسی یا میگرن هستند.
سردرد میگرنی
بر اساس بسیاری از تحقیقاتی که برای پیدا کردن دلایل سردرد انجام شده است، حدود ۴۰ درصد افرادی که از سردرد رنج می‌برند می‌توانند فقط با پرهیز کردن و ایجاد عادت‌های صحیح به راه طبیعی درمان سردرد خود برسند. اما فقط ۱۴ درصد از مردم این کار را انجام می‌دهند. بهتر است با دکتر خود در مورد استفاده از یک یا چند درمان گیاهی سردرد صحبت و قبل از استفاده از دارو‌های شیمیایی، با استفاده از ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی برای درمان سردرد خود تلاش کنید.
بر اساس بسیاری از تحقیقاتی که برای پیدا کردن دلایل سردرد انجام شده است، حدود ۴۰ درصد افرادی که از سردرد رنج می‌برند می‌توانند فقط با پرهیز کردن و ایجاد عادت‌های صحیح به راه طبیعی درمان سردرد خود برسند. اما فقط ۱۴ درصد از مردم این کار را انجام می‌دهند. بهتر است با دکتر خود در مورد استفاده از یک یا چند درمان گیاهی سردرد صحبت و قبل از استفاده از دارو‌های شیمیایی، با استفاده از ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی برای درمان سردرد خود تلاش کنید.
۰
