خطر پسابارش در تهران

اگرچه تهران از جمله معدود استان‌های کشور بود که طی دو هفته ابتدایی سال جدید به‌طور گسترده درگیر وقوع سیل نشد، اما طی این مدت بارش‌های قابل توجهی در مناطق مختلف استان به ویژه پایتخت رخ داد که منجر به اتخاذ تمهیداتی برای مدیریت بحران احتمالی ناشی از وقوع بارش‌ها شد.

این حال کارگروه ملی مخاطرات طبیعی نسبت به یک خطر خاموش پس از بارش‌ها در استان تهران به ویژه در مناطق مرکزی و جنوبی پایتخت هشدار داد.

دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی در پی رخداد سیل در عمده استان‌های کشور نسبت به فرونشست زمین در آن استان‌ها و از جمله تهران در مناطق مرکزی و جنوبی آن هشدار داد و گفت: خطر فرونشست زمین در سطح شهر تهران به ویژه در قسمت مرکزی و جنوبی شهر از جمله در امتداد خیابان مولوی، حوالی منطقه بازار تهران و جنوب تهران بسیار جدی است.

علی بیت‌اللهی افزود: در پی رخداد سیل در عمده استان‌های کشور و از جمله تهران، اگرچه نیرو‌های امدادی در حالت آماده‌باش به سر می‌برند، اما با این حال خطر لغزش زمین، فرونشست و فروریزش در پی سیل و رخداد سیل بسیار محتمل است و ضرورت دارد تا در مورد آن نیز آمادگی وجود داشته باشد.

دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی اعلام کرد: یکی از مهم‌ترین مسائل نه تنها در تهران، بلکه در مناطق سیل‌زده مثل استان‌های گلستان، کرمانشاه، لرستان، خوزستان، همدان و استان‌هایی که تحت تاثیر بلندمدت آب سیلاب قرار می‌گیرند موضوع نشست زمین است.

به این معنا که در اثر رطوبت و جذب آب، زمین مرطوب شده و حالت نرم می‌گیرد و احتمال نشست‌های موضعی به‌صورت نقطه‌ای و محلی در پای ابنیه‌ها و سازه‌ها مثل پل‌ها و ساختمان‌ها وجود دارد که باید کاملا مراقب باشیم. بیت‌اللهی تصریح کرد: این یک موضوع کلی برای کل کشور است که باید در پی سیلاب‌هایی که به محیط‌های شهری، ابنیه راهی، فرودگاه‌ها، راه‌آهن و... اثر گذاشتند، مراقبت شود تا بعد از سیلاب، رواناب‌ها باعث آسیب‌های بیشتر نشوند که این موضوع باید مورد پایش جدی قرار بگیرد.

وی با اشاره به ارائه دو گزارش فروریزش در دو منطقه شهریار و تهران طی روز‌های اخیر اظهار کرد: با توجه به وجود قنات‌هایی که به‌صورت ممتد در شهر تهران که طول شاخه‌های شناخته شده آن ۵۵۰ کیلومتر است و با توجه به بارندگی‌های ممتد که در زیر زمین و در سطح زمین به‌صورت آب‌روان، حرکت و مقدار آن‌ها تشدید پیدا می‌کند مهم است که به احتمال رخداد نشست زمین و فروریزش توجه کنیم.

بیت‌اللهی ادامه داد: این هشداری است که از سوی ما به مسوولان و نهاد‌های دولتی و هم به عموم مردم اعلام می‌شود که اگر در سطح زمین به‌صورت موضعی تغییر در انحنا، فرورفتگی جزئی و مواردی از این دست دیدند حتما این موارد را به متولیان امر از جمله سازمان بحران شهرداری یا سازمان مدیریت بحران کشور، آتش نشانی، شرکت آب و شرکت گاز گزارش دهند و مسوولان نیز اقدامات پیشگیرانه لازم را انجام دهند.

وی یادآور شد: به هر حال ما تجربه کردیم مثل شهران که این ریزش‌های زمین ممکن است عواقب و آثار زیانباری داشته باشد و اینکه ممکن است در بدو تشکیل این نشست‌های موضعی چندان به نظر مهم نیاید، اما اثر فروریزش بعدی مهم است که ممکن است با آسیب به خطوط لوله گاز و از این دست به فجایعی ختم شوند.

دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی خطر سیلاب در شهر تهران را با توجه به چند رود دره مهم در تهران بسیار جدی برشمرد و گفت: لازم است آمادگی کامل در تهران وجود داشته باشد. ضرورت دارد تا نسبت به لایروبی رود‌ها و روددره‌های تهران اقدامات لازم صورت بگیرد و هشدار‌های لازم درخصوص ساخت‌وساز، گردش و تفریح در این مناطق پرخطر به مردم و عموم شهروندان داده شود.

در حالی که دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی نسبت به خطر پسابارش در برخی مناطق شهر تهران هشدار جدی داده است، اما مدیران شهری پایتخت حادثه اخیر فروریزش در منطقه مولوی را غیرمرتبط به وقوع بارش‌های اخیر خوانده‌اند. در این زمینه شهردار منطقه ۱۲ عنوان کرد: این نشست مثل تمام نشست‌هایی است که در هر نقطه می‌تواند رخ دهد. در سال‌های پیش در محور‌های مختلف منطقه ۱۲ و مناطق دیگر هم شاهد این اتفاق بوده‌ایم.

علی محمد سعادتی با بیان اینکه نشست‌ها دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد، گفت: در حوزه علم زمین شناسی فرونشست زمین می‌تواند دلایلی مختلفی مثل لرزش‌های زمین، سست بودن خاک‌های تحت‌الارضی، تغییر سطح آب‌های زیرزمین، سازه‌های قدیمی، آثار به جا مانده از قنات‌ها، رشته قنات‌ها و … داشته باشد.

شهردار منطقه ۱۲ تصریح کرد: اینکه بگوییم سیل و بارش‌های اخیر موجب این فرونشست شده، درست نیست. اگر معابر خاکی باشند ممکن است سیل و آب‌های سطحی فرونشست ایجاد کند. رد بررسی‌های مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی از سوی شهردار منطقه ۱۲ پایتخت در حالی است که رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران عنوان کرده موضوع فرونشست زمین در برخی مناطق پس از بارش‌ها در حال بررسی است.

احمد صادقی رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران در پاسخ به این پرسش که اعلام شده بعد از بارندگی‌های طولانی یکی از مخاطرات جانبی علاوه بر سیلاب نشست‌های موضعی و ریزش زمین به ویژه در زمین مرکزی و جنوبی شهر است گفت: مدیریت بحران شهر تهران این موضوع را در دستور کار قرار داده و فرونشست و رانش زمین در مناطق ۲۲ گانه یکی از موضوعاتی بود که به دقت مورد رصد قرار گرفته بود.

منبع: دنیای اقتصاد