آغاز تابستان بورس با چهار مجوز افزایش سرمایه

علیرضا توکلی | شرکت‌هایی که در روند افزایش سرمایه اقدام به حراج می‌کنند، قاعدتا باید پس از معین شدن خالص مبلغ فروش حق‌تقدم‌های استفاده نشده، آماده پرداخت به دارندگان آن باشند، زیرا این مبالغ ربطی به تامین مالی شرکت از طریق افزایش سرمایه نداشته و مربوط به دارندگان آن است، کسانی که حتی ممکن است درحال حاضر سهامدار شرکت نباشند، اما حق‌تقدم‌های استفاده نشده داشته‌اند.

تنها احتیاطی که بعضا از سوی حسابرسان این شرکت‌ها صورت می‌گیرد آن است که این مطالبات پس از ثبت افزایش سرمایه پرداخت شود. معمولا هم شرکت‌ها این مبالغ را بلافاصله به ذی‌نفعان پرداخت می‌کنند، اما دیده شده که بعضا شرکت‌ها به‌خاطر وضعیت نامناسب نقدینگی، اقدام به تصرف در این وجوه کرده و آن را با تاخیر یا پس از شکایت سهامداران پرداخت می‌کنند.

دراین گزارش به وضعیت هفتگی افزایش سرمایه‌ها از مرحله صدور مجوز توسط سازمان بورس تا ثبت آن در اداره ثبت شرکت‌ها پرداخته می‌شود. حرف «ح» پس از نماد‌های بورسی به معنی «حق تقدم» و حرف «ج» به معنی «سهام جایزه» است.

کالا ج: «بورس کالا» در مجمع سالانه دوشنبه گذشته ۱۵ تومان سود تقسیم کرد و پس از آن در مجمع فوق‌العاده افزایش سرمایه ۵۰ درصدی از سود انباشته و اندوخته به‌صورت سهام جایزه را تصویب کرد. هدف از این افزایش سرمایه رعایت مصوبات سازمان بورس درباره حداقل سرمایه بورس‌ها است که طبق این مصوبه حداقل سرمایه بورس کالا باید دوهزارم میانگین معاملات کالایی سه سال قبل به‌علاوه یک‌هزارم میانگین معاملات مشتقه (مانند قرارداد‌های آتی و اختیار معامله) سه سال قبل است.

خروجی این فرمول برای امسال حداقل سرمایه حدود ۱۹۰ میلیارد تومانی را به‌دست می‌دهد که سرمایه جدید ۱۸۶ میلیارد تومانی بورس کالا به آن نزدیک است. بورس کالا در سال ۱۳۸۶ تاسیس و فعالیت‌های دو سازمان «کارگزاران بورس فلزات تهران» و «کارگزاران بورس کالای کشاورزی» به آن منتقل شد. معاملات سهام بورس کالا در ۴ نماد صورت می‌گیرد که نماد «اکالا» مربوط به کارگزاران بورس، «تکالا» مربوط به تولیدکنندگان، «نکالا» مربوط به نهاد‌های مالی و «کالا» مربوط به سایر اشخاص حقیقی و حقوقی است، یعنی سهامداران «بورس کالا» در ۴ نوع متفاوت دسته‌بندی شده‌اند.

سهام بورس کالا قبلا در بازارپایه فرابورس معامله می‌شد که در آذرماه سال قبل به بازار اول بورس منتقل شد. ظاهرا قرار بود در زمان این انتقال تابلو، چهار نماد معاملاتی بورس کالا هم در یک نماد تجمیع گردد که شورای عالی بورس اینکار را به زمان مناسبی در آینده موکول کرد.

بورس کالا هفته گذشته در یک شفاف‌سازی روی کدال اعلام کرد که، چون عملیات سپرده‌گذاری و تسویه وجوه معاملات کالا قرار است طبق قانون به شرکت «سپرده‌گذاری و تسویه وجوه» (سپرده) واگذار شود حدود ۱۰ درصد از کارمزد معاملات به این شرکت اختصاص یافته و بنابراین کارمزد دریافتی بورس کالا حدود ۱۱ میلیارد تومان کمتر خواهد شد.

سهام شرکت «سپرده‌گذاری و تسویه وجوه» که مسوول نگهداری آمار و مدیریت انتقال دارایی‌های سهامداران است در نماد سپرده و در بازار پایه «الف» فرابورس معامله می‌شود که البته امکان خرید سهام آن برای سهامداران حقیقی وجود ندارد.

سهام بورس‌ها (شامل بورس، فرابورس، بورس‌کالا و بورس انرژی) علاوه بر اشخاص حقوقی که حضور خود را در ترکیب سهامداری به نفع خود می‌دانند، طرفداران پروپا قرصی هم در بین اشخاص حقیقی دارد که معتقدند سهم‌های بورس‌های چهارگانه، خاص و بدون نمونه مشابه هستند.

غشهداب ح: از ۲۹۰ میلیون حق‌تقدم منتشرشده «کشت و صنعت شهداب ناب خراسان» حدود ۵۷ میلیون آن پذیره‌نویسی نشد و حراج آن از یکشنبه گذشته شروع شد و تا شنبه آینده ادامه دارد. هدف از افزایش سرمایه غشهداب اصلاح ساختار مالی اعلام شده است، اما در واقع به‌خاطر تسویه مطالبات سهامدار عمده یعنی «کارخانجات صنعتی تبرک» (تبرک) است.

علت این مطالبات به‌خاطر آن است که در خردادماه ۱۳۹۶ تبرک ۹۲/ ۹۹ درصد سهام خود در شرکت «کشت و صنعت بهاران گلبهار خراسان» (غبهار) را به غشهداب به قیمت هر سهم ۱۵۰ تومان فروخت. غبهار که به بسته‌بندی رب‌گوجه، کنسروجات، مربا و کمپوت اشتغال دارد در بازار پایه «ج» پذیرفته شده، اما باتوجه به اینکه هنوز مراحل انتقال سهام عمده آن به غشهداب انجام نشده، معامله‌ای هم روی آن صورت نگرفته است.

گرچه کشف قیمت حراج در قیمت حدود ۳۵ درصد بالاتر از آخرین قیمت معاملات اولیه صورت گرفت، اما در چهارروز اول حراج غشهداب، حدود ۶۰ هزار حق‌تقدم فروخته شد که به‌نظر می‌رسد عمده باقیمانده آن را سهامدار عمده یعنی تبرک که متعهد پذیره‌نویسی است، بخرد تا به شکلی با بخشی از مطالبات خود از غشهداب تسویه کند.

گرچه با قیمت‌های چهارشنبه گذشته این نماد، خرید حق‌تقدم ترجیح خاصی نسبت به سهم ندارد، اما علاقه‌مندان به داشتن غشهداب شاید بتوانند در روز‌های آینده با خرید حق‌تقدم استفاده نشده در قیمت‌های کمتر، تا حدود یک ماه آینده در مجمع سالانه تقسیم سود حضور یابند.

هفته گذشته سازمان بورس چهار مجوز افزایش سرمایه را صادر کرد. «فرابورس» می‌تواند سرمایه خود را از ۱۰۰ میلیارد تومان به ۱۴۰ میلیارد تومان معادل ۴۰ درصد از سودانباشته و اندوخته (سهام جایزه) برساند تا حداقل سرمایه مورد نظر هیات‌مدیره سازمان بورس را رعایت کند. «داروسازی کاسپین تامین» (کاسپین) مجوز افزایش سرمایه ۲۰۰ درصدی را دریافت کرد که ۱۰۰ درصد آن از سود انباشته است و ۱۰۰ درصد از مطالبات و آورده نقدی که می‌تواند از سود تقسیمی ۳۷۱ تومانی مجمع سالانه اخیر تامین شود.

کاسپین با سرمایه جدید امیدوار است مقدمات انتقال از فرابورس به بورس را فراهم کند. دو شرکت بازار پایه‌ای هم از دریافت‌کنندگان مجوز بودند، «احیا صنایع خراسان» (واحصا) می‌تواند سرمایه حدود ۵/ ۱۰ میلیارد تومانی خود را به بیش از ۲۱ میلیارد تومان معادل ۱۰۰ درصد از محل سود انباشته برساند تا صرف اجرای پروژه تولید کنسانتره مس کند.

«خدمات فنی فولاد یزد» (خفولا) هم می‌تواند با افزایش حدود ۲۴ درصدی از مطالبات و آورده نقدی، سرمایه خود را از ۸/ ۴ میلیارد تومان به ۶ میلیارد تومان با هدف «اصلاح ساختار مالی» و «خرید ماشین‌آلات و تجهیزات» برساند. باتوجه به داشتن اختیار افزایش سرمایه توسط هیات مدیره، بدون برگزاری مجمع در یکشنبه هفته آینده در هیات مدیره بررسی خواهد شد.

افزایش سرمایه حدود ۴۳ درصدی «پتروشیمی جم» (جم) از مطالبات و آورده نقدی سه‌شنبه هفته پیش ثبت شد تا این رویداد و همچنین برگزاری مجمع سالانه زیرمجموعه‌اش «پلی‌پروپیلن جم» (جم‌پیلن) شرایط را برای برگزاری مجمع سالانه پتروشیمی جم آماده کند.

«مهندسی نصیر ماشین» (خنصیر) هم خبر از ثبت افزایش سرمایه حدود ۶۳ درصدی داد که نیمی از مطالبات و آورده نقدی و نیمی از سود انباشته بود. «دارویی و بهداشتی لقمان» (دلقما) اعلام کرد که پس از حراج حق‌تقدم استفاده‌نشده، مبلغ ۲۸۰۱ ریال به دارندگان آن تعلق گرفت که درصورت اعلام حساب بانکی به حساب آن‌ها واریز خواهد شد.

«آلومتک» (فالوم) نیز در دوره حراج برای هر حق‌تقدم به‌صورت خالص ۹۱۴ ریال سود به‌دست آورد که اعلام کرده به حساب بانکی دارندگان آن واریز می‌کند. معاملات اولیه حق‌تقدم «گروه دارویی برکت» به مدت سی روز تمدید شد.