مخالفت گسترده با طرح بیماریابی خانه به خانه کرونا؛ ماجرا چیست؟

دکتر مسعود مردانی متخصص بیماری‌های عفونی در واکنش به طرح جدید وزارت بهداشت برای مقابله با کروناویروس مبنی بر تشکیل ۳۰۰هزار اکیپ برای بیماریابی خانه به خانه این بیماری، گفته است که "این اکیپ‌ها در مراجعه منزل به منزل در صورتی که با بیمار مبتلا به کروناویروس مواجه شوند، امکان ابتلا به ویروس به آن‌ها نیز به وجود می‌آید. از طرف دیگر به اعتقاد بنده این طرح باید در ابتدا به صورت پایلوت و نمونه در یک شهر یا استان انجام می‌شد و در صورتی که پاسخ دهی مناسبی داشت، در کل کشور اجرا می‌شد. "

کد خبر : ۷۷۶۷۱

۱۳ اسفند ۱۳۹۸ - ۱۴:۴۵

بازدید : ۶۱۷۹

فرادید | روز‌های گذشته بود که وزیر بهداشت اعلام کرد، برای شکست دادن بیماری کرونا در قالب بسیج ملی تحت همین عنوان قرار است با تشکیل ۳۰۰ هزار اکیپ در کشور طرح بیماریابی خانه به خانه آغاز شود. طرحی که با مخالفت گسترده متخصصان این حوزه مواجه شده است.

به گزارش فرادید، سعید نمکی درباره این طرح گفت: " این طرح در کشور‌های شرق مدیترانه طرحی بسیار جدید است. بنا بر این طرح قرار است با تشکیل ۳۰۰ هزار اکیپ در سطح کشور که آن‌ها را از پیش تجهیز کرده‌ایم برای بیماریابی و مقابله با این ویروس به تک‌تک خانه‌های مردم بفرستیم. این طرح نیز مانند بسیج ملی کنترل فشار خون بالا در سطح کشوری عمل خواهد کرد. "

پس از اینکه وزیر بهداشت شروع طرح بیماریابی خانه به خانه کرونا را اعلام کرد، بسیاری از کارشناسان و متخصصان این حوزه واکنش نشان دادند والبته اظهارنظر‌های متفاوتی در این رابطه در فضای مجازی منتشر شد.

موافقان این طرح می‌گویند سال‌ها قبل واکسیناسیون فلج اطفال در سراسر ایران در یک روز با کمک نیرو‌های بسیج انجام شد و حالا بسیج در طرح غربالگری خانه به خانه می‌تواند با کرونا مقابله کند. گروه مقابل، اما با اشاره به اینکه در حال حاضر بسیاری از کادر درمان در بیمارستان‌ها با حداقل امکانات محافظتی مشغول به کار هستند، معتقدند ماهیت این بیماری با فلج اطفال و یا اندازه‌گیری فشار خون متفاوت است و می‌تواند باعث انتقال و گسترش ویروس کرونا شود.

واکنش‌ها به طرح بیماریابی خانه به خانه

اولین شخصی که در برابر طرح جدید وزارت بهداشت برای کنترل ویروس کرونا در کشور موضع گرفت، هادی انصاری، جراح و عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران بود. او در یادداشتی وزیر را از اجرای چنین طرحی برحذر داشته و اعلام کرد که چنین اقدامی می‌تواند به گفته او، لکه ننگی در تاریخ پزشکی ایران و نظام جمهوری اسلامی به شمار بیاید.

مشاور رسانه‌ای وزیر بهداشت هم در توئیتی درپاسخ به انتقاد‌ها نوشت: "هنوز جزئیات این طرح اعلام نشده که عده‌ای در حال قضاوت و ایجاد نگرانی برای مردم هستند. این طرح در سطح ملی و در تمام کشور اجرا خواهد شد و بر اساس هر منطقه یک مدل اجرایی دارد که برای روستا‌ها و مناطق دورافتاده یک روش و برای شهر‌های بزرگ با مدل دیگری انجام می‌شود. به گفته وی وزارت بهداشت جزئیات طرح را اطلاع‌رسانی خواهد کرد.

البته او در پاسخ به یک کاربر هم نوشت: "قرار نیست درب هر خانه یک فرد مستقر شود بلکه بخشی از تست در معابر و اماکن عمومی انجام می‌شود. "

بیژن بابایی پزشک و فعال حوزه سلامت هم در واکنش به این طرح گفته است: "ما طرح‌های موفق واکسیناسیون فلج اطفال و اندازه‌گیری فشار خون داشتیم که بسیج آن را انجام می‌داد، ولی آن‌ها بحث جدایی بود. در حال حاضر ما با یک بیماری واگیردار که از لحاظ اپیدمیولوژی در فاز ۶ قرار دارد و به سرعت از انسان به انسان منتقل می‌شود مواجهیم. "

به گفته وی اگر این اکیپ‌ها قرار باشد به در خانه‌ها بروند، باید در هر خانه دستکش، گان و ماسکشان را برای جلوگیری از شیوع عوض کنند. سوال اینجاست که این تجهیزات قرار است از کجا تامین شود، در حالی که بسیاری از بیمارستان‌ها تجهیزات کافی ندارند. علاوه بر این اجرای چنین طرح بزرگی نیاز به جلسات و هماهنگی‌های بسیار دارد و زمان‌بر است و در این مدت تعداد مبتلایان بیشتر می‌شود.

مهدی هادوی عضو انجمن علمی پزشکان اجتماعی ایران هم معتقده بوده که طرح خانه به خانه می‌تواند باعث انتقال بیشتر ویروس و شیوع آن شود، چرا که مشخص نیست افراد این اکیپ خود ناقل بدون علامت این بیماری باشند یا نه.

هادوی با اشاره به این که حتی چین با حدود ۷۰ هزار مبتلا چنین کاری را انجام نداد اضافه می‌کند: همه کار‌ها را نمی‌توان به صورت جهادی انجام داد، بلکه باید پشتوانه علمی نیز داشته باشد. چرا ما باید مبدع طرحی باشیم که در هیچ کجای دنیا هیچ اپیدمیولوژیست یا متخصص عفونی و پزشکی آن را توصیه نکرده است؟

مخالفت گسترده با طرح بیماریابی خانه به خانه کرونا؛ ماجراچیست؟

دکتر مسعود مردانی متخصص بیماری‌های عفونی در واکنش به طرح جدید وزارت بهداشت برای مقابله با کروناویروس مبنی بر تشکیل ۳۰۰هزار اکیپ برای بیماریابی خانه به خانه این بیماری، گفته است که "به نظر می‌رسد انگیزه‌های روانشناختی این طرح به درستی بررسی نشده است. آیا ابعاد این طرح در مشورت با روانپزشک یا مددکار اجتماعی به تایید رسیده است؟ "

وی با اشاره به اضطراب و هراسی که در بین مردم نسبت به این بیماری وجود دارد، این طرح را طرحی خام و نیازمند بررسی بیشتر عنوان کرد و افزود: "نمی‌توان طرح تشکیل ۳۰۰ هزار اکیپ بیماریابی را با بسیج ملی کنترل فشار خون بالا مقایسه کرد. "

مردانی تاکید کرد: "این اکیپ‌ها در مراجعه منزل به منزل در صورتی که با بیمار مبتلا به کروناویروس مواجه شوند، امکان ابتلا به ویروس به آن‌ها نیز به وجود می‌آید. از طرف دیگر به اعتقاد بنده این طرح باید در ابتدا به صورت پایلوت و نمونه در یک شهر یا استان انجام می‌شد و در صورتی که پاسخ دهی مناسبی داشت، در کل کشور اجرا می‌شد. "

پاسخ وزارت بهداشت و تشریح جزئیات طرح بیماریابی خانه به خانه

پس از بالاگرفتن انتقاد‌ها و افزایش مخالفین این طرح، وزیر بهداشت، ضمن تکذیب حضور در درب منازل افراد، گفت: "با استفاده از زیرساخت‌های پرونده الکترونیک سلامت، ۳۰۰ هزار اکیپ در مراکز درمانی، پایگاه‌های بسیج و مدارس اقدام به اخذ اطلاعات از مردم خواهند کرد. "

نمکی در خصوص طرح خانه به خانه برای بیماریابی مبتلایان به کروناویروس، گفت: "پس از آنکه اعلام کردیم چنین طرحی وجود دارد این تلقی پیش آمد که قرار است درب تک تک خانه‌هارا بزنیم و یا داخل خانه‌ها شویم. این کار مانند آن است که در دنیای امروز با وجود ماشین حساب از چرتکه استفاده کنیم."

وی با اشاره به وجود زیرساختی همچون پرونده الکترونیک سلامت، بیان کرد: "این ساختار که مدت‌ها بود بر زمین مانده بود، بهار امسال راه‌اندازی شد و ما امروز با استفاده از ظرفیت‌های آن و داشتن اطلاعات خانوار با طراحی سامانه‌ای قرار است ۳۰۰ هزار اکیپ را در سراسر کشور آماده حضور در مراکز بهداشتی-درمانی تحت اختیارمان، کرده و در صورتی که لازم شد در پایگاه‌های بسیج و مدارس باشند تا اطلاعات تک تک افراد را به دست آوریم."

در نهایت علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت هم به تشریح جزئیات طرح بیماریابی خانه‌به خانه کروناویروس پرداخت. او در این رابطه گفت: " روز سه شنبه ۱۳ اسفند آخرین دستورالعمل‌های مربوط به این طرح بررسی شده و طی ویدیو کنفرانس به روسای دانشگاه‌ها ابلاغ می‌شود و به نظر می‌رسد تا ۴۸ ساعت پس از آن نیز به مرحله اجرا برسد. "

معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: "هر بهورز حدود ۷۰۰ تا هزار نفر و هر پزشک خانواده حدود ۱۲هزار نفر را تحت پوشش دارند. همچنین هر مرکز جامع سلامت بین ۳۰ هزار تا ۵۰ هزار نفر را پوشش می‌دهد. "

وی افزود: "با استفاده از این سامانه الکترونیک به شکلی که اطلاعات ۷۵ میلیون نفر در آن ثبت شده است، بسیار مفید است. اطلاعات هر ۲۵۰۰ نفر که در یک منطقه حضور دارند ثبت شده و در اختیار بهورز قرار دارد. "

وی در خصوص اقداماتی که در این بسیج صورت می‌گیرد، اظهار کرد: "در این بسیج به دو سوال کلیدی پاسخ می‌دهیم؛ اول آنکه افراد در معرض خطر تحت نظر بهورز ما چند نفر هستند و دوم آنکه از طریق سامانه الکترونیک و تلفن تحت نظر قرار گرفته و هر بهورز با تیم تحت اختیارش از بسیج به صورت فعال از طریق سامانه، سایت و تلفن عمل خواهد کرد. "

معاون وزیر بهداشت، ادامه داد: "به همین ترتیب بهورزان با افراد تحت پوشش خود تماس گرفته و علائم او را می‌پرسند، در صورتی که علائم مثبت باشد یک بار دیگر علائم توسط پزشک بررسی شده و فرد مشکوک فراخوان داده می‌شود تا به نزدیک‌ترین مرکز خانه بهداشت و... مراجعه کند. "

رئیسی ادامه داد: "این که می‌گوییم خدمات را به خانه مردم می‌بریم به آن علت است که خدمات ما در منطقه‌ای انجام می‌شود که محل زندگی فرد نزدیکی زیادی به آن دارد. از سوی دیگر در صورتی که فردی باشد که امکان مراجعه به ما نداشته باشد، تیم ما پس از کسب اجازه از فرد به منزل او می‌روند و اقدامات لازم را انجام می‌دهند. "

وی افزود: "بیماریابی، غربالگری، آموزش و همچنین پیگیری بیماران در طرح بیماریابی خانه به خانه با ۳۰۰هزار اکیپ مجهز، همگی بر اساس بستر پرونده الکترونیک سلامت برای افرادی که نیاز به خدمات دارند انجام می‌شود. "

وی در ادامه با بیان مثالی برای تشریح جزئیات این طرح، اظهار کرد: "به عنوان مثال آموزش گندزدایی، نحوه مراقبت پس از ترخیص بیمار بهبود یافته، بیماریابی از نزدیکان بیمار بهبودیافته مبتلا به کرونا و... و. همگی از اقداماتی است که تیم‌های ما پس از آنکه فردی بهبود یافته از بیمارستان ترخیص شد، برای او انجام می‌دهند. "

رئیسی خاطرنشان کرد: "دریافت اینگونه خدمات از طریق تماس تلفنی، مراجعه حضوری و... انجام می‌شود و تیم‌های ما مجهز به تمام لوازم و تجهیزات برای ارائه خدمت آماده هستند. "